گزارشهای بین المللی تغییرات اقلیمی گمراهکننده هستند
افرادی که حقیقت تاثیرات انسانی را روی تغییرات اقلیمی انکار میکنند، اغلب به نادرست بودن مدلهای اقلیمی اشاره میکنند و افراد موافق آنها را افرادی ترسو مینامند. در این زمینه گزارشی جدید با عنوان چه دروغهایی در زیر نهفته است: دست کم گرفتن خطرات اقلیمی موجود؛ منتشر شده است که نشان میدهد خطرات واقعی تغییرات اقلیمی در پژوهشهای بیشماری دست کم گرفته شدهاند.
اگرچه این گزارش خود حاوی مطالعهی جدیدی نیست؛ ولی با تکیه بر مطالعات انجامشده و نقل قولهای دانشمندان برجسته درمورد تغییرات اقلیمی نتیجه میگیرد که اکثر پژوهشهای اقلیمی حاوی پیشبینیهای محافظهکارانه و تردیدهای علمی است. هانس یوآخیم شینهوبر که برای بیست سال رئیس موسسهی پستدام در بخش پژوهشهای اثرات اقلیمی بوده است، در اینباره صحبت میکند.
تاکید نخست این مقاله گزارشهای ارائهشده توسط مجمع بینالمللی تغییرات اقلیمی (IPCC) است که نه تنها اطلاعاتی در جهت سیاستگذاریهای اقلیمی در سرتاسر جهان فراهم میکند، بلکه بر نگاه عموم درمورد تغییرات اقلیمی نیز تاثیر میگذارد. مقاله استدلال میکند که بهعلت فشارهای سیاسی و صنعتی، گزارشات IPCC جانب احتیاط را نگاه میدارند و در جهتی عمل میکنند که نتایج شدید و آسیبزنندهی اقلیمی را کمرنگ نشان دهند. پیشبینیهای انجامشده درمورد مقدار افزایش سطح آب دریا مثال کلاسیکی از نحوهی برخورد IPCC با این نوع موضوعات است.
IPCC در سال ۲۰۰۱ میزان افزایش در سطح آب دریا را ۲ میلیمتر در سال برآورد کرد؛ اگرچه در سال ۲۰۰۷ دادههای ماهوارهای نشاندهندهی افزایش سالیانه ۳/۳ میلیمتر در سطح آب دریا بودند. در سال ۲۰۰۷ نیز مورد مشابهی اتفاق افتاد. گزارش IPCC پیشبینی کنندهی ۱۸ تا ۵۹ سانتیمتر افزایش در سطح دریا تا سال ۲۱۰۰ بود؛ اما طی دو سال بعد، برآوردها نشان دادند که سطح دریا تا سال ۲۱۰۰، ۰/۵ تا ۲ متر افزایش خواهد یافت.
پیشبینی افزایش سطح دریا طی سالهای ۲۰۱۰-۱۹۷۰ از دادههای ماریوگراف (قرمز) و اطلاعات ماهوارهای (آبی) در مقایسه با پیشبینیهای مدلهای IPCC، برای سالهای ۲۰۱۰-۱۹۹۰ (نوار خاکستری)
در سال ۲۰۱۴، IPCC نسبت به هفت سال پیش، افزایش کمتری در سطح دریا پیشبینی کرد؛ اکنون به جای ۵۹ سانتیمتر، این مجمع فقط ۵۵ سانتیمتر افزایش در سطح دریا را پیشبینی کردهاست. گزارش اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۱۷ نشان داد که این پیشبینیها از شدیدترین حالتها، چقدر فاصله دارند. برآوردهای محافظهکارانه و نادرست IPCC به این خاطر انجام شدهاست که این دانشمندان درمورد این که آب شدن صفحات یخی قطب چقدر موجب افزایش سطح آب دریا خواهد شد، توافق ندارند و برای رسیدن به توافق جمعی آن را کنار میگذارند.
به دلایل مشابهی، بسیاری از مدلهای اقلیمی آستانهها و حلقههای بازخورد مثبت مانند انتشار گازهای گلخانهای حاصل از ذوب شدن لایهی منجمد درونی زمین، از بین رفتن یخچالهای جنوبگان باختری و کاهش برداشت میزان کربندیاکسید اتمسفر توسط اقیانوسها و زمین را که میتوانند موجب تقویت فرایند گرم شدن زمین شوند، در نظر نمیگیرند. در مطالعهای در سال ۲۰۱۳، نیز نشان داده شد که پیشبینیهای گذشته در مورد اثرات تغییرات اقلیمی محافظ کارانه بودهاست و حداقل برخی از پیامدهای کلیدی حاصل از گرم شدن زمین بویژه در ارزیابیهای IPCC کمتر از حد برآورد شدهاند. بای پیتوک دانشمند علوم اتمسفری و دریایی در CSIRO در سال ۲۰۰۶ توضیحی برای این مورد نوشت. او بیان کرد که:
تاکنون بسیاری از دانشمندان آگاهانه یا غیر آگاهانه در جهت متعادل بهنظر رسیدن و اجتناب از ترساندن مردم به سمت برآوردهای محتاطانه حرکت کردهاند. اگرچه وظیفهی حقیقی باید این باشد که شواهدی از آن چه باید از آن اجتناب کرد، فراهم کرد: تعریف، تعیین کمیت و هشدار دادن علیه پیامدهای بالقوه خطرناک و غیر قابل قبول.
در واژهنامه IPCC، پیامدهای آینده در صورتی که خارج از محدودهی توزیع نرمال قرار بگیرند، باعنوان بعید در نظر گرفته میشوند؛ اما تمرکز روی پیامدهای حد وسط و نادیده گرفتن احتمالات انتهایی ممکن است منجر به رویدادهایی شود که ما میتوانستیم و باید آنها را میدیدیم. باید دقت کرد که نمودار توزیع تغییرات اقلیمی، یک توزیع نرمال نیست بلکه توزیعی کشیده با دنبالهای پهن است که در تصویر زیر قابل مشاهده است.
یک توزیع احتمال نرمال (سمت چپ) و برآوردی از احتمال گرم شدن در نتیجهی مضاعف شدن غلظت گازهای گلخانهای (سمت راست)
همانطور که دیده میشود در محدودهی سمت راست نمودار سطح زیر منحنی بیشتر (و بنابراین احتمال بیشتری) وجود دارد که نشان دهندهی احتمال گرم شدنی است که کاملا از میانگین مدلهای اقلیمی بیشتر است. بر اساس این نمودار احتمال گرم شدن کره زمین ۲ درصد نیست بلکه ۱۰ درصد است.
از آن جایی که محاسبهی احتمالات دارای معایب و محدودیتهای خودش است، شینهوبر استدلال میکند که ما باید تمرکز کمتری روی مدلها داشته باشیم و بیشتر روی برنامهریزیهای مرتبط با سناریوهای انتهایی (سناریوهایی که بدترین وضعیت را در نظر میگیرند)، دقت کنیم؛ حتی اگر که اکنون بسیار بعید به نظر برسند، امنیت داشتن بهتر از متاسف بودن است.
به یکی از این سناریوها در مقالهی مربوط به زمین گرمخانه اشاره شده است و نشان میدهد که اگر کره زمین به یک آستانهی اقلیمی برسد، ممکن است وارد وضعیتی غیر قابل بازگشت شود. شینهوبر که خود نیز یکی از نویسندگان این مقاله است، در گزارش خود هشدار میدهد:
تغییرات آبوهوایی اکنون به مرزهای خود رسیدهاست، جایی که بشریت باید یا اقدامی بیسابقه انجام دهد یا بپذیرد که برای پیشگیری از پیامدهای جبرانناپذیر تغییرات اقلیمی، خیلی دیر شدهاست.