کشته و مفقود شدن صدها نفر بر اثر فوران آتشفشان فوئگو در گواتمالا

در اثر فوران روز یکشنبه، روستاهای دامنه‌ی کوه آتشفشانی فوئگو از خاکستر آتشفشانی و گِل پوشیده شدند. گفته می‌شود فوران روز یکشنبه، مرگبارترین فوران آتشفشانی طی بیش از یک قرن گذشته در گواتمالا بوده است. همچنین بیم آن می‌رود که فوران‌های کوچک‌تر و حرارت بالای آوار آتشفشانی و گل باعث مشکل شدن امدادرسانی به نواحی آسیب دیده شود.

بر اثر فوران آتشفشان فوئگو زندگی بیش از ۱٫۷ میلیون نفر مختل شد و بیش از ۳ هزار نفر با تخلیه خانه‌های خود به نواحی امن منتقل شدند. در این بین برخی از مردم، سازمان‌های دولتی را متهم کرده‌اند که هشدار کافی به مردم نداده است. اما مؤسسه‌ی ملی لرزه‌نگاری و آتشفشانی گواتمالا می‌گوید در زمان معین هشدارهای مربوطه را اعلام کرده است. از بین ۹۹ پیکر بی‌جانی که تاکنون پیدا شده‌اند، تنها ۲۵ تن شناسایی شده‌اند. به دستور رئیس جمهور گواتمالا، جیمی مورالس، در این کشور سه روز عزای عمومی اعلام شد.

سرخیو کاباینیس، رئیس سازمان حوادث غیرمترقبه گواتمالا، می‌گوید:

ما اطلاعاتی با نام و مکان‌هایی که افراد در آن ناپدید شده‌اند در اختیار داریم که نشان می‌دهد شمار مفقودشدگان، ۱۹۲ نفر بوده است.

هنوز جستجوها ادامه دارد؛ اما این احتمال زیادی وجود دارد که بارش سنگین باران باعث لغزش دوباره زمین شود. در همین حال، آتشفشان همچنان به پرتاب خاکستر و سنگ‌ها ادامه می‌دهد.مؤسسه‌ی ملی لرزه‌نگاری و آتشفشانی گواتمالا اعلام کرد:

 فعالیت‌ آتشفشان فوئگو ادامه پیدا می‌کند و احتمال پرتاب جریان‌های آذرآواری (پیروکلاستیک) در ساعات یا روزهای آتی وجود دارد. بنابراین، به مردم توصیه می‌شود که در مناطق آسیب‌دیده باقی نمانند.

جریان‌های آذرآواری ترکیبی از گاز و مواد آتشفشانی مانند سنگ‌های آواری خرد شده و خاکستر هستند. چنین جریان‌هایی معمولا در همه‌ی فوران‌های آتشفشان رخ می‌دهند و برای ساکنان نواحی نزدیک به آتشفشان بسیار خطرناک هستند. سرعت جریان‌های آذرآواری، بستگی به عوامل متعددی مانند میزان خروجی آتشفشان و همچنین شیب دامنه‌ی کوه دارد؛ اما گاهی سرعت این جریان‌های آتشفشانی به ۷۰۰ کیلومتر در ساعت (نزدیک به سرعت کروز یک هواپیمای مسافربری) هم می‌رسد.

علاوه بر سرعت بسیار بالا، دمای ترکیب گاز و سنگ در یک جریان آذرآواری بسیاری بالا و معمولا بین ۲۰۰ تا ۷۰۰ درجه سانتی‌گراد است. به این ترتیب، در صورت فورانی با جریان‌های آذرآواری سریع و داغ، احتمال کمی برای فرار وجود دارد. چنین جریان‌هایی موجب فجایع زیادی شده‌اند که مشهورترین آن فوران سال ۷۹ میلادی در آتشفشان وزوویوس در ایتالیا است که موجب نابودی شهرهای پمپی و هرکولانیوم شد. این کوه آتشفشانی هنوز هم خطری برای شهرهای اطرافش از جمله ناپل و نواحی نزدیک به آن است که جمعیتی بیش از ۳ میلیون نفر دارد.

از ۱۲ هزار نفری که نواحی آسیب‌دیده را تخلیه کرده‌اند، تاکنون ۳ هزار نفر در پناهگاه‌های موقت اسکان داده شده‌اند. نیروهای امدادرسان و داوطلبان، مواد غذایی و دیگر اقلام ضروری را به دست مردم رسانده‌اند. کاباینیس می‌گوید آموزش‌های لازم برای موقعیت‌های اضطراری به مردم محلی داده شده است؛ اما با توجه به سریع بودن فوران‌های اولیه، مردم نتوانستند واکنش مناسبی داشته باشند.یکی از ساکنان محلی می‌گوید:

 هیچکس نمی‌تواند افرادی را که زیر آوارها گرفتار شده‌اند بیرون بکشد یا بگوید چند نفر زیر آوار مدفون شده‌اند.

راننده کامیون ۵۹ ساله‌ای از ساکنان محلی، گفته است اجساد همین حالا هم سوخته‌اند و اگر ماشین‌آلات سنگین وارد عمل شوند، چیزی از بقایای اجساد باقی نمی‌ماند.

در نواحی آسیب‌دیده علائمی از دمای فوق‌العاده داغ هنوز در زیر سطح باقی مانده است که به گفته‌ی آتش‌نشانان، به ۴۰۰ تا ۷۰۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. آلفونسو کاستیلو، یکی از ساکنان محلی که اکنون در پناهگاه مدرسه موری دی لینکلن در شهر اسکوینتلا به سر می‌برد که حدود ۱۵ کیلومتر با آتشفشان فوگئو فاصله دارد، می‌گوید او خانواده‌اش، ۳۰ سال بود که در اینجا زندگی می‌کردند.

یک کارگر ۳۳ ساله مزرعه می‌گوید همه آن‌ها به آتشفشان فوئگو که یکی از فعال‌ترین آتشفشان‌های آمریکای مرکزی محسوب می‌شود، عادت کرده بودند. بنابراین در ابتدا، به نظر می‌رسید که چیز غیر معمولی وجود ندارند. اما بعد یک ابر خاکستر غلیظ روی شهر فروریخت.کاستیلو می‌گوید:

در عرض سه یا چهار دقیقه روستا ناپدید شد، آوار همچون دریا به روی خانه‌ها فرو ریخت و مردم، حیوانات خانگی و وحشی را در خود فروبرد.

او می‌گوید به همراه خانواده‌اش در خانه‌ی خود که به مانند دیگی جوشان داغ شده بود، گیر افتاده بودند و در نهایت از راه پشت بام فرار کرده‌اند و پس از تماس تلفنی با برادرش، امدادگران وارد عمل شدند و او و خانواده‌اش را به یک جای امن منتقل کردند.

می‌گوید می‌گوید:

هیچکس نمی‌خواهد به آنجا برود. فرزندان من می‌گویند ترجیح می‌دهند در خیابان‌ها بمانند. مردم زیادی به ما کمک کرده‌اند، اما به‌خوبی می‌دانیم که برای ما، فردایی وجود ندارد.

یک روز پس از اتمام تخلیه نواحی آسیب‌دیده به دلیل افزایش فعالیت آتشفشان، در این نواحی از جمله اسکوینتلا، ساکاتپهکوئز و چیمالتناگو وضعیت قرمز اعلام شد و به مردم توصیه شد که در نواحی آسیب‌دیده باقی نمانند.