۱۵ مورد از شگفتی‌های روی زمین که کمتر شناخته شده‌‌اند

زمین سیاره‌‌ای پر رمز و راز است؛ می‌‌توانید موجوداتی را در یک گودال دورافتاده از آن بیابید که قادرند حتی در فضای خارج از اتمسفر نیز دوام بیاورند یا یک ماده‌‌ی آزمایشگاهی پیدا کنید که از شدت تاریکی، حتی چشم انسان نیز قادر به دیدن آن نیست. این سیاره، سرشار از غافلگیری‌‌هاست؛ خواه شاهکاری زاییده از دل طبیعت باشند و خواه ابزاری ساخته‌‌ی دست بشر.

۱. وانتابلک؛ تاریک‌‌ترین ماده‌‌ی شناخته‌شده در جهان

وانتابلک، یکی از دستاوردهای فناوری نانو است که از هر ماده‌‌ی دیگری در سیاره‌‌ی زمین، تیره‌‌تر است. این ماده در سال ۲۰۱۵ و توسط شرکت Surrey NanoSystems ساخته شد و در حقیقت، مجموعه‌‌ای از لوله‌‌های کربنی عمودی است که بر بستر یک لایه‌‌ی زیرین، رشد یافته‌‌اند.

وانتابلک ۹۹/۹۸ درصد از نوری را که به سطح آن می‌‌رسد، جذب می‌کند. این بدان معنی است که وقتی به آن نگاه می‌‌کنید، درواقع چیزی نمی‌‌بینید. این ماده نزدیک‌ترین تعبیر فیزیکی از تجربه‌‌ی تماشای یک سیاه‌‌چاله را در اختیار شما می‌‌گذارد.

۲. فرشته‌‌ی آبی؛ نوعی کرم دریایی با شمایلی بیگانه

لیسه‌ی دریایی آبی رنگ، گونه‌ای از کرم دریایی است که اکنون با نام «فرشته‌‌ی آبی» شناخته می‌شود. این موجود ماورایی به همان اندازه که زیباست، نایاب نیز هست و تنها در سواحل آفریقای جنوبی و استرالیا یافت می‌شود.

ظاهر مسحورکننده‌‌ی این موجود، تداعی‌‌کننده‌‌ی یک مخلوق خطرناک است. فرشته‌‌ی آبی، درواقع جانوری گوشت‌‌خوار است و از دیگر موجودات دریایی سمی نظیر ناوچه‌‌ی پرتغالی (موجودی شبیه به عروس دریایی) تغذیه می‌کند. فرشته‌‌‌‌ی آبی، زهر به‌‌دست‌‌آمده از طعمه‌‌ی خود را در کیسه‌‌‌ای مخصوص جمع‌‌آوری کرده و پس از افزایش غلظت آن، از این زهر برای شکارهای آینده‌‌ی خود استفاده می‌کند.

۳. هواژل؛ برشی زیبا از ابرهای آسمان

هواژل (یا آئروژل) یک ماده‌‌ی بسیار سبک ساخته‌شده از ژل و گاز است که به‌‌دلیل ظاهر جالب آن، با عنواینی نظیر «دود یخ زده» یا «ابر جامد» نیز شناخته می‌‌شود.

دانشمندان بیش از دوازده دستورالعمل ساخت برای انواع مختلفی از هواژل ارائه کرده‌‌اند؛ اما همه‌‌ی آن‌ها یک فرآیند تقریباً مشابه دارند:

• مخلوط کردن مواد شیمیایی با یکدیگر
•   رسوب‌‌گذاری به‌‌صورت یک ژل مایع
• تخلیه‌‌ی آب از درون ژل

نتیجه‌‌ی کار، ماده‌ای با چگالی بسیار پایین است که در واقع ۹۹ درصد از آن هواست. از آنجا که بخش عمده‌‌ی این ماده را هوا تشکیل می‌‌دهد و هوا عایق بسیار مناسبی برای حرارت محسوب ‌‌می‌‌شود؛ با قرار دادن یک لایه از هواژل بین شعله‌‌ی آتش و یک گُل، به‌‌خوبی می‌‌توان از گل در برابر حرارت محافظت کرد.

