نیاز فوری به انجام اقداماتی جهت مبارزه با بحران پلاستیک در جهان

تاثیر زیست محیطی و تخریبی پلاستیک بالاخره دارد جایگاه خود را پیدا می‌کند. این جلب توجه تا حدودی مدیون برنامه سیاره آبی سری دوم، پخش شده از شبکه BBC است؛ این برنامه به مسئله‌ی پلاستیک‌های رهاشده در اقیانوس می‌پردازد. منبع دیگر توجه از اعمال محدودیت‌های کیفی اخیر دولت چین در واردات مواد بازیافتی نشات می‌گیرد که در تلاش برای رفع نگرانی‌های داخلی در مورد آلودگی و بهداشت عمومی است.

پکن در تلاش برای توقف صادرات پلاستیک‌های بازیافتی، کاغذ و مواد دیگر از ثروتمندترین کشورهای جهان است. انگلستان، دیگر قسمت‌های اروپا، ایالات متحده، استرالیا و دیگر کشورها به مدت طولانی برای دور کردن مواد با کیفیت پایین جمع آوری شده خود به چین وابسته بوده‌اند؛ این کشورها زیرساخت لازم و ظرفیت استفاده از آن‌ها را ندارند. تا زمانی‌که کشور انگلستان، سایت‌های بازیابی بیشتری برای مقابله با این مشکل در داخل کشور نسازد، با افزایش ضایعات پلاستیک مواجه است. سایر کشورهای آسیا همچنان برخی از مواد با کیفیت پایین را قبول خواهند کرد، اما این تنها، بهترین راه حل موقت است. ارسال پلاستیک به هند، ویتنام یا کامبوج به‌جای چین، ممکن است محدود کننده مقدار زباله ذخیره شده، قرار گرفته در محل دفن و سوزانده شده در انگلستان باشد؛ اما مقدار کلی پلاستیک را کاهش نمی‌دهد.

این اقدامات به‌تنهایی، برای حل مسئله پلاستیک در جهان کافی نیستند. باید فراتر از اقداماتی از جمله استفاده مجدد از بطری‌های پلاستیکی آب، خرید نکردن نی‌های نوشیدنی پلاستیکی و به همراه بردن کیسه‌های قابل استفاده مجدد به سوپرمارکت‌ها عمل کرد.

در اینجا به معرفی چند اقدام کاربردی دیگر می‌پردازیم:

۱. بازیافت با کیفیت در کنار اهمیت به کمیت

تمرکز اهداف بازیافت بر کمیت است اما کیفیت مواد جمع آوری شده نیز به همین اندازه اهمیت دارد. بازیافت با کیفیت به تمیز و مرتب بودن مواد بازیافتی، ‌تک به تک اشاره دارد. به موادی که به‌خوبی دسته‌بندی نشده باشند، مواد آلوده می‌گویند و همین دسته از مواد است که چین از پذیرش آن‌ها از این زمان به بعد سر باز می‌زند. این دسته مواد در صورتی می‌توانند دوباره به چین ارسال شوند که کشور انگلستان کیفیت مواد جمع آوری شده برای بازیافت را بهبود بخشد. برای تحقق بخشیدن به این امر نیاز به یک سیستم جمع آوری در سطح کشوری است که قادر باشد مواد مناسب برای استفاده مجدد یا بازیافت را جمع کند.

بنابراین باید نوعی از جمع آوری‌های خانگی مجدد و جامع از مکان‌های تجاری یا احیای طرح‌های ودیعه گذاری و دریافت شکل بگیرد که پیش‌تر شامل جمع آوری بطری‌های شیشه‌ای نیز می‌شده‌اند و اکنون نیز می‌توانند بطری‌های پلاستیکی، قوطی‌های نوشیدنی و فنجان‌های قهوه را در بر بگیرند.

۲. جلوگیری از جمع آوری زباله تنها به هدف جمع کردن آن‌ها

از بازیافت زباله‌های خانوارها به‌دلیل ناسازگاری و گیج‌کننده بودن این‌کار بارها انتقاد شده است. باید به خاطر داشته باشید که مسئولین محلی، خود دست به بازیافت نمی‌زنند. آن‌ها زباله‌ها و موادی مانند بطری‌های شیشه‌ای یا جعبه‌های مقوایی را که برای بازیافت مناسب هستند، جداگانه جمع آوری می‌کنند. این مواد جدا شده پس از جمع آوری به مواد خام ثانوی تبدیل می‌شوند؛

این مواد تولید شده تنها زمانی واقعا بازیافت می‌شوند که در عمل به محصولی دیگر تبدیل شوند. مسئولین محلی این دسته مواد را به این دلیل جمع آوری می‌کنند که به محصولی جدید تبدیل شوند. اگر زیرساخت مناسبی برای مرتب کردن اقلام یا مواد خاص در هر محل وجود نداشته باشد (مانند بعضی بسته‌های سیب زمینی ترد، پلی استیرن باعث تحلیل رفتن جعبه‌ها یا فنجان‌های قهوه می‌شود)، جمع آوری نکردن آن زباله‌ها تنها راه معقول به‌نظر می‌رسد.

