گیاهان خانواده کروسیفر و بررسی تاثیر آنها در مبارزه با سرطان
سبزیجات خانوادهی کروسیفر دارای فیبر بالا، کالری کم و غنی از مواد مغذی نظیر ویتامینهای C، E و K، فولات و مواد معدنی هستند. وندانا شیث سخنگوی آکادمی تغذیه و دیابت میگوید:
این موضوع که آیا این سبزیجات از ابتلای به سرطان نیز پیشگیری میکنند یا خیر، موضوع مطالعاتی است که در حال انجام هستند. اگرچه مطالعات انجامشده روی حیوانات آزمایشگاهی، مزایای قابلتوجهی مانند حفاظت از DNA و خواص ضدالتهابی آنها را تایید میکنند، ولی نتایج مطالعات انسانی تاحدودی گیجکننده بوده است.
تمام سبزیجات خانوادهی کروسیفر حاوی گلوکوزینولات هستند؛ مادهای طبیعی که طی فرایند پخت و هضم به ترکیبات فعالی به نام ایزوتیوسیاناتها و اندولها تجزیه میشود. در فرایندهای آزمایشگاهی روی موشها مشخص شده است که این ترکیبات از سرطان مثانه، سینه، کولون، کبد، ریه و معده پیشگیری میکنند. آنها از آسیب دیدن DNA با غیرفعال کردن مواد سرطانزا و کاهش التهاب حفاظت میکنند. آنها همچنین میتوانند از تشکیل عروق خونی در تومورها و مهاجرت سلولهای سرطانی و انتشار سرطان به بخشهای دیگر بدن جلوگیری کنند.
با این حال نتایج حاصل از مطالعات انسانی متناقض بوده است. در بسیاری از مطالعات ارتباطی بین مصرف گیاهان کروسیفر و سرطانهای پروستات، کولون و رکتوم یا سرطان سینه دیده نشده است. البته در برخی مطالعات نشان داده شده مردانی که دارای رژیمهای غذایی حاوی مقادیر زیاد کروسیفر بودهاند، در معرض خطر کمتر ابتلای به سرطان پروستات قرار داشتهاند و زنانی که از چنین رژیمهای غذایی مصرف میکردند، دارای خطر کمتر ابتلا به سرطان سینه بودهاند. در یک مطالعه در هلند گزارش شد زنانی که مقادیر زیادی از سبزیجات کروسیفر مصرف میکنند، دارای خطر کمتر ابتلا به سرطان کولون هستند ولی چنین ارتباطی در مورد خطر ابتلا به سرطان رکتال مشاهده نشد. نتایج تجزیهوتحلیل یک مطالعهی دیگر نشان میداد میزان خطر ابتلا به سرطان ریه در زنانی که در هفته بیش از ۵ بار از این نوع سبزیجات مصرف میکردند، کمتر بود.
خصوصیات ژنتیکی متفاوت افراد ممکن است تا حدی توجیهکنندهی تفاوتهای مشاهدهشده باشد. دانشمندان اخیرا متوجه شدهاند که نیمی از مردم فاقد ژنی هستند که در حفظ و استفاده از ترکیبات حفاظتی این سبزیجات در بدن نقش دارد.
سبزیجات کروسیفر همچنین دارای دیگر ترکیبات محافظتی شامل کاروتنوئیدها (رنگدانههای گیاهی که ممکن است رشد غیرطبیعی سلول را کنترل کنند)، ویتامین C (بهعنوان آنتیاکسیدانی که از سلولها و سیستم ایمنی محافظت میکند) و فولات (در حفظ سلامت DNA و غیرفعال نگهداشتن ژنهای محرک سرطان نقش دارد) هستند. سبزیجات کروسیفر غیرنشاستهای هستند و منبع خوبی از فیبر بهحساب میآیند. موسسهی آمریکایی پژوهشهای سرطان با مرور مقالات مختلف به این نتیجه رسیده است که:
- رژیمهای غذایی غنی از فیبر روی کاهش خطر ابتلا به سرطانهای کولورکتال اثر دارند.
- رژیمهای غذایی حاوی مقادیر زیادی از سبزیهای غیرنشاستهای، احتمالا خطر ابتلا به سرطانهای دهان، گلو و حنجره را کاهش میدهند.
- رژیمهای غذایی حاوی کاروتنوئید بالا، احتمالا موجب کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه و نیز سرطانهای دهان، گلو و حنجره میشوند.
طبق گزارش صندوق پژوهشهای جهانی سرطان، شواهد معدودی وجود دارد که نشان میدهد سبزیجات غیرنشاستهای خطر ابتلا به سرطانهای دهان، گلو، حنجره، مری، ریه و سرطان سینهی گیرندهی استروژن منفی را کاهش میدهند. البته شواهد محکمی در مورد اینکه مصرف فیبرهای گیاهی خطر ابتلا به سرطان کولون را کاهش میدهند، وجود دارد.
خانم شیث هشدار داد بهترین کار این است که این سبزیها بهشکل طبیعی در رژیم غذایی مصرف شوند و نه بهصورت مکملهای رژیمی؛ زیرا مقادیر اضافی برخی ویتامینها و کاروتنوئیدها ممکن است واقعا مضر باشند. مقدار بسیار کم فولات با افزایش خطر سرطان کولورکتال همراه است ولی نتایج پژوهشهای اخیر نشان دادهاند که مقادیر غیرمعمول و زیاد اسید فولیک (فرمی که در مکملها و غذاهای غنیشده با این ماده دیده میشود) نیز با افزایش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال همراه است.
بهطور کلی جای تردیدی وجود ندارد که سبزیجات خانوادهی کروسیفر نظیر کلم بروکلی، کلم بروکسل، گلکلم و نیز شلغمها و سبزیجات دارای برگ تیره مانند کلمبرگ و آراگولا برای سلامتی شما خوب هستند.