۴. درختان اکالیپتوس رنگین‌‌کمانی با پوسته‌‌ای به رنگ آب‌‌نبات

ظاهر فانتزی درخت اکالیپتوس رنگین‌‌کمانی به تصاویر موجود در کتاب‌‌های مصور دکتر زئوس شباهت دارد. اما این گونه‌‌ی خاص از درختان واقعاً در مناطقی از اندونزی، گینه‌‌ی‌نو و فیلیپین رشد می‌کنند. این درخت منحصربه‌فرد پوسته‌‌ای چندرنگ دارد که متشکل از رگه‌‌هایی از آبی روشن، نارنجی، ارغوانی، سبز و خرمایی است.

بنا به مستندات ارائه‌شده در باغ گیاه‌شناسی میسوری، این رنگ‌های غیرمعمول از اثرات جانبی پوست‌‌اندازی درخت هستند؛ وقتی باریکه‌ای از پوسته‌‌ی درخت فرو می‌‌ریزد، پوسته‌‌ی داخلی درخت با رنگ سبز روشن نمایان می‌شود. این لایه‌‌ی درونی به‌‌تدریج و با گذر زمان، به طیف متنوعی از رنگ‌های دیگر، تغییر رنگ می‌‌دهد.

۵. کلیسای جامع زیرزمینی در کلمبیا از جنس نمک

کلیسای جامع نمکی در شهر زیپاکوئرا، یک کلیسای کاتولیک زیرزمینی در ایالت کاندینامارکا از کلمبیا است که در سال ۱۹۵۴ در دل یک معدن نمک کشف شد. این مکان به‌‌طور کامل از نمک ساخته‌شده و در عمق ۱۸۰ متری زیر شهر کوچک زیپاکوئرا قرار گرفته است.

این کلیسا دارای یک صلیب بزرگ نمکی است و گنجایش ۱۰ هزار نفر را در خود دارد؛ هرچند که تاکنون هرگز چنین جمعیتی را به خود ندیده است.

۶. دیوکوسه‌‌ها؛ فسیل‌‌هایی زنده با ظاهری کابوس‌‌وار

دیوکوسه‌‌ها گونه‌ای نادر از کوسه‌‌های ساکن آب‌‌های عمیق هستند که گاهی از آن‌‌ها به‌‌عنوان «فسیل‌‌های زنده» یاد می‌شود. این گونه، تنها عضو به‌جامانده از خانواده‌‌ی دیوکوسگان باستانی است.

دیوکوسه‌‌ها به خاطر آرواره‌‌های دراز و متمایز خود که پر از دندان‌های میخ‌‌مانند است، مورد توجه قرار گرفته‌‌اند. آن‌ها قادرند جریان‌های الکتریکی ساطع‌شده توسط جانوران دیگر را تشخیص دهند و به‌سرعت آرواره‌‌های خود را برای دریدن طعمه باز کنند.

تا وقتی که فیلمی از لحظه‌‌ی حمله‌‌ی این کوسه را تماشا نکرده باشید، ممکن نیست بتوانید درک کنید که مواجهه با این موجود تا چه حد می‌‌تواند هولناک باشد. بنا به گزارشی از مجله‌‌ی خبری دیجیتال اسپای، این موجود درواقع الهام‌‌بخش هیولای مخوف مجموعه فیلم‌‌های بیگانه، اثر ریدلی اسکات است.

۷. بیسموت؛ عنصری با ظاهری توهم‌‌زا

ممکن است هنوز عنصر شیمیایی بیسموت را از کلاس درس شیمی خود در دبیرستان به خاطر داشته باشید؛ اما احتمالاً تصور نمی‌‌کردید این عنصر، چنین ظاهر رنگارنگ و پرزرق‌‌و‌‌برقی داشته باشد.

بیسموت الگوی رشدی پلکانی و منحصربه‌فرد دارد که طی آن، لبه‌های بیرونی سریع‌تر از قسمت‌های داخلی شکل می‌گیرند. این روند منجر به ساختار بلوری می‌شود؛ به‌‌گونه‌‌ای که به نظر می‌‌رسد تعدادی بی‌‌پایان از مربع‌‌هایی رنگین‌کمانی در یکدیگر تنیده شده‌اند.

۸. آتش‌فشانی که از آن گدازه‌‌های آبی‌‌رنگ فوران می‌‌کند

کوه آتش‌فشان Ijen در اندونزی، دربرگیرنده‌‌ی پدیده‌‌ای جالب توجه است؛ چرا که به نظر می‌‌آید از این آتش‌فشان، گدازه‌‌هایی به‌رنگ آبی و ارغوانی تراوش می‌‌کند.

