نابودی سریع حشرات موجب وحشت دانشمندان شده است

بنا به بررسی‌های کوچک و فزاینده در طولانی‌مدت که حاکی از کاهش چشمگیر جمعیت بی‌مهرگان است، حشرات در سرتاسر جهان در شرایط بحرانی قرار دارند. یک گزارش جدید نشان می‌دهد که این مسئله، گسترده‌تر از تصور پیشین دانشمندان است. بررسی جدید دریافت که شمار بالایی از حشرات در یک جنگل ملی بکر واقع در پورتوریکو از بین رفته و به‌دنبال آن، حیوانات حشره‌خوار این جنگل نیز تلف شده‌اند.

یک تیم بین‌المللی از زیست‌شناسان در سال ۲۰۱۴ تخمین زد که فراوانی بی‌مهرگانی مانند سوسک و زنبورها در ۳۵ سال گذشته به‌میزان ۴۵ درصد کاهش پیدا کرده است. شمار حشرات در مناطقی که داده‌های طولانی‌مدت در مورد آن‌ها در دسترس قرار دارد، به‌خصوص در اروپا، کاهش شدیدی را تجربه می‌کند. یک بررسی در سال پیش نشان داد که کاهش ۷۶ درصدی حشرات بالدار در چند دهه‌ی گذشته در گونه‌ی آلمانی بدون تغییر باقی مانده است. گزارش اخیر که هفته‌ی گذشته در ژورنال مجموعه علوم آکادمی ملی منتشر شد، نشان می‌دهد نرخ فراوانی در کاهش تکان‌دهنده‌ی ذکرشده در حشرات، به آمریکا نیز سرایت پیدا کرده است.

نویسندگان بررسی، تغییرات اقلیمی را دلیل نابودی بی‌مهرگان گرمسیری می‌دانند. دیوید واگنر، متخصص حفاظت از بی‌مهرگان در دانشگاهکانکتیکات است و در این بررسی، نقشی نداشته؛ او می‌گوید:

گزارش منتشرشده‌ی اخیر، یک زنگ هشدار مهم است و نشان از پدیده‌ای با تاثیر بسیار بزرگ‌تر و مهم‌تر از تصور ما دارد. این پدیده حتی بر اکوسیستم‌های دیگر نیز تاثیر می‌گذارد.

بردفورد لیستر، متخصص زیست‌شناسی از موسسه‌ی پلی‌تکنیک رنسلیر نیویورک بوده و مسئولیت بررسی حشرات جنگل باران‌خیز پورتوریکو را از دهه‌ی ۷۰ بر عهده داشته است. او می‌گوید: «اگر پورتوریکو را جزیره‌ی سحرآمیز تلقی کنیم، جنگل باران‌خیز این کشور باید جنگل مسحورشده در این جزیره‌ی مسحورشده باشد». پرنده‌ها و قورباغه‌های کوکوی این جنگل، در زیر تاج‌پوش ۱۵ متری زمردین چهچه می‌زنند. نام این جنگل،El Yunque است و به‌خوبی از آن محافظت می‌شود. آلفونسو دوازدهم، پادشاه اسپانیایی ادعا کرده که این جنگل از قرن ۱۹ به‌جا مانده است. تئودور روزولت دهه‌ها بعد، این جنگل را به سرمایه‌ی ملی بدل کرد و به این ترتیب، ال یونگ به‌عنوان تنها جنگل باران‌خیز حاره‌ای در سیستم جنگل‌های ملی به حیات خود ادامه داد. لیستر می‌گوید:

ما به بررسی سال‌های ۱۹۷۶ و ۱۹۷۷ پرداختیم تا منابع را به‌روشنی و دقت شمارش کنیم؛ حوزه‌های اندازه‌گیری شامل حشرات و جانوران حشره‌خوار جنگل‌های باران‌خیز، پرندگان، قورباغه‌ها و مارمولک‌ها بود.

لیستر حدود ۴۰ سال بعد به همراه همکار خود به نام آندرس گارسیا که یک اکولوژیست در دانشگاه مستقل ملی مکزیک بود، به جنگل بازگشت. دانشمندان هرگز تصور نمی‌کردند که این بازگشت، اسباب ناراحتی آن‌ها شود. لیستر می‌گوید:

این موضوع به‌محض ورود به جنگل، واضح و آشکار بود. پرندگان بسیار کمتری نسبت به مرتبه‌ی قبل، بالای سرمان در جنب‌وجوش بودند. پروانه‌ها که زمانی بی‌شمار به‌نظر می‌رسیدند، همگی ناپدید شده بودند.

گارسیا و لیستر، یک بار دیگر حشرات و دیگر بی‌مهرگان جنگل (بندپایان) را شمارش کردند؛ بندپایان شامل عنکبوت‌ها و لب‌پایان می‌شدند. پژوهشگران، بندپایان را روی سطح صفحات پوشیده‌شده از نوعی چسب، به دام انداختند و صفحات متعدد دیگری را نیز در حدود یک متری درون تاج‌پوش قرار دادند. آن‌ها همچنین به دفعات متعدد، شبکه‌های توری را روی علف‌ها پهن کردند تا جانداران خزیده در پوشش گیاهی را جمع کنند.

نتایج حاصل از استفاده‌ی تمامی تکنیک‌ها نشان داد که بیومس(وزن خشک تمام بی‌مهرگان به‌دست‌آمده) به‌طرز چشمگیری از سال ۱۹۷۶ تا به امروز کاهش پیدا کرده است. بیومس نمونه‌ی جمع‌آوری‌شده، به میزان یک‌چهارم یا یک‌هشتم میزان پیشین خود کاهش پیدا کرده بود. میزان گیر افتادن در تله‌های زمینی چسبنده بین ژانویه‌ی سال‌های ۱۹۷۷ تا ۲۰۱۳ حدود ۶۰ برابر شد. به‌گفته‌ی لیستر:

تمام آمار و ارقام در حال کاهش است؛ نسبت فراوانی شایع‌ترین بی‌مهره‌ها در جنگل باران‌خیز (شب‌پره، پروانه، ملخ، عنکبوت و باقی آن‌ها) بسیار کمتر از حد طبیعی آن‌ها است.

واگنر با ناخشنودی از میزان تلف شدن ۶۰ برابری بی‌مهرگان، اظهار ناامیدی کرد.

تیموتی شووالتر، متخصص حشره‌شناسی دانشگاه ایالتی لوئیزیانا است و از نویسندگان گزارش حاضر محسوب نمی‌شود؛ وی از دهه‌ی ۱۹۹۰ مشغول بررسی وضعیت جنگل نام‌برده بود. یافته‌های پژوهش جدید همگام با داده‌های او و همچنین بررسی‌های انجام‌شده‌ی بیومس اروپایی است. تیموتی می‌گوید:

ثبت این روندها نیازمند سپری شدن زمان طولانی در سایت‌های مورد نظر و سازگاری با نمونه‌برداری در طول یک دوره‌ی طولانی است. از نظر من، داده‌های آن‌ها کاملا قانع‌کننده هستند.

نویسندگان بررسی حاضر، در جنگل باران‌خیز موفق به گیر انداختن مارمولک‌های آنول هم شدند که از بندپایان تغذیه می‌کنند. آن‌ها، ارقام جدید را با تعداد موجود از دهه‌ی ۱۹۷۰ مقایسه کردند. بیومس آنول به‌میزان بیش از ۳۰ درصد کاهش پیدا کرده، برخی از گونه‌های آن به‌طور کامل از جنگل داخلی حذف شده بودند. شمار قورباغه‌ها و پرندگان حشره‌خوار هم به‌شدت افت کرده بود. تیم پژوهشی دیگری از توری‌های نامرئی برای به‌دام انداختن پرنده‌ها در سال ۱۹۹۰ و سپس در سال ۲۰۰۵ استفاده کردند. نرخ گیرافتادن آن‌ها نیز به میزان ۵۰ درصد افت کرده بود.

گارسیا و لیستر، داده‌هایشان را با نگاهی به جانوران حشره‌خوار تحلیل کردند. بلدرچین یاکریم سرخ (ruddy quail dove) که از میوه و دانه‌ها تغذیه می‌کند، هیچ‌گونه تغییر جمعیتی را تجربه نکرد. دسته‌ای از پرندگان سبز درخشان به نام تودی پورتوریکو که به‌طور انحصاری از حشرات تغذیه می‌کنند، به میزان ۹۰ درصد کاهش پیدا کرده‌اند.

ظاهرا شبکه‌ی غذایی از سطوح پایین قطع شده است. شووالتر می‌گوید:

اعتقاد بر این است که نویسندگان مقاله، یک توالی را در نابودی بندپایان موثر می‌دانند؛ چرا که تمام این تاکسون‌های (رده‌بندی گیاه و جانور) متنوع دارای روال مشابهی هستند (پرندگان، قورباغه و مارمولک‌های حشره‌خوار)؛ در حالی که چنین موردی در میان پرندگان تغذیه‌کننده از دانه‌ها دیده نمی‌شود.

لیستر و گارسیا، این اتفاق مهیب را به تغییرات اقلیمی مرتبط دانسته‌اند. میانگین درجه حرارت بالا در جنگل باران‌خیز ال یونگ در دوره‌ی ۴۰ ساله‌ای که این رویداد به وقوع پیوست، به میزان چهار درجه‌ی فارنهایت (یا ۲/۲ درجه‌ی سانتیگراد) افزایش یافت. دما در مناطق حاره‌ای، تغییر چندانی نمی‌کند و در بازه‌ی مشخصی باقی می‌ماند. بی‌مهرگانی که در این مناطق زندگی می‌کنند نیز با همین درجه حرارت خو گرفته‌اند و خارج از این دماها قادر به ادامه‌ی زندگی نیستند؛ حشرات نمی‌توانند حرارت داخلی بدن خود را در خارج از این دما تنظیم کنند.

اسکات مریل، از نویسندگان این بررسی و مسئول جمع‌آوری داده‌های مربوط به آفات محصولات از دانشگاه ورمونت است. به‌گفته‌ی او، یک تجزیه و تحلیل مربوط به تغییرات آب‌وهوایی و حشرات که در ماه اوت در ژورنال Science به انتشار رسید، پیش‌بینی کرد که جمعیت حشرات حاره‌ای کاهش پیدا می‌کنند.

مریل و نویسندگان همکار او هشدار می‌دهند که حشرات در مناطق معتدل و دور از استوا که می‌توانند در طیف وسیعی از دماها به زندگی خود ادامه دهند، با افزایش متابولیسم، محصولات کشاورزی بیشتری را درگیر آفت می‌کنند. به‌گفته‌ی مریل، حشرات با رد شدن دما از یک آستانه‌ی حرارتی مشخص، دیگر قادر به تخم‌گذاری نخواهند بود و شیمی درونی آن‌ها از هم می‌پاشد.

نویسندگان یک بررسی منتشرشده در سال ۲۰۱۷ در مورد حشرات بالدار ناپدیدشده در آلمان، به دلایل احتمالی دیگری اشاره می‌کنند؛ از جمله‌ی آن‌ها آفت‌کش‌ها و نابودی زیستگاه است. بندپایان جهان همواره با پاتوژن‌ها و گونه‌های تهاجمی نیز در مواجهه هستند. واگنر می‌گوید:

من سردرگم شده‌ام؛ بسیار وحشت‌زده‌ام که چگونه این میزان کاهش اتفاق افتاده است. یکی از ترسناک‌ترین قسمت‌های این موضوع، این است که هنوز دلیل واضحی پیدا نکرده‌ایم.

مقاله‌های مرتبط:

• هشدار جدی ۱۵ هزار دانشمند در مورد آینده‌‌ بشر
• بدترین عواقب تغییرات اقلیمی دست کم گرفته شده‌اند

از نظر واگنر، یکی از خطرهای مهم در برابر بندپایان، دما نیست؛ بلکه خشکسالی و کمبود بارندگی است. لیستر اشاره می‌کند که استفاده از آفت‌کش‌ها از سال ۱۹۶۹ به میزان بیش از ۸۰ درصد در پورتوریکو کاهش پیدا کرده؛ او، دلیل موجه دیگری پیدا نمی‌کند.

نویسندگان بررسی حاضر از یک روش تحلیلی جدید بهره برده‌اند که توسط یک استاد اقتصاد از دانشگاه فوردهم طراحی شده است؛ این روش به‌منظور ارزیابی نقش درجه حرارت مورد استفاده قرار گرفت. به‌گفته‌ی لیستر:

به کمک این روش می‌توان یک احتمال را در متغیر X ایجاد کرد که باعث تغییر متغیر Y ‌شود. بنابراین ما از آن استفاده کردیم و پنج عدد از میان ۶ جمعیتی که قوی‌ترین پیشتیابی ممکن برای گرما را دریافت می‌کردند، باعث ایجاد کاهش در فراوانی قورباغه‌ها و حشرات شدند.

شووالتر می‌گوید که آن‌ها سپس اثرات آب‌وهواهایی مانند طوفان را مشخص کرده و با این حال، باز هم شاهد روند ثابتی بودند. این امر دلیلی قانع‌کننده برای تاثیر آب‌وهوا بود. واگنر می‌گوید:

تصور می‌کنم این یافته‌ها و هشدارها دست‌کم گرفته می‌شوند. اهمیت یافته‌های آن‌ها و تاثیرات آن‌ها روی جانداران دیگر، به‌خصوص مهره‌داران، به‌شدت هراسناک است.

با این حال واگنر قانع نشده که تغییرات اقلیمی، عامل جهانی برای نابودی حشرات باشد. او می‌گوید: «کاهش شمار حشرات در اروپای شمالی پیش از تغییرات آب‌وهوایی رخ داده؛ نرخ کاهش‌ها در نیوانگلند نیز از دهه‌ی ۱۹۵۰ آغاز شده است». دانشمندان بدون در نظر گرفتن علت این امر، توافق‌نظر دارند که اکثر مردم باید اهمیت بیشتری برای پایان عمر حشرات قائل شوند. مریل می‌گوید:

گزارش سازمان ملل بسیار ترسناک است؛ در این گزارش تخمین زده شده که جهان نمی‌تواند بیش از یک دهه، تغییرات اقلیمی را تحت کنترل خود درآورد. اما بشریت می‌تواند به پا خیزد، بیشتر از اتومبیل‌های کم‌مصرف سوختی استفاده کند و لوازم الکتریکی به‌کارنبرده را روشن نگذارد.

انجمن Xerces مستقر در پورتلند، یک گروه غیرانتفاعی زیست‌محیطی است که حفاظت از حشرات را ترویج می‌کند. این انجمن، کاشت گیاهان بومی را در باغچه‌ها توصیه می‌کند که در طول سال گل و جوانه بزنند. شووالتر می‌گوید:

متاسفانه در واشینگتن، مقامی به سخنان ما گوش نمی‌دهد. اما در نهایت مجبور به شنیدن می‌شوند؛ چرا که تامین غذای انسان به خطر افتاده است.

۳۵ درصد از محصولات گیاهی جهانی به گرده‌افشانی زنبورها، زنبورهای عسل و دیگر جانداران وابسته است. در حقیقت، وظیفه‌ی بندپایان بیش از گرده‌افشانی است. آن‌ها نگهبانان کوچک‌جثه‌ی زمین بوده و در گوشه‌های پنهان و دور از نظر مانده به‌سختی مشغول کار هستند. آن‌ها چوب‌های فاسد و لاشه‌ها را می‌خورند. شووالتر می‌گوید:

هیچ انسانی علاقه ندارد که در اطراف خود، مرتب با لاشه‌های جانوران رودررو شود. طبق برآوردهای یک بررسی در ایالات متحده در سال ۲۰۰۶، حشرات وحشی سالانه کار جاندار ۶پا را به ارزش ۵۷ میلیارد دلار آمریکا انجام می‌دهند.

لیستر هشدار می‌دهد که از بین رفتن حشرات و بندپایان بر شبکه‌ی غذایی جانداران در جنگل باران‌خیز تاثیر مخرب دارد و باعث می‌شود گونه‌های گیاهی به‌دلیل صورت نگرفتن گرده‌افشانی، منقرض شوند.

اگر جنگل‌های حاره‌ای از بین بروند، یک فاجعه‌ی دیگر متحمل کل سیستم زمین خواهد شد. این رخداد، تاثیر گسترده و غیرقابل تصوری بر زندگی انسان‌ها خواهد گذاشت.