هواپیمای ویرجین گلکتیک در پروازی تاریخی موفق به رسیدن به فضا شد
هواپیمای ویرجین گلکتیک در پروازی تاریخی موفق به رسیدن به فضا شد
سرانجام پس از مدتها، شرکت گردشگری فضایی ویرجین گلکتیک، موفق شد هواپیمایی فضایی را به درون فضا بفرستد. اوایل صبح پنجشنبه، هواپیمای فضایی مسافربری این شرکت به نام ویاساس یونیتی (VSS Unity) موتور راکت خود را برای مدتی طولانیتر از همیشه بر فراز بیابان موهاوی روشن کرد و موفق به صعود تا ارتفاع بالاتر از ۸۰ کیلومتر شد؛ مرزی که نیروی هوایی آمریکا آن را به عنوان آغاز فضا تعریف میکند. این نخستین بار است که ویرجین گلکتیک در طول تاریخ ۱۴ سالهاش، با عبور از مرز یادشده، تجربهی پرواز فضایی را برای مشتریانش امکانپذیر میکند.
ویرجین گلکتیک از زمان نخستین آغاز بهکار ویاساس یونیتی در سال ۲۰۱۶، در حال آمادگی برای این لحظه بوده است. این شرکت از طریق برنامهی پرواز آزمایشی وسیلهی نقلیهاش به آرامی پیشرفت کرد؛ بدین صورت که نخست پروازهای بدون نیروی موتور را با هواپیمای فضاییاش انجام داد و سپس با احتراق موتور راکت ویاساس یونیتی، اقدام به انجام پروازهای کوتاه با نیروی پیشرانش کرد. پیش از انجام پرواز روز پنجشنبه، رکورد ویاساس یونیتی صعود تا ارتفاع تنها ۵۲ کیلومتری از سطح زمین بود؛ اما صبح دیروز، این هواپیما با رسیدن به حداکثر سرعت ۲.۹ ماخ یا ۲.۹ برابر سرعت صوت، تا ارتفاع ۸۲.۷ کیلومتر پرواز کرد. ویرجین گلکتیک ادعا میکند که هواپیمایش میتواند تا ارتفاع بهمراتب بالاتر از این نیز پرواز کند. هواپیما برای رسیدن به ارتفاع یادشده در پرواز روز پنجشنبه، موتور خود را در مجموع به مدت ۶۰ ثانیه روشن کرد؛ اما از قرار معلوم احتراق به مراتب طولانیمدتتر نیز امکانپذیر است.
تمام آزمایشهای گستردهی یادشده کمک کردند تا از ایمنی ویاساس یونیتی برای حمل مسافران اطمینان حاصل شود. هدف نهایی ویرجین گلکتیک استفاده از هواپیمای فضاییاش برای ارسال افراد علاقهمند به لبهی فضا است؛ جایی که بتوانند برای چند دقیقه بیوزنی را تجربه کنند. برخلاف دیگر فضاپیماها که از روی زمین پرتاب میشوند، ویاساس یونیتی از روش منحصربهفردی برای رسیدن به فضا استفاده میکند. این هواپیما توسط هواگرد دو کابینهی بزرگتری به نام وایتنایتتو(WhiteKnightTwo) به ارتفاع تقریبا ۱۳.۷ کیلومتری حمل میشود. ویاساس یونیتی سپس از آنجا رها میشود و بهمنظور پرواز تا حداکثر ارتفاع، موتور خود را روشن میکند در نهایت، موتور خاموش خواهد شد و مسافران پیش از آنکه هواپیما برای انجام فرود در باند به زمین بازگردد، فضا را تجربه خواهند کرد.
ویرجین گلکتیک ادعا میکند که هماکنون صدها بلیت را برای تجربهی ۲۵۰ هزار دلاری حضور در فضا به فروش رسانده است. بسیاری از افراد مشهور از جمله اشتون کوچر و تام هنکس گفتهاند برای پرواز با هواپیمای این شرکت صندلی رزرو کردهاند. مشتریان ویرجین گلکتیک برای تجربهی پرواز فضایی از مدتها پیش در انتظار بودهاند.
ریچارد برانسون، بنیانگذار ویرجین در ابتدا ادعا کرده بود که این شرکت با استفاده از ویاساس انترپرایز، نخستین هواپیمای فضایی خود تا اوایل ۲۰۰۹ به فضا خواهد رسید. این هواپیما هرگز موفق به رسیدن به مرز فضا نشد و فقط تا ارتفاع نزدیک به ۲۲ کیلومتری از سطح زمین بالا رفت. در سال ۲۰۱۴، ویاساس انترپرایز در میانهی یک پرواز آزمایشی با نیروی موتور در حادثهای دلخراش که منجر به کشته شدن یکی از دو خلبان هواپیما شد، از بین رفت.
ویرجین گلکتیک با پرواز آزمایشی اخیر سرانجام بهخوبی به وعدهاش مبنی بر رسیدن به فضا عمل کرده است. با این حال، اینکه آیا ویاساس یونیتی موفق به حضور در فضا شده است یا خیر، بستگی به این دارد که کدام نقطه را مرز فضا در نظربگیرید. هرچند ناسا و نیروی هوایی ایالات متحده به هر آن کس که از ارتفاع ۸۰ کیلومتر فراتر برود، لفظ فضانورد را اطلاق میکنند؛ اما دیگر سازمانها نظیر فدراسیون بینالمللی هوانوردی(FAI) میزان ۱۰۰ کیلومتر را ارتفاعی میدانند که فضا از آنجا آغاز میشود. با این حال، FAI میگوید براساس پژوهش جدید ارائهشده توسط پژوهشگرانی نظیر جاناتان مکدوئیل، اخترشناس مرکز هاروارد، در اندیشهی تغییر تعریف یادشده است.
از دیدگاه آن دسته از کسانی که پرواز روز پنجشنبه را پروازی فضایی میدانند، این دستاورد تازه نقطهی عطف بزرگی برای ایالات متحده محسوب میشود. آخرین بار که کسی از خاک آمریکا به فضا پرتاب شد، با آخرین پرواز شاتل فضایی ناسا بود. از آن زمان تاکنون، هیچ پرتاب سرنشینداری از آمریکا انجام نشده است و فضانوردان ناسا همگی با استفاده از موشکهای روسی سایوز از قراقستان به فضا پرتاب شدهاند. اما مارک فورجر استاکی و سیجِی استرکو، دو خلبان ویاساس یونیتی اکنون بهصورت آزمایشی این طلسم طولانیمدت را شکستهاند. با این حال، پس از بازنشستگی شاتل، ، هنوز هیچ پرتاب سرنشینداری از خاک آمریکا برای رساندن انسان به مدار انجام نشده است و از آنجایی که ویاساس یونیتی صرفا یک وسیلهی نقلیهی زیرمداری محسوب میشود، دو خلبان نامبرده موفق به رسیدن به مدار نشدند.
علاوه بر خدمهی پرواز اخیر، دو محمولهی آزمایشی متعلق به ناسا نیز در هواپیما وجود داشت. سازمان فضایی آمریکا برای انجام پژوهش به عنوان بخشی از برنامهی فرصتهای پرواز ناسا، ویرجین گلکتیک را انتخاب کرد. شرکتهای تجاری از طریق این برنامه و با استفاده از وسایل نقلیهی زیرمداری در انجام پژوهش به ناسا یاری میرسانند. ویرجین گلکتیک همچنین اشاره کرد که محمولهها با کمک به توزیع وزن در ویاساس یونیتی، شبیهسازی حضور مسافران و تاثیر آنها بر هواپیما را امکانپذیر کردند.
هرچند حضور در فضا از مدتها پیش هدف ویرجین گلکتیک بوده است؛ اما این شرکت همچنان قصد دارد پیش از آنکه مشتریان پرواز با ویاساس یونیتی را تجربه کنند، آزمایشهای بیشتری با این هواپیما انجام دهد. در حال حاضر، پروازهای با نیروی موتور به عنوان بخشی از مرحلهی اولیهی آزمایش برنامهریزی شدهاند که محل انجام آنها، تاسیسات ویرجین گلکتیک در فرودگاه هوایی و فضایی موهاوی خواهد بود. به محض آنکه این آزمایشها انجام شوند، ویرجین گلکتیک وارد مرحلهی بعدی به نام «آزمایش کابین» خواهد شد. در آن زمان، کارکنان شرکت رویههایی معمولی را که در جریان پروازهای تجاری طی خواهند شد، نظیر چگونگی سوار کردن مسافران و نشاندن آنها روی صندلیهایشان، آزمایش خواهند کرد. در نهایت، ویاساس یونیتی به خانهی جدیدش در فرودگاه اسپیسپورت در نیومکزیکو منتقل خواهد شد تا پروازهای آزمایشیاش را از آنجا انجام دهد.
هنوز معلوم نیست جدول زمانی ویرجین گلکتیک دقیقا چگونه به پایان خواهد رسید؛ اما با پرواز اخیر بهنظر میرسد که مرحلهی نخست آزمایشی این شرکت طبق برنامهریزی پیشرفته است