از لحاظ فنی، گدازه‌‌ها آبی‌رنگ نیست؛ بنا به گزارش مندرج در مجله اسمیت‌‌سونیان، این رنگ‌آمیزی شگفت‌انگیز از مقادیر بالای گاز گوگردی ناشی می‌‌شود که همراه با گدازه‌ها از زمین بیرون می‌آیند. زمانی که این گاز مشتعل می‌‌شود، یک رنگ روشن تولید می‌‌کند و در نتیجه، گدازه را به رنگ آبی زیبایی در می‌‌آورد.

۹. ووینیچ؛ کتابی مرموز که به زبانی غیرقابل ترجمه نگاشته شده است

دست‌‌نوشته‌‌ی ووینیچ (Voynich)، یک کتاب ۲۴۰ صفحه‌ای است که در قرون‌وسطی و به زبانی ناشناخته‌ نوشته شده است و سال‌ها است که پژوهشگران و متخصصان رمزگشایی را سردرگم کرده است.

باور بر این است که این دست‌نوشته، باید متعلق به زمانی بین ۱۴۰۴ و ۱۴۳۸ میلادی باشد. این کتاب پر از تصاویر و نمودارهای معماگونه است  که به نظر می‌رسد همه‌‌چیز را از گیاهان غیرعادی گرفته تا زنانی با شکم‌های متورم، در استخرهایی سبز رنگ به تصویر کشیده است.

در ژانویه ۲۰۱۸، گروهی از پژوهشگران حوزه‌‌ی علوم رایانه‌‌ای کانادا اعلام کردند که احتمالاً موفق به رمزگشایی بخش‌های محدودی از دست‌نوشته با استفاده از هوش مصنوعی شده‌‌اند. با این حال، این پژوهشگران تصدیق کرده‌‌اند که هنوز نیاز به بهبود بیشتر این فرایند و داده‌‌های بیشتر از سوی متخصصان خواهد بود.

۱۰. Point Nemo، دوردست‌‌ترین مکان در دنیا

Point Nemo، دوردست‌‌ترین نقطه از خشکی روی کره‌‌ی زمین است. این مکان، رسماً به‌عنوان نقطه‌‌ی اقیانوسی خارج از دسترس شناخته می‌شود که در مرکز مثلث جزایر Ducie ،Motu Nui (بخشی از زنجیره‌‌ جزایر ایستر) و Maher در نزدیکی قطب جنوب، واقع شده است.

این نقطه آن‌‌قدر از خشکی فاصله دارد که نزدیک‌ترین انسان‌ها به آن معمولاً فضانوردان هستند. برای درک علت این نام‌‌گذاری، بد نیست بدانید که ایستگاه فضایی بین‌المللی در فاصله‌‌ی حدود ۴۱۵ کیلومتری از زمین، به دور آن می‌چرخد؛ در حالی که نزدیک‌ترین نقطه‌‌ی مسکونی به Point Nemo، بیش از ۱/۲۲۵ کیلومتر از آن فاصله دارد.

۱۱. گودال داناکل؛ مکانی شبیه به سیارات فرامنظومه‌‌ای

گودال داناکل در اتیوپی، میزبان یکی از عجیب‌‌ترین مناظر روی زمین است.

این مکان سورئالیستی که در مثلث آفر واقع شده ‌است، پر از گودال‌‌های آتش‌فشانی پر سروصدا، چشمه‌های آب گرم نئونی رنگ و نمکزارهایی درخشان است. فضای اطراف چشمه‌‌های آب گرم آن، پر از گازهای سمی بوده و بسیاری از گودال‌‌های این منطقه لبریز از اسید هستند.

۱۲. دریاچه‌‌ها و رودخانه‌‌های جاری در زیر اقیانوس

دریاچه‌‌های زیر آب یا استخرهای آب‌‌نمک محیط‌‌هایی در دل دریاها و اقیانوس‌‌ها هستند که میزان نمک موجود در آن‌‌ها، بسیار بیشتر از آب‌های اطراف است. این آب غنی از نمک، چگالی بالاتری نسبت به آب دریا دارد که باعث شکل‌گیری دریاچه‌هایی در زیر آب می‌شود که از بقیه‌‌ی محیط دریا کاملا مجزا هستند.

