انسانها بهطور ناخواسته یک لایه حفاظتی پیرامون زمین ایجاد کردهاند
انسانها بهطور ناخواسته یک لایه حفاظتی پیرامون زمین ایجاد کردهاند
کاوشگرهای ناسا در سال ۲۰۱۷، یک دیوارهی انسانی (ساختهشده توسط عامل انسانی و از فرآیند غیر طبیعی) را در اطراف سیارهی زمین شناسایی کردند. طبق آزمایشهای انجامشده، این لایه یا دیواره جدای از تأثیر روی اتمسفر زمین، روی وضعیت بقیه نواحی و فضای اطراف آن نیز تأثیر میگذارد. بنابراین ما نهتنها زمین را تغییر دادهایم، بلکه بهگفتهی دانشمندان، باید دورهی زمینشناسی جدیدی برای خود نامگذاری کنیم؛ چراکه فعالیتهای ما روی زمین، تغییراتی در فضا نیز به وجود آورده است.
خبر خوب این است که برخلاف تأثیرات بد ما روی سیارهی زمین، این حباب بزرگی که در فضا ایجاد کردهایم و در گزارش پیش رو به بررسی بیشتر آن خواهیم پرداخت، به نفع ما و کرهی زمین کار میکند.
ناسا درسال ۲۰۱۲ دو کاوشگر را به فضا پرتاب کرد. این دو کاوشگر با سرعتی حدود ۳۲۰۰ کیلومتر بر ساعت در کمربند وان آلن زمین در حرکت بودند. سیارهی زمین توسط ۲ نوع کمربند تشعشعی احاطه شده است (البته یک کمربند سوم موقت هم وجود دارد). طول کمربند اولی بین ۶۴۰ تا ۹۶۰۰ کیلومتر در بالای سطح زمین است و کمربند خارجی در ارتفاع تقریبی ۱۳۵۰۰ تا ۵۸ هزار کیلومتری زمین قرار دارد.
سال گذشته کاوشگرهای ارسالشده به وان آلن در حین بررسی فعالیت ذرات باردار در میدان مغناطیسی زمین (این ذرات خطرناک خورشیدی توسط موانعی با فرکانس پایین محافظت میشوند تا آسیبی وارد نکنند) به مورد عجیبی برخورد کردند. پژوهشگران پس از انجام چندین کاوش متوجه مانعی شدند که برای چند دهه، کمربند ون آلن را از زمین دور کرده است. جریان تشعشعات درحال حاضر نسبت به دههی ۱۹۶۰ از ما دورتر شده است.
چه تغییر کرده است؟
نوعی خاص از ارتباطات به نام فرکانس بسیار پایین مطرح است که اکنون نسبت به دههی ۱۹۶۰، بیش از پیش وجود دارد. طبق تأیید تیم ناسا، آنها میتوانند بر چگونگی و مکان ذرات در فضا تأثیر بگذارند. بهعبارت دیگر، ما به دلیل وجود همین بسامد بسیار پایین، دارای وضعیت فضایی ساختهشدهی فعلی به دست بشر هستیم.
طبق گفته فیل اریکسون، یکی از اعضای تیم ناسا از مؤسسهی فناوری ماساچوست درسال ۲۰۱۷،:
باتوجه به تعدادی از پژوهشها و مشاهدات و تحت شرایطی خاص، سیگنالهای ارتباطات رادیویی در محدوده فرکانس بسیار پایین میتوانند بر خواص محیط تشعشعاتی با انرژی بالا در اطراف زمین تأثیر بگذارند.
سیگنالهای فرکانس بسیار پایین در زندگی روزمرهی اکثر انسانها تأثیری ندارند؛ ولی همین سیگنالها پایه و اساس بسیاری از عملیاتهای مهندسی، نظامی و علمی هستند. فرکانس این سیگنالها چیزی بین ۳ تا ۳۰ کیلوهرتز است و بهاندازهای ضعیف هستند که نمیتوانند حامل و انتقالدهندهی صوت باشند؛ ولی برای فرستادن پیامهای کدگذاریشدهبرای فواصل طولانی یا عمیق زیر آب، عالی هستند.
یکی از رایجترین موارد استفاده از این سیگنالها در ایجاد ارتباط بین زیردریاییها در اعماق زیاد است؛ چراکه طول موج بلند آنها میتواند از موانع بزرگی مثل کوه عبور کند. از این سیگنالها درسطح زمین هم استفاده میشود.
انتظار نمیرفت که این سیگنالها به جایی غیر از روی زمین بروند؛ ولی نفوذ آنها به فضای اطراف سیارهی زمین، حباب محافظتی عظیمی دور آن تشکیل داده است. کاوشگرهای وان آلن حین مقایسهی موقعیت حباب این سیگنالها با کمربندهای تشعشعی زمین، متوجه انطباقی جالب شدند. بهگفتهی ناسا:
محدودهی بیرونی حباب دقیقا مطابق لبه داخلی کمربندهای تشعشعی وان آلن است.
اما پژوهشگران متوجه شدند که سیگنالها میتوانند بر حرکت ذرات باردار داخل این کمربندها تأثیر بگذارند. از همین روی، این حباب ساختهشده به دست بشر، کمربندها را به سمت خارج هل میدهد و آنها را از ما دورتر میکند. یکی از اعضای تیم پژوهشی بهنام دن بیکر از بخش فیزیک فضایی دانشگاه کلورادو، این حباب را غیر قابل نفوذ خواند. درست است که این حباب شاید یکی از اثرات مثبتی باشد که بشر روی فضای اطراف زمین گذاشته است؛ ولی مسلما در این زمینه تنها نیست. تأثیرات روی فضا به قرن ۱۹ و مخصوصا ۵۰ سال پیش (زمان انفجارهای اتمی) برمیگردد. طبق توضیح تیم ناسا:
این انفجارها، کمربندهای تشعشعی مصنوعی نزدیک زمین به وجود آوردند که منجر به صدمات زیادی به چندین ماهواره شد.
تأثیر دیگر انسان روی فضا شامل آزمایشهای شیمیایی، گرما دادن به یونوسفر با موجهای با بسامد بالا و تعامل امواج با فرکانس بسیار پایین با کمربندهای تشعشعی میشود.
کارل سیگن خواستار یافتن نشانههای زندگی روی زمین از بالای زمین در فضا بود. اکنون مشخص شده است که اگر به جاهای خاصی از زمین نگاه کنیم، میتوانیم این نشانهها را بیابیم.