به این دلیل است که باید از جمع آوری زباله‌ها تنها به هدف جمع کردن آن‌ها دست کشید؛ همچنین باید امکاناتی برای مقابله با طیف گسترده‌تری از مواد و یا ممنوعیت دشواری در بازیافت مواد فراهم کرد.

۳. افزایش دادن تقاضا برای پلاستیک‌های بازیافت شده

کشورهایی مانند انگلستان باید تقاضای خود برای مواد بازیافتی را توسعه دهند. یعنی از تولید کنندگان حمایت کنند تا آن‌ها بتوانند در صورت امکان از فناوری در این مورد استفاده کنند. در عوض، دولت می‌تواند قانونی برای اجباری شدن بازیافت محتوای محصولات پلاستیکی مختلف اعمال کند. برای مثال کوکا کولا اخیرا اعلام کرد که در پردازش بطری‌های این شرکت تا سال ۲۰۲۰ به میزان ۵۰ درصد از مواد بازیافت شده استفاده خواهد کرد.

این روش، گامی رو به جلو و در مسیر درست است؛ اما چرا تنها ۵۰ درصد محتوای محصول را شامل می‌شود؟ اگر هدف مقیاس مطلق تولید افزایش پیدا کند، تاثیر زیادی ایجاد می‌شود.

۴. تولید کنندگان باید در تمام مدت، احساس مسئولیت کنند

مسئولیت تولید را برای محصولات پلاستیکی تولید کنندگان در بازار انگلستان افزایش دهید. می‌توان ترتیبات موجود را اصلاح کرد به‌طوری‌که تولید کنندگان به امکان انجام بازیافت در مرحله طراحی ترغیب شوند و انگیزه بالایی برای حداکثر استفاده از محتوای بازیافتی پیدا کنند.

این مقررات می‌توانند مالیات یا ممنوعیت استفاده از محصولات غیر قابل بازیافت یا کسانی را که از مواد بسیار سخت استفاده می‌کنند ممنوع کنند؛ همچنین می‌توانند محصولات پلاستیکی تک نفره را ممنوع کنند (فرانسه پیش‌تر اقدام به این‌کار کرده است).

برای کنترل استفاده از فنجان‌های قهوه بازیافت نشدنی یا حاوی مواد سخت برای بازیافت در انگلستان، به‌تازگی پیشنهاد شده است که هزینه‌ای برابر با ۲۵ پنی اضافه پرداخت شود؛ این حرکت نشان‌دهنده موفقیت آمیز بودن تعیین هزینه ۵ پنی برای بیرون بردن کیسه فنجان قهوه در کاهش تعداد استفاده تکی از کیسه‌های پلاستیکی مورد استفاده توسط خریداران است.

قوطی‌های چیپس پرینگلز و بطری‌های نوشیدنی‌های انرژی زای لوکوزاد اخیرا مشکل‌ساز شده‌اند. استفاده از ترکیبی از مواد مختلف برای تولید آن‌ها حاکی از این نکته است که بازیافت این ظروف پلاستیکی بدون استفاده از تکنیک‌های تخصصی دشوار است و متاسفانه در اکثر سایت‌های بازیابی کشور انگلستان دیده نمی‌شود.

بازیافت کیسه‌ی پلاستیکی سیاه مورد استفاده برای وعده‌های غذایی نیز دشوار است و موجب مشکلاتی مربوط به آلودگی می‌شود که چینی‌ها از آن‌ها اجتناب می‌کنند. سوال اینجا است که اگر استفاده از این ظروف مشکل‌ساز است، چرا هنوز از آن‌ها استفاده می‌شود؟ آیا گزینه‌های اقتصادی دیگر به حد کافی مناسب نیستند؟

باید از شرایط جاری کمال استفاده رو برد. وقتی تمرکز عمومی بر مسئله پلاستیک در جهان است، مردم باید بیشتر در مورد انتخاب‌های خود در هنگام خرید و اقدامات بازیافتی بیاموزند.

در مقیاس وسیع‌تر، در زمان بحران یا شکست است که توجه سیاست‌گذاران به ایده‌های نو یا قدیمی بازیافت جلب می‌شود. یک شکست تمام عیار، فراهم کننده فرصتی عالی برای جلب توجه عمومی و بهبود تاثیر زیست محیطی محیط پیرامون ما است.