این دریاچه‌ها حتی موج‌ها و «خط ساحلی» مختص به خود را دارند. چگالی این دریاچه‌‌‌‌ها به حدی است که حتی زیردریایی‌ها هم می‌توانند روی این استخرهای نمکی شناور بمانند.

متأسفانه، این دریاچه‌ها حاوی مقادیر زیادی متان و سولفید هیدروژن هستند؛ بنابراین محیط آن‌‌ها بسیار سمی‌تر از آن است که بتوانید در آن شنا کنید.

۱۳. قارچی که عظیم‌ترین گونه‌‌ی زیستی روی کره‌‌ی زمین محسوب می‌شود

نهنگ‌‌ها، درختان ‌‌چوب‌‌سرخ و فیل‌ها همگی موجوداتی بسیار بزرگ هستند؛ اما هیچ‌کدام از آن‌ها، بزرگ‌ترین ارگانیسم زنده در این سیاره از لحاظ وسعت نیستند. در حالی که کلونی درختان پاندو، بزرگ‌ترین ارگانیسم زنده از لحاظ جرم است؛ عنوان بزرگ‌ترین ارگانیسم از لحاظ وسعت، به قارچ Armillaria Ostoyae تعلق دارد.

این قارچ که ملقب به Humongous Fungus است، در سراسر جنگل ملی Malheur با وسعت ۲/۳۵۸ هکتار در ایالت اورگن آمریکا گسترش یافته ‌است. دانشمندانی که موفق به کشف این قارچ را در سال ۲۰۱۷ شدند، از آزمایش DNA استفاده کردند تا اینکه مشخص شد که تمام قسمت‌های رشدیافته در این جنگل، درواقع بخش‌های متفاوتی از یک ارگانیسم واحد هستند.

این قارچ غول‌پیکر احتمالاً حدود ۲/۴۰۰  الی ۸/۶۵۰ سال عمر دارد و گفته می‌شود که کلاهک‌‌های آن نیز بسیار لذیذ است.

۱۴. خرس آبی؛ میکرو ارگانیسم‌هایی که قادر به زندگی در فضا هستند

خرس‌‌های آبی (Tardigrades) که «خوکچه‌‌های خزه‌‌ای» نیز نامیده می‌شوند، میکرو ارگانیسم‌هایی هستند که تقریباً می‌توانند در هر جایی زنده بمانند.

آن‌ها ترجیح می‌دهند در مکان‌های مرطوب مانند گِل یا خزه زندگی کنند؛ اما با استناد به مقاله‌‌ای در مجله‌‌ی اسمیت‌‌سونیان، این موجودات می‌توانند در محیط‌هایی با سرمای  حدود ۲۰۰- درجه سانتی‌‌گراد و یا با گرمای حدود ۱۴۹ درجه سانتی‌‌گراد نیز به زندگی خود ادامه دهند.

دانشمندان همچنین دریافته‌‌اند که خرس‌های آبی حتی می‌توانند با قرار گرفتن در معرض تشعشع، مایعات در حال جوش، فشارهای بالا (تا شش برابر فشار در عمیق‌ترین نقاط اقیانوس) و حتی در شرایط خلاء نیز زنده بمانند.

۱۵. غاری در مکزیک پوشیده از کریستال‌های غول‌آسا و سفید

این غار مسحورکننده با نام غار بلور (Cueva de los Cristales) معروف است و از بلورهای درخشان گچی تشکیل‌شده است. ابعاد این بلورهای عظیم به‌‌گونه‌‌ای است که قامت انسان‌‌ها در برابر آن‌‌ها به چشم نمی‌‌آید.

این مکان مرموز در سال ۲۰۰۰ و در حالی کشف شد که معدنچیان در حال تخلیه‌‌ی آب از یک معدن روی در شهر نایکا از ایالت چیهواهوای مکزیک بودند.

این ساختارهای درخشان، آن‌‌چنان خالص هستند که دانشمندان با استفاده از تکنیک‌های متعارف، قادر به تخمین قدمت آن‌‌ها نیستند. اما پژوهشگران کشف کرده‌اند که یک نمونه‌‌ی باکتری ۵۰ هزارساله در درون یکی از این بلورها وجود دارد.