در جلسه‌ آموزش منع نژادپرستی استارباکس چه گذشت

استارباکس در تلاش برای جبران رفتار نژادپرستانه‌ی یکی از مدیران خود، تمامی شعب کشور آمریکا را به مدت ۴ ساعت تعطیل و یک جلسه‌ی آموزشی برای کارمندانش برگزار کرد.

شریلین آیفیل، رئیس و مدیر مؤسسه‌ی ملیِ اعتلای رنگین‌پوستان آمریکا، می‌گوید:

خوش‌آمدگویی به یک مشتری، به این معنی نیست که به او اجازه دهید وارد فروشگاه شود. بلکه باید با اقدامات خود نشان دهید که از حضور او خشنودید، می‌خواهید به او خدمت کنید و هیچ تفاوتی بین او و سایر مشتریان قائل نمی‌شوید. وقت آن رسیده است که ما شهروندان آمریکایی، دوباره خوش‌آمدگویی را تعریف کنیم.

سه‌شنبه ۲۹ می، استارباکس در اقدامی بی‌سابقه هشت هزار شعبه‌ی خود را در سراسر آمریکا تعطیل کرد و ۱۷۵ هزار کارمندش را در ایالت‌های مختلف این کشور، به یک جلسه‌ی اجباری ۴ ساعته با موضوع آموزش‌های منع نژادپرستی فراخواند. این برنامه در واکنش به حادثه‌ی «استارباکس فیلادلفیا» برگزار شد که احتمالاً اخبار آن را شنیده‌اید. مدیر یکی از شعب استارباکس در فیلادلفیا، با پلیس تماس گرفت تا دو مشتری سیاه‌پوست را که منتظر دوستشان بودند، از فروشگاه بیرون کند. چنین حادثه‌ای، کابوس روابط عمومی برندی است که خود را «The Third Place» می‌نامد و مدعی است که پس از خانه و محل کار، امن‌ترین فضا را برای آرامش همه‌ی مردم فراهم کرده است.

روز سه‌شنبه، پس‌ازاینکه درهای استارباکس بسته شدند، هر یک از کارمندان طبق برنامه‌ای که در وب‌سایت این شرکت منتشرشده بود، در جایگاه خود نشستند. درواقع کارمندان به گروهای کوچکی تقسیم‌ شده بودند و در مرحله‌ی اول، باید در مورد این سؤالات صحبت می‌کردند:

• چه زمانی برای اولین بار از هویت نژادی خود مطلع شدید؟
• چگونه می‌توانید سبک ارتباطی خود را اصلاح کنید تا به دام کلیشه‌ها نیفتید؟
• از تجاربی صحبت کنید که فرد دیگری را به دلیل نژاد، پوشش یا گرایشات شخصی او، مورد تبعیض قرار داده‌اید.

ارین مارتیز، یک باریستای سفیدپوست از شعبه‌ی اسکاندیدوی کالیفرنیا، می‌گوید:

این بحث و گفتگو فوق‌العاده تأثیرگذار بود. مسئولین اطلاعات را با دقت زیادی آماده و به‌طور هوشمندانه‌ای توزیع کرده بودند. درمجموع فکر می‌کنم همه‌ی اعضا از این بخش استفاده کردند.

روزی دردناک برای بسیاری از کارمندان

البته موضوعات مورد بحث، برای کارمندانی که شخصاً زیر سایه‌ی تبعیضات مختلف نبودند، آموزنده‌تر بود. به گفته‌ی کوردل لوئیس، مدیر فروشگاه فرگوسن، میسوری استارباکس، کارکنان جوان او که عمدتاً آمریکایی – آفریقایی‌تبار بودند، از این امر که باید یک جلسه آموزشی تعصب نژادی شرکت می‌کردند، خشنود نبودند. بسیاری از آن‌ها معتقد بودند که این مشکلات، زندگی هرروزه‌ی آن‌ها است. شرکت استارباکس شعبه‌ی فرگوسن را دو سال پیش و پس از تیراندازی پلیس به جوانی سیاه‌پوست (مایکل براون) افتتاح کرد، با این هدف که خدمات خود را به قشر فقیرتر جامعه نیز ارائه دهد.

