هفت ستاره‌ ای که میلیون‌ ها سال در حال چرخش هستند

از زمان‌های خیلی دور، ستارگان خوشه‌ی پروین از محبوبیت و جذابیت خاصی بین مردم برخوردار بوده‌اند. از این ستارگان در اسناد ژاپنی، آیین‌های هندو، اسلام، مسیحیت و حتی اسطوره‌هایی چون سلت‌ها، آزتک‌، مائوری و سو یاد شده است.

اکنون پس از گذشت هزاران سال، به این دانش رسیده‌ایم که این ستارگان با چه میزان سرعتی در حال چرخش هستند. این اطلاعات کمک خواهد کرد که ستاره‌شناسان نسبت به شکل‌گیری و تکامل سامانه‌ی سیاره‌ای و ستارگان میزبان آن‌ها درک بهتری پیدا کنند.

البته جمعیت ستارگان خوشه‌ی پروین بیش از ۷ ستاره‌ی قید شده در اسطوره‌های یونانی است. این خوشه حدود ۱۰۰۰ عضو دارد. ستارگانی که ۱۲۵ میلیون سال قبل به این مجموعه پیوستند، عمده‌ی جمعیت ستارگان خوشه‌ی پروین را تشکیل داده‌اند و اکنون می‌روند تا از جوانی وارد مرحله‌ی بزرگسالی شوند. در طول این دوره، سیارات تمایل داشتند که برای رسیدن به بلوغ خود سریع‌تر شکل بگیرند و در مقابل ستارگان هم میل به چرخش سریع‌تری داشتند.

“لوییزا ربول” (Luisa Rebull)، دانشمند پژوهش‌گر در زمینه‌ی پردازش مربوط به چرخش ستارگان و سن آن‌ها را دارند. البته هنوز خیلی چیزها باقی مانده است تا بدانیم که چرا و چه موقع ستارگان چرخش خود را آهسته می‌کنند و دست از کار می‌کشند؟

نتایج این پژوهش به صورت سه مقاله‌ در Astrophysical Journal چاپ خواهد شد و در حال حاضر به صورت آنلاین در arXiv قابل دسترس است.

این تیم پژوهشی با استفاده از تلسکوپ شکارچی سیاره‌ی “کپلر” نور ساطع شده از خوشه‌ی پروین را مورد بررسی قرار دادند. کپلر با تمرکز روی زاویه‌ی مغناطیسی ایجاد شده توسط نقاط ستارگان، حرکت آن‌ها را در اطراف هر ستاره ردیابی کرد.

ساخت ماهواره «آزادست» توسط دانشجویان دانشگاه آزاد
مشاهده

خوشه‌ی پروین به مدت ۷۲ روز تحت نظر قرار گرفت که طی این مدت میزان چرخش ۷۵۰ عضو خوشه اندازه‌گیری شد که ۵۰۰ ستاره از این گروه، جزو کم‌جرم‌ترین‌ها، تاریک‌ترین‌ها و کوچک‌ترین‌های خوشه‌ی پروین بودند. تیم تحقیقاتی به این نتیجه رسید که ستارگان بزرگ‌تر میل به چرخش آهسته‌تر با دوره تناوبی بین یک تا ۱۱ روز زمینی دارند حال آن که دوره تناوب  چرخش ستارگان کوچک‌تر کمتر از یک روز است. به عنوان مقایسه می‌توان دوره‌ی تناوب چرخش لکه‌های خورشیدی نزدیک به خط استوا را مثال زد که حدود ۲۶ روز است.

ربول اضافه می‌کند: “در باله‌های خوشه