احتمال قوی برای کشف حیات فرازمینی غیر هوشمند تا ده سال آینده

افرادی که به حیات فرازمینی باور دارند و در جست‌وجوی آن هستند، بازه‌ی وسیعی از مجرب‌ترین دانشمندان در بالارده‌ترین مؤسسات تحقیقاتی دنیا تا افراد تازه‌کاری را که از حیاط پشتی خانه‌ی خود به آسمان خیره می‌شوند، در بر می‌گیرند. به این عامل، ابعاد مافوق تصور کیهان را نیز اضافه کنید (جدید‌ترین تخمین‌ها وجود تریلیون‌ها کهکشان را گزارش می‌کنند)؛ قانون احتمالات می‌گوید باید تابه‌حال با گونه‌های دیگر موجودات زنده‌ی فضایی برخورد می‌داشتیم. با این حال ما تاکنون هیچ مدرکی دال بر این‌که در کائنات تنها نیستیم به دست نیاورده‌ایم.

با این وجود بنا بر نظر کریس ایمپی، محقق سرشناس نجوم، این جست‌وجو برای کشف حیات فرازمینی به‌زودی به سرانجام خواهد رسید. او در مصاحبه‌ی خود با سایت فیوچریسم این‌طور بیان می‌کند:

من باور دارم که در دو دهه‌ی آینده نشانه‌هایی از حیات فرازمینی پیدا خواهیم کرد. البته شاید این نوع حیات با آنچه به یافتن آن امیدواریم همخوانی نداشته باشد. من حاضرم مبلغ هنگفتی با شما شرط ببندم که ظرف ۱۰ تا ۱۵ سال آینده حیات میکروبی فرازمینی یافت خواهد شد. ولی مطمئنا در مورد حیات هوشمند محتاط‌تر خواهم بود.

اگرچه ایمپی در مورد کشف حیات فرازمینی هوشمند بسیار شکاک است ولی توصیه‌هایی برای جهت‌دهی به اکتشافات فضایی در نظر دارد. به عقیده‌ی او ما باید در گام نخست از همین منظومه‌ی شمسی شروع کنیم. ایمپی احتمال وجود حیات در مریخ را رد نمی‌کند؛ ولی معتقد است اَشکال حیات ممکن در مریخ، احتمالا زیر سطح این سیاره قرار دارند و بنابراین تشخیص آن‌ها بسیار دشوار خواهد بود. او تصریح می‌کند احتمال وجود حیات‌های منقرض‌شده روی مریخ بیشتر از وجود داشتن خود حیات است.

به نظر من باید سنگ‌های مریخ را به زمین بیاوریم تا این نظریه را که قبلا مریخ حیات داشته است، با دقت بیشتری بررسی کنیم.

بنا بر نظر ایمپی، اجرام دیگر منظومه‌ی خورشیدی نیز از احتمال وجود حیات برخوردارند. برای مثال اروپا یکی از قمرهای متعدد مشتری، یک دنیای آبی کشف‌نشده است. او فکر می‌کند مأموریت‌های آینده در این قمر نتایج بسیار امیدوارکننده‌ای در بر داشته باشند. حداقل این نتایج به ما کمک می‌کنند تا ایده‌ی بهتری از امکان وجود حیات در اقیانوس پوشیده از یخ قمر اروپا داشته باشیم.

قطعا منظومه‌ی شمسی ما گوشه‌ی بسیار کوچکی از کیهان پهناور است و عدم جست‌وجوی حیات بیرون از مرزهای آن یک سهل‌انگاری بزرگ خواهد بود. ایمپی می‌گوید برای کوچک کردن بازه‌ی وسیع جست‌وجوی کیهانی، باید ابتدا به سیاره‌های زمین‌سانی که کشف کرده‌ایم بپردازیم؛ ولی به‌جای پویش سطح آن‌ها، هواکره‌شان را مورد بررسی قرار دهیم. در چند سال آینده به کمک دستگاه‌هایی مانند تلسکوپ فضایی جیمز وب و دیگر ادوات تشخیصی می‌توانیم نگاه دقیق‌تری به نشانگرهای زیستی مانند اکسیژن و متان در جو این سیاره‌ها داشته باشیم.

آزمایش نشانگرهای زیستی می‌تواند به‌طور غیر مستقیم مدرکی بر وجود حیات میکروبی باشد.

از آن جایی که زمین تنها سیاره‌ی دارای حیاتی است که می‌شناسیم، سعی می‌کنیم سیاراتی را از نظر نشانگرهای زیستی بررسی کنیم که بیشترین شباهت را به کره‌ی ما دارند. حتی اگر ایمپی درست بگوید و ما دهه‌ها با کشف حیات فضایی هوشمند فاصله داشته باشیم، پیدا کردن حیات میکروبی در مریخ، اروپا یا یکی از هزاران سیاره‌ی زمین‌سان خارج از منظومه‌ی شمسی هنوز هم می‌تواند دستاورد بزرگی باشد. این نتایج نشان خواهند داد که زمین تنها نیست و چیزی زنده آن بیرون وجود دارد! استفاده از دانش به‌دست‌آمده از همین میکروارگانیسم‌های احتمالی، ما را کمک خواهد کرد تا اشکال پیچیده‌تر حیات را در فضا راحت‌تر جست‌وجو کنیم. درک سازوکار حیات در سیاراتی دیگر و شرایطی متفاوت با زمین از مطالعه‌ی این میکروارگانیسم‌ها به ما کمک می‌کند دانش لازم برای بقا در فضا و تبدیل شدن به گونه‌ی چندسیاره‌ای را نیز به دست آوریم.

حتی کشف یک حیات میکروبی منقرض‌شده نیز می‌تواند مفید و آموزنده باشد. در این صورت ما می‌توانیم بیاموزیم تا به سرنوشتی مشابه دچار نشویم. همان‌طور که ایمپی خاطرنشان می‌کند، با توجه به پیشرفت‌های چشمگیر اخیر فناوری، ما در بهترین برهه از زمان برای کشف حیات فرازمینی هستیم. همان‌طور که ایمپی می‌گوید:

امروزه هر مأموریت جدیدی که توسط SETI انجام می‌شود، کیفیتی برابر مجموع تمامی مأموریت‌های گذشته دارد.

حتی اگر با وجود خوش‌بینی‌های افرادی مانند ایمپی، تمام تلاش‌های کنونی بشر برای کشف حیات فرازمینی بی‌ثمر بماند، بشریت در این زمینه متوقف نخواهد شد. اولین آزمایش‌های SETI در سال ۱۹۵۹ آغاز شد و این یعنی تقریبا نیم قرن است که انسان‌ها تلاشی ناموفق برای کشف حیات فرازمینی داشته‌اند و با این حال هنوز به راه خود ادامه می‌دهند. به نظر نمی‌رسد افراد دست‌اندرکار این پروژه‌ها هیچ ترسی از شکست به دل راه بدهند.