اما تیم ۱۸ نفری شعبه‌ی فرگوسن، اطراف دو آیپدی جمع شده بودند که شرکت در همه‌ی فروشگاه‌ها تعبیه کرده بود تا کارمندان کلیپ‌های صوتی تجارب و اقدامات تبعیض‌آمیز یکدیگر را بشنوند. به‌عنوان‌مثال یک باریستا مردی را متهم به تکدی‌گری کرده بود، درحالی‌که آن مشتری واقعاً می‌خواست از همسر خود پول بگیرد. یکی دیگر از کارمندان زمانی که یک گروه جوان سیاه‌پوست به فروشگاه واردشدند، جعبه‌ی انعام را پنهان کرده بود؛ زیرا می‌ترسید که آن‌ها پول‌ها را بدزدند؛ درحالی‌که وقتی قهوه‌ی خود را نوشیدند به او انعام هم دادند.

لوئیس، یکی از رهبران تیم فرگوسن، می‌گوید:

هیچ‌یک از کارکنان من نمی‌توانستند با این خاطرات رابطه برقرار کنند. آن‌ها می‌پرسیدند «واقعاً چنین اتفاقی رخ‌ داده است؟ همکاران ما چنین رفتاری نشان می‌دهند؟» صادقانه بگویم، روز بسیار دردناکی برای ما بود.

برنامه‌ی آموزشی بعدازظهر، با یک فیلم مستند هشت‌دقیقه‌ای به نام «دسترسی به فضاهای عمومی در آمریکا» ادامه یافت که توسط استنلی نلسون، کارگردان مستندساز مشهور ساخته‌ شده بود. این فیلم با نمایی از جنبش فریدم رایدرز آغاز شد و مجموعه‌ای از تلاش‌های ضد نژادپرستی یک قرن اخیر را به تصویر کشید و درنهایت با حادثه‌ی یک ماه پیش استارباکس خاتمه یافت. استنلی نلسون که برای تهیه‌ی این فیلم از آزادی عمل کامل برخوردار بود، با بیش از ۴۵ زن و مرد آمریکایی آفریقایی ساکن در نیویورک مصاحبه کرد. برای مثال مرد جوانی به او گفت که حس می‌کند صرفاً با حضور در چنین مکان‌هایی، مزاحم دیگران می‌شود و راحتی آن‌ها را سلب می‌کند.

نلسون معتقد است این تصمیم استارباکس، معنایی عمیق‌تر از شعارهای همیشگی دارد. او می‌گوید:

من فکر نمی‌کنم تعطیلی ۴ ساعته‌ی استارباکس و برگزاری جلسه‌ی آموزشی، نژادپرستی را متوقف کند. اما معتقدیم این اقدام یک تلاش صادقانه بود. آن‌ها باهم گفتگو می‌کنند و شاید به نتایج مفیدی برسند. البته این فعالیت‌ها دنیا را تغییر نمی‌دهد؛ ولی حتی اگر کارمندان متوجه شوند که روی زندگی دیگران چه تأثیری می‌گذارند، یک قدم ارزشمند محسوب می‌شود.

روز چهارشنبه‌ی بعد، دو مشتری سیاه‌پوست که درواقع دو متخصص IT از کشورهای اتیوپی و ساحل‌ عاج بودند، به شعبه‌ی آستین، تگزاس استارباکس مراجعه کردند. این دو نفر قصد داشتند هزینه‌ای را که استارباکس با تعطیلی شعب خود متحمل شده است، برآورد کنند. طبق ارزیابی آن‌ها، تصمیم استارباکس بین ۱۲ تا ۱۳ میلیون دلار هزینه در پی داشته است.

این دو نفر که از خبرنگاران خواسته بودند که نام خانوادگی آن‌ها را محفوظ نگه‌دارند، امید زیادی نداشتند که این آموزش‌ها، به تعصبات نژادی پایان دهد. تادس از اتیوپی به خبرنگاران گفت:

این فضای سیاسی امروز است که تعیین می‌کند مردم چگونه با یکدیگر تعامل کنند.

دوست او آلاسان، با تصدیق این حرف ادامه داد:

این اتفاق دوباره رخ می‌دهد. شاید نه در استارباکس، شاید در تارگت، والمارت، بیمارستان‌ها، هتل‌ها یا هر جای دیگری.