اکتشاف انرژی، موتور محرکه رشد سریع سیلیکون ولی
دگرگونی یا تحول دیجیتال، عامل محرک رشد سریع در شرکتهای بزرگ دنیای فناوری است. با این وجود، هنوز بسیاری از سرمایهگذاران این حوزه، متوجه پتانسیل بالای این موضوع نشدهاند. در ماه جولای، نشریهی وال استریت ژورنال مقالهای را در مورد گوگل و تلاش این شرکت برای ورود به صنعت نفت و گاز منتشر کرد. طبق این گزارش، گوگل زیرمجموعهی جدیدی را به شرکت خود افزوده تا در زمینهی تحول دیجیتال در این صنعت فعالیت کند.
روش کار این زیرمجموعهی جدید، شبیه روش کاری همهی ساختارشکنها و پیشگامان تحولات دیجیتال در سیلیکون ولی است. آنها به شرکتهای سنتی این حس را القا میکنند که توانایی ادارهی بهتر کارمندان آنها را دارند. سپس عنوان میکنند که در صورت پیاده نکردن روشهای دیجیتالی آنها، شرکت سنتی مورد نظر و کسبوکار آن، از بین خواهد رفت. این استراتژی تاکنون برای صنایع و شرکتهای سنتی بسیاری، کارساز بوده است.
صنعت نفت و گاز، بسیار قدیمیتر از ابرکامپیوترها، یادگیری ماشین و مراکز داده است. در واقع، اکتشاف نفت تا سالهای طولانی بهعنوان فناوری پیشگام شناخته میشد.
یکی از متخصصان ژئوفیزیک شرکت نفتی BP در سال گذشتهی میلادی برای کشف میدان نفتی در زیر یک گنبد نمکی، از الگوریتم شخصیسازیشدهی کامیوتری و یک ابرکامپیوتر استفاده کرد. این میدان نفتی در زیر گنبد و همچنین تحت پوشش ۲ کیلومتر آب در خلیج مکزیک قرار داشت. از مثالهای دیگر در این مورد، میتوان شرکت نفتی ایتالیایی Eni Spa را نام برد که ابرکامپیوتری به ابعاد یک زمین فوتبال دارد.
شرکتهای نفتی در حال حاضر دهها میلیون دلار برای ساخت و نگهداری ابرکامپیوترها و دیتاسنترهای خود هزینه میکنند. آنها سپس به متخصصان نرمافزار نیاز دارند تا کارایی این ترکیبات سختافزاری را تامین کنند. در این میان بهنظر میرسد آنها در حال اختراع چرخ هستند. با وجود غولهای فناوری و منابع سرشار سختافزاری، نرمافزاری و انسانی آنها، چه نیازی به چنین هزینههای هنگفتی از طرف بازیگران صنعت نفت هست؟
غولهای صنعت پردازش ابری مانند آمازون، مایکروسافت و گوگل درحال حاضر شبکههای پردازش ابری قوی دارند. آنها به طور مداوم در حال پیشرفت دادن ابزارهای خود و بهبود منابع از لحاظ نیروی انسانی و فرآیندها هستند. بهعلاوه، سرویسهای ابری این شرکتها با هزینههای بسیار کمتر از راهاندازی دیتاسنترهای مستقل، قابل خریداری هستند.
Chevron یکی از بزرگترین بازیگران صنعت انرژی است. این شرکت در سال گذشته قراردادی را با مایکروسافت امضا کرد تا از سرویسهای آژور آنها استفاده کند. این شراکت ۷ ساله، برای ردموندیها ارزشی چند صد میلیون دلاری دارد. این دو شرکت در طول اجرای این قرارداد، منابع انسانی و اطلاعاتی خود را برای تحلیل حجم وسیع دادههای Chevron به اشتراک میگذارند.
برنامهی گوگل برای صنعت نفتوگاز، با هوش مصنوعی شروع میشود. این شرکت، دو سال پیش روند خود را از تمرکز روی موبایل، به هوش مصنوعی برد. از همان زمان، اهالی مانتینویو آموزش متخصصان خود در زمینهی یادگیری ماشین را شروع کردند. در آن زمان، گوگل تنها ۲ هزار متخصص هوش مصنوعی داشت و امروز این عدد به ۱۸ هزار نفر رسیده است. این متخصصان، در تمامی بخشهای سازمان پخش میشوند تا روی حل مشکلات متنوع کار کنند.
Google در ماه ژوئن سال جاری، قراردادی را با شرکت اسپانیایی Repsol Global امضا کرد. این دو شرکت، در استفاده از هوش مصنوعی و کلانداده برای بهبود فعالیتهای پالایشگاه Tarragona همکاری خواهند کرد. پتانسیل پروژه، افزایش سوددهی شرکت رپسول بهاندازهی ۳۰ درصد یا سالانه ۲۰ میلیون دلار است. به بیان دیگر، اجرای این نوع از پروژهها، یک رویکرد برد-برد برای دو طرف است.
البته هنوز همهی فعالان صنعت سنتی نفت و گاز، از مزیتهای فناوریهای عمومی ابری حمایت نمیکنند. برخی از آنها نگران این هستند که شرکتهایی همچون آمازون، مایکروسافت و گوگل، رقبایی جدی در زمینهی جستجو برای انرژیهای تجدیدپذیر خواهند بود. چالش دیگر، وابستگی شدید به این فناوریها است. شرکتها تصور میکنند که با ورود به پردازش ابری، همیشه به آن وابسته شده و توانایی بازگشت به مسیر قبلی را نخواهند داشت.
پدیدهی نیاز همیشگی و عدم توانایی ترک سیستمهای ابری، برای فعالان بازار سرمایه، جالب توجه است. این نیاز همیشگی شرکتهای سنتی، نتیجهای جز درآمد همیشگی و پتانسیلهای بالا برای توسعهی کسبوکار نخواهد داشت. موسسهی تحقیقات آیتی گارتنر در تحقیقات خود به این نتیجه رسیده است که هزینههای شرکتها برای استفاده از سرویسهای ابری، تا سال ۲۰۲۰ به بیش از یک تریلیون دلار خواهد رسید.
Amazon و Microsoft در زمینهی پردازش ابری در جهان، پیشگام هستند. ابعاد فعالیت آنها قطعا بزرگتر از گوگل است؛ اما این بازار آنچنان پتانسیلهایی دارد که هنوز جا و فرصت برای ورود بازیگران دیگر دارد. نکتهی قابل توجه این است که این شرکتها با استفاده از مقیاس عظیم خود و همچنین هوش مصنوعی، در حال توسعهی موانعی برای ورود دیگران به این صنعت هستند.
آمازون، مایکروسافت و گوگل به ترتیب نسبت به سال گذشته رشدهای ۷۵، ۴۳ و ۳۰ درصدی داشتهاند. اگرچه رشد آنها در بعضی بخشها قابلتوجه بوده است، هنوز بسیاری از سرمایهگذاران، متوجه پتانسیلهای موجود نشدهاند. با کمی تحقیق میبینیم که هر بخشی از صنعت در حال تجربهی تحول دیجیتال است. در نتیجه، هر شرکتی به کامپیوترهای بیشتر و آنالیز داده نیاز خواهد داشت.