آیا نوشیدن شیر حیوانات غیر طبیعی است؟
برخی میگویند نوشیدن شیر دیگر حیوانات یا نوشیدن شیر پس از دوران طفولیت غیر طبیعی و ناسالم است، اما استدلالهای طرفدار و مخالف مصرف شیر چه هستند؟
عدهای میگویند هیچ انسانی نباید پس از اینکه از شیر مادر گرفته شد، شیر مصرف کند. این کاملا غیر طبیعی است. شیر گاو تنها برای گوسالهی او است و این بیرحمانه است شیری که منحصرا برای او تولید شدهاست، را از او بگیریم. منابع دیگری به غیر از شیر هم وجود دارند که دارای کلسیم هستند. شما هم حتما تاکنون از این نوع استدلالها شنیدهاید. اغلب درمورد این موضوع احساسات زیادی درگیر بوده و امکان انجام یک بحث نتیجهبخش دشوار است. ما میخواهیم در این مورد صحبت کنیم.
هرچند اغلب این موضوعات با هم درآمیختهاند ولی در واقع سه بحث کاملا متفاوت در این زمینه وجود دارد:
- نوشیدن شیر غیر طبیعی است
- نوشیدن شیر ناسالم است
- نوشیدن شیر بیرحمانه است
اجازه دهید یک به یک این موارد را مورد بحث قرار دهیم.
آیا نوشیدن شیر غیرطبیعی است؟
دنیای طبیعی دارای یک برنامهی تعیینشده و مشخص نیست؛ در حقیقت برخی از بزرگترین موفقیتهای طبیعت نتیجهی اتفاقات تصادفی و نتایج غیرعمدی بوده است. طبیعت همچنین به درست یا صحیح بودن چیزی اهمیتی نمیدهد یا اینکه پدیدهای مثلا منصفانه، اخلاقی و بیرحمانه باشد. تمام چیزی که طبیعت به آن اهمیت میدهد این است که چه حالتی با روند بهتری عمل میکند؟ اگر پرندهای تخمی بگذارد که تبدیل به یک جوجه شود و آن جوجه هم به بلوغ برسد و تخم بگذارد، این برای طبیعت کارکرد دارد. اگرچه اگر تخم پرنده توسط راکون گرسنهای که میخواهد تولیدمثل کند، از آشیانه دزدیده شود، این هم کار میکند. طبیعت از پرنده بیش از راکون حمایت نمیکند. اگر طبیعت حقیقتا دنبال حمایت از موردی بود، احتمالا روش آن تولید تخمهای زیاد بود، تا حدی که بخشی از آن برای راکون باشد و او بچههای زیادی تولید کند و نیز بخشی برای خود پرنده بماند.
مصرف شیر موجب بقا و تولیدمثل انسان ماقبل تاریخ شده و او منابع را برای افزایش بقا و تولیدمثل حیوانات شیری جمع کرده است و از طرفی با در نظر داشتن این حقیقت که انسانها آموختهاند که از شیر دیگر گونهها استفاده کنند، نشان میدهد که همهی این موارد بهعنوان روندی مورد قبول و با کارکرد مناسب برای طبیعت تلقی شده است. در چنین حالتی برخی از شاخههای خانوادهی بشری طوری تکامل پیدا کردهاند که آنزیمهای هضمکننده شیر را در دوران بلوغ تولید کنند.
مخالفت در برابر موارد غیرطبیعی تا حدودی انتخابی است. اگر شما بخواهید چراغی بعد از غروب خورشید روشن کنید، از یک زنگ هشدار برای بیدار شدن استفاده کنید، سوار هواپیما شوید و در سوی دیگر جهان پیاده شوید؛ یا حتی اگر بخواهید یک قرص ویتامین بخورید، در همهی این موارد هم کارهایی را انجام میدهید که قطعا نسبت به نوشیدن شیر غیر طبیعیتر هستند. حقیقت این است که شیر مادر محتوی مواد مغذی است که برای حیوانات دیگری به جز فرزند او نیز مفید است.
آیا نوشیدن شیر ناسالم است؟
آیا اگر محصولات لبنی در حد متعادل مصرف شوند، بد خواهند بود؟ آیا آنها موجب بیماریهای قلبی، سرطان و یا مشکلات دیگر میشوند؟ برخی ادعا کردهاند که نوشیدن شیر موجب سرطان سینه میشود، استدلالی که عمدتا بر اساس مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی و مشاهداتی حاصل از جمعیتهای بسیار غیرواقعی است. مطالعات زیادی روی نمونههای انسانی انجام شده و در آنها ارتباط ممکن بین مصرف لبنیات و سرطان سینه مورد بررسی قرار گرفته است. با اینحال پژوهشگران نتوانستهاند ارتباط پایداری بین مصرف لبنیات و سرطان سینه پیدا کنند.
مطالعات معدودی پیدا میشوند که نشاندهندهی وجود ارتباطی نامطلوب بین مصرف لبنیات و بیماریهای مختلف هستند. البته با کمی جستجو مطالعات دیگری را میتوان یافت که نشان میدهند مصرف لبنیات خطر همان بیماریها را کاهش میدهد. بر اساس بررسی کلی مجموعهی مقالات نمیتوان گفت که لبنیات برای انسان مضر هستند. اما در نهایت اینکه، قضاوت و تصمیمگیری افراد درمورد مضر بودن این محصولات، موضوعی فردی است و تا حدود زیادی متاثر از منابع اطلاعاتی است که افراد برای تصمیمگیری از آنها بهره میبرند. این موضوع همچنین به ملاحظات شخصی و اولویتهای سلامتی افراد بستگی دارد. برای مثال حذف شیر از رژیم غذایی ممکن است موجب برطرفشدن آکنههای پوست فرد شود؛ ولی شانس باردار شدن را نیز کاهش میدهد.
آیا نوشیدن شیر بیرحمانه است؟
سومین مورد مطرحشده علیه نوشیدن شیر این است که پرورش دام با هدف تولید شیر، بیرحمانه یا غیراخلاقی است. برخی ممکن است استدلال کنند که حق زندگی، آزادی و شادی محدود به انسانها نیست؛ بلکه تمام موجودات زنده دارای چنین حقی هستند و نگهداری گاوهای شیری معادل بردهداری است. دیگران ممکن است بر این باور باشند که این یک معامله خوب است که شیر گاو را در عوض فراهم کردن غذا و سرپناه برای او بگیریم، البته تا زمانی که با گاوها به خوبی رفتار شود.
ما باید خودمان در مورد این سوال به نتیجه برسیم و البته این هم به شدت تحت تاثیر منابع اطلاعاتی خواهد بود که استفاده میکنیم. جنبش در حال رشدی در صنعت پرورش گاو شیری به سمت نگهداری گوسالهها تا زمان از شیرگیری همراه مادر وجود دارد که به نظر میرسد گامی در جهت ایجاد تعادل بین حقوق و رفاه گاوها و انسانهایی که از شیر آنها سود میبرند، باشد.