موشک فالکون 9 اسپیس ایکس برای نخستین بار در فرود روی زمین ناکام ماند

موشک فالکون 9 اسپیس ایکس برای نخستین بار در فرود روی زمین ناکام ماند

اسپیس‌ایکس برای نخستین بار از زمان آغاز بازیابی ناوگان فالکون ۹، در فرود یکی از موشک‌هایش که قرار بود روی خشکی فرود بیاید، ناکام ماند. موشک فالکون ۹ اسپیس‌ایکس در بعدازظهر پنجشنبه، تنها هفت دقیقه پس از پرتاب از فلوریدا، آماده‌ی فرود در جایگاه بتنی فرود در نزدیکی محل پرتاب در کِیپ کاناورال بود؛ اما فیلم ثبت‌شده از بوستر، خارج شدن ناگهانی آن را از کنترل نشان داد و اندکی بعد گزارشگران اسپیس‌ایکس تایید کردند که پرتابگر به‌جای محل پیش‌بینی‌شده در اقیانوس اطلس فرود آمده است.

ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیس‌ایکس اعلام کرد که مقصر این ناکامی، یکی از گرید فین‌ها (نوعی سطح کنترل پرواز) فالکون ۹ بوده است؛ قطعه‌ای که برای هدایت بوستر به محل درنظرگرفته‌شده‌ی فرود از آن استفاده می‌شود. با این حال، به گفته‌ی ماسک، از آنجایی که پرتابگر صدمه ندیده است و هنوز از درون آب اطلاعات را مخابره می‌کند، احتمال دارد که اسپیس‌ایکس بتواند موفق به بازیابی آن شود. وی اشاره کرد که موشک مورد بحث می‌تواند برای برخی از «ماموریت‌های داخلی اسپیس‌ایکس» و احتمالا پرتاب پیش‌روی یکی از ماهواره‌های اینترنتی استارلینک شرکت مورد استفاده قرار گیرد.

حادثه‌ی روز پنجشنبه، نوار موفقیت اسپیس‌ایکس را در زمینه‌ی به زمین نشاندن موشک‌ها به پایان رساند. این شرکت برای بازیابی موشک‌های فالکون ۹ خود پس از پرتاب، دو انتخاب پیش‌رو دارد؛ بدین صورت که پرتابگرها می‌توانند روی یک کشتی بدون سرنشین و شناور در اقیانوس فرود بیایند یا به زمین نشستن آن‌ها روی یکی از جایگاه‌های بتنی فرود اسپیس‌ایکس واقع در نزدیکی محل پرتاب انجام شود. اسپیس‌ایکس از زمان تلاش برای بازیابی موشک‌های خود، اقدام به انجام ۱۲ فرود یا به عبارت دیگر «بازگشت به محل پرتاب» کرده است که تا به این لحظه، تمام آن‌ها موفقیت‌آمیز بوده‌اند. اما این رکورد بی‌نظیر اکنون از دست رفته است.

اسپیس‌ایکس در فرود موشک‌ها روی کشتی‌های بدون سرنشین موفقیت نسبتا کمتری داشته است؛ اما با وجود این، به‌ندرت فرود‌ها ناموفق بوده‌اند. آخرین باری که این شرکت در تلاش برای بازیابی یک بوستر فالکون ۹ با شکست مواجه شد، بیش از دو سال پیش در تاریخ ۱۵ ژوئن ۲۰۱۶ بود. در جریان این تلاش، سوخت بوستر در مسیر رسیدن به کشتی بدون سرنشینی که در اقیانوس اطلس شناور بود، به اتمام رسید. در فوریه‌ی امسال نیز اسپیس‌ایکس در فرود هسته‌ی مرکزی موشک فالکون هوی، مدل بزرگتر موشک فالکون ۹ که از سه بوستر متصل به یکدیگر تشکیل شده است، ناکام ماند. دو هسته‌ی بیرونی موشک پس از پرتاب، به‌صورت همزمان و با موفقیت در نزدیکی جایگاه‌های فرود به زمین نشستند؛ اما هسته‌ی میانی به دلیل اتمام مایع احتراق به مشکل برخورد و نتوانست موتورهای خود را در حین نزول مجددا روشن کند. در نتیجه، به‌جای کشتی بدون سرنشین در اقیانوس اطلس فرود آمد.

با این حال، این عملیات‌های فرود موشک، صرفا اهداف ثانویه‌ی هر ماموریت محسوب می‌شوند و هدف از انجام آن‌ها، صرفه‌جویی در ساخت بوسترهای جدید برای هر پرواز واحد است. هدف اصلی در واقع رساندن هر آنچه فالکون ۹ پرتاب می‌کند، به مدار است و به همین دلیل، با وجود فرود اشتباه روز پنجشنبه، ماموریت موشک به هدف خود دست پیدا کرد. فالکون ۹ وظیفه‌ی ارسال یکی از کپسول‌های محموله‌ی دراگون را برعهده داشت که حاوی غذا و تجهیزات برای خدمه‌ی ایستگاه فضایی بین‌المللی بود. پس از پرتاب، دراگون با موفقیت در مدار قرار گرفت و پنل‌های خورشیدی‌اش را برای دریافت انرژی به‌کار انداخت و شنبه صبح نیز به ایستگاه فضایی بین‌المللی رسید.

پس از فرود ناموفق، از آنجایی که مشخص نبود بوستر برای فرود به کجا می‌رود، برخی از افراد دچار نگرانی شدند. خوشبختانه، بنابر اعلام دفتر مدیریت بحران شهرستان بروارد در فلوریدا، بوستر بدون ایجاد هیچ مخاطره‌ای در اقیانوس و درست در کنار محل در نظرگرفته‌شده فرود آمد.

در حقیقت، فالکون ۹ پس از آنکه در آب فرود آمد، وارد مرحله‌ای به نام «ایمن‌سازی» شد؛ بدین معنی که پیشرانه را از مخزن‌هایش تخلیه کرد. این اقدام به گفته‌ی کونینگزمن، نائب رئیس واحد تضمین ماموریت در اسپیس‌ایکس، موجب شد تا افراد بتوانند بدون هیچ خطری به بوستر نزدیک شوند. وی همچنین گفت فالکون ۹ صاحب یک ویژگی ایمنی است که در صورت اختلال در عملکرد مورد نظر موشک، از رفتن آن به سمت خشکی جلوگیری می‌کند. به گفته‌ی کونینگزمن، حتی اگر موشک باز هم به سمت خشکی برود، به‌صورت آگاهانه از ساختمان‌ها دوری خواهد کرد. وی در جریان کنفرانسی خبری پس از پرتاب گفت:

من از نقطه‌نظر امنیت عمومی می‌گویم، پرتابگر به‌خوبی از هر چیز دوری کرد؛ جایی که می‌توانست کوچک‌ترین خطر را برای جمعیت یا اموال عمومی ایجاد کند. در نتیجه، امنیت عمومی در اینجا به‌خوبی محافظت شد و ما هر چقدر در این فرود ناموفق یا فرود در آب به جای خشکی ناامید شدیم، این حادثه به همان میزان نشان داد که سیستم به‌طور کلی می‌داند که چگونه خود را از خرابی‌های به‌خصوص بازیابی کند.