نخستین پرتاب موفقیت‌آمیز سایوز پس از سانحه مهرماه، روز جمعه انجام شد

روسکاسموس، سازمان فضایی فدرال روسیه، روز جمعه با استفاده از همان نوع موشکی که بیش از یک ماه پیش به همراه دو سرنشین دچار سانحه شد، یک کپسول بار را با موفقیت برای ایستگاه فضایی بین‌المللیارسال کرد. این پرتاب، نشانه‌ی آن است که روسکاسموس به‌صورت بالقوه نقص موجود در سایوز را برطرف کرده و این موشک می‌تواند برای حمل مجدد انسان آماده باشد. همچنین از آنجایی که پرتاب سرنشین‌دار بعدی موشک سایوز در سوم دسامبر (۱۲ آذر) انجام خواهد شد، پرتاب موفقیت‌آمیز اخیر خبر خوبی محسوب می‌شود.

موشک پرتاب‌شده در روز جمعه، از نوع سایوز اف‌جی بود که یک کپسول پروگرسِ حاوی غذا و لوازم را برای سه عضو خدمه‌ی ایستگاه فضایی بین‌المللی ارسال کرد. با این حال از نظر فنی، این نخستین پرتاب سایوز از زمان حادثه‌ی مزبور محسوب نمی‌شود. روسکاسموس از زمان سانحه‌ی ماه اکتبر، سه مرتبه مدل‌هایی از موشک سایوز را پرتاب کرده است؛ اما این پرتابگرها در همان پیکربندی مشابه مدل حادثه‌دیده قرار نداشتند. در واقع، روسکاسموس در پروازهای دیگر خود از موشک نوع سایوز ۲ استفاده کرد؛ مدلی ارتقایافته از موشک کارکشته‌ی روسیه با موتورهای اصلاح‌شده و سیستم‌های هدایت که پیش از این برای حمل ماهواره‌ها به مدار به‌کار گرفته شده است. در حالی که سایوز اف‌جی مدلی قدیمی‌تر از موشک سایوز محسوب می‌شود که روسکاسموس برای حمل انسان و محموله به ایستگاه فضایی بین‌المللی از آن استفاده می‌کند.

پیش از حادثه‌ی ناگوار ماه گذشته، سایوز اف‌جی با ۶۴ پرتاب موفقیت‌آمیز از زمان آغاز به کار در سال ۲۰۰۱، نرخ موفقیت صد در صد را داشت. اما این موشک در یازدهم اکتبر (۱۹ مهر) تنها چند دقیقه پس از پرتاب از پایگاه فضایی بایکونور در قزاقستان و در حالی که حامل نیک هیگ، فضانورد ناسا و الکسی اوشینین، فضانورد روس بود، دچار نقص فنی شد. پس از بروز حادثه، فضانوردان، سوار بر کپسول سرنشین از موشک جدا شدند و با فرود اضطراری توانستند جان سالم به‌درببرند. آن‌ها در حالی که فشار گرانش ۶.۷ برابری را احساس می‌کردند، موفق به انجام فرود بالستیک شدند و نیم ساعت پس از سانحه به سلامت در خاک قزاقستان فرود آمدند.

ویدئوی سانحه نشان داد که مشکل در حین مرحله‌ی جداسازی به وقوع پیوسته است؛ یعنی هنگامی که چهار بوستر (تقویت‌کننده‌ی) اطراف پایه‌ی موشک قرار بود در حین پرواز جدا شوند. بوسترها معمولا به‌صورت مساوی در الگویی صلیبی‌شکل جدا می‌شوند؛ اما در عوض یکی از بوسترها به میانه‌ی موشک اصابت کرد و منجر به بروز حادثه شد. روسکاسموس در نهایت در تحقیق و بررسی خود به این نتیجه رسید که علت حادثه، نقص موجود در یکی از حسگرهای موشک بود که مسئولیت سینگال‌دهی جداسازی را برعهده داشت.

نیک هیگ، فضانورد ناسا پس از پرتاب ناموفق با جیم برایدنستاین، رئیس ناسا دست می‌دهد

به گفته‌ی روسکاسموس، حسگر یادشده در حین فرآیند مونتاژ موشک آسیب دیده بود و این احتمال وجود داشت که دو پرتابگر اضافی نیز دچار همین نقص بوده باشند. با این حال، با پرواز روز جمعه، به‌نظر می‌رسد که روسکاسموس موفق به حل مشکل شده است.

آزمایش بزرگ بعدی، پرواز سرنشین‌دار پیش‌رو در ماه دسامبر خواهد بود. این ماموریت در اصل قرار بود در بیستم دسامبر (۲۹ آذر) پرتاب شود؛ اما از آنجایی که خرابی سایوز موجب شد تا تعداد خدمه‌ی حاضر در ایستگاه فضایی بین‌المللی به کمتر از حد پیش‌بینی‌شده برسد، زمان آن به سوم ماه منتقل شد. این پرواز قرار است ان مک‌کلین، فضانورد ناسا، دیوید سنت ژاک، فضانورد کانادایی و اولگ کوننکو، فضانورد روس را به ایستگاه فضایی ببرد. مک‌کلین اعلام کرده از آنجایی که سیستم فرود اضطراری در نهایت جان فضانوردان پرواز قبلی را نجات داده است، به توانایی سایوز اطمینان دارد.

اگر پرتاب ماه آینده با موفقیت همراه نباشد، در آن صورت ناسا ناگزیر خواهد شد که با احتمال خالی شدن ایستگاه فضایی بین‌المللی مواجه شود. سه عضو خدمه که در حال حاضر در ایستگاه حضور دارند، ۵ ماه گذشته را در فضا به‌سر برده‌اند و تنها نزدیک به یک ماه دیگر قادر به باقی ماندن در مدار خواهند بود. این موضوع بدین خاطر است که کپسول سایوز آن‌ها – که به کمک آن به ایستگاه رفته‌اند و با همان به خانه برمی‌گردند – عمر محدودی در مدار دارد و باید ظرف مدت ۶ ماه و نیم به زمین بازگردد.

هر سه فضانورد هم‌اکنون قرار است که در پایان دسامبر ایستگاه فضایی را ترک کنند. اگر خدمه‌ی بعدی پیش از آن تاریخ قادر به آغاز ماموریتش نباشد، در آن صورت ناسا یا باید ایستگاه را به‌کلی از خدمه خالی کند یا دست به ارسال یک کپسول سایوز خالی دیگر بزند تا زمان حضور خدمه‌ی فعلی را تمدید کند. با این حال، با پرتاب روز جمعه، به‌نظر می‌رسد که احتمال وقوع این دو سناریو پایین است و می‌توان به موفقیت پرتاب ۱۲ آذر اطمینان داشت.