ماه در این هفته به نزدیک‌ترین فاصله از زمین در ۶۸ سال اخیر می‌رسد

در ۱۳ و ۱۴ دسامبر (۲۳ و ۲۴ آبان) امسال به آسمان نگاه کنید تا یکی از تاریخی‌ترین صحنه‌های نجوم را ببینید؛ ماه در نزدیک‌ترین فاصله‌ و بزرگ‌ترین اندازه‌ی خود که زمین از سال ۱۹۴۸ به خود دیده است، خواهد بود. اصطلاح ابرماهدر وضعیتی به کار می‌رود که ماه کامل در نزدیک‌ترین فاصله‌ی خود با زمین قرار ‌گیرد. به این وضعیت حضیض ماهنیز گفته می‌شود.

چون مداری که ماه در آن به دور زمین می‌گردد بیضی‌شکل است؛ موقعیت‌هایی در مدار وجود دارد که ماه در چرخه‌‌ی خود، از زمین دور یا نزدیک است. ازآنجایی‌که مدار ماه به دور زمین به‌مرورزمان کمی تغییر می‌کند؛ فاصله‌ی آن از زمین در موقعیت حضیض در ماه‌های مختلف با یکدیگر متفاوت هستند.

در این ماه، قمر زمین در زمان جهانی ۶:۲۱ صبحِ روز ۱۴ نوامبر به حضیض خود می‌رسد و فاصله‌ی آن از زمین ۲۲۱,۵۲۴ مایل (۳۵۴,۴۳۸ کیلومتر) خواهد شد که البته این فاصله از مرکز زمین تا مرکز ماه محاسبه شده است.

ماه کامل تنها دو ساعت و نیم بعد یعنی در ۱۳:۵۲ اتفاق می‌افتد. از سال ۱۹۴۸، ماه تا این اندازه به زمین نزدیک نبوده است. درواقع در ۲۶ ژانویه‌ی ۱۹۴۸، ماه ۴۸ کیلومتر نزدیک‌تر از ابرماه امسال بود. بنابراین از این نمایش آسمانی تا جایی که می‌توانید لذت ببرید، چون چنین اتفاقی تا ۲۵ نوامبر ۲۰۳۴ رخ نخواهد داد. بزرگ‌ترین ابرماه قرن نیز در ۶ دسامبر ۲۰۵۲ اتفاق خواهد افتاد، زمانی که همسایه‌ی فضایی ما به فاصله‌ی ۲۲۱,۴۷۲ مایلی (۳۵۴,۳۶۶ کیلومتر) زمین می‌رسد.

فرود کاوشگر چین در سمت پنهان ماه
مشاهده

شکوه ماه

اگر می‌خواهید این رویداد بزرگ را در موقعیت جغرافیایی خود ببینید، کافی است در ۱۴ نوامبر دقایقی بعد از غروب، در جستجوی این گوی نقره‌ای به قسمت شرق آسمان نگاه کنید.

برای ساکنان شمال آمریکا، ماه برای دو شب پیاپی در ۱۳ و ۱۴ نوامبر، تقریبا در کامل‌ترین وضعیت خود خواهد بود، پس اگر در اولین شب، آسمان شهر شما ابری باشد، فرصت دیگری خواهید داشت تا از جشن آسمانی لذت ببرید. بهترین زمان برای رصد ماه، صبح زود و نزدیک طلوع آفتاب خواهد بود، زمانی که ماه در شرق آسمان درست کمی قبل از سپیده‌دم غروب خواهد کرد. اما پرسش این است که ماه دقیقا تا چه اندازه‌‌ای بزرگ‌تر و روشن‌تر به نظر خواهد آمد؟

اگر بخواهیم در قالب اعداد و ارقام بیان کنیم، در ۱۴ نوامبر، ماه تا ۷ درصد بزرگ‌تر و ۱۵ درصد روشن‌تر پدیدار خواهد شد. ازلحاظ تکنیکی، شما باید قادر باشید تغییرات ایجادشده در ماه را با چشم غیرمسلح نیز تشخیص دهید. اما اگر در چند ماه گذشته به رصد ماه نپرداخته باشید، تشخیص این تغییرات به‌خصوص در اندازه‌ی آن برای شما سخت خواهد بود.

بااینکه دانشمندان می‌گویند که وقوع ابرماه تأثیر بزرگی روی زمین نخواهد داشت، اما مردم نواحی ساحلی به‌خوبی می‌دانند که در ماه‌های نوامبر تا فوریه (آذر تا اسفند) به علت جزر و مدهای شدید، احتمال وقوع سیل وجود دارد.

علت این امر نیز آن است که کشش جاذبه‌ای ماه با نیروی گرانشی خورشید که در این موقع از سال در نزدیک‌ترین فاصله با زمین قرار دارد، ترکیب می‌شوند. حال اگر ماه نیز در نزدیک‌ترین فاصله با زمین قرار گیرد و احیانا باوجود طوفان‌های دریایی، جزر و مد به شدید‌ترین حالت خود می‌رسد.

مرگ ستاره‌ یک منظومه به چه شکل است
مشاهده

اما اگر آسمان شب شهر شما ابری نباشد، به‌هیچ‌روی زیبایی طلوع ماه را از دست ندهید، چون ماه به بهترین وضعیت خود در بازه‌ی زمانی ۸۶ ساله خواهد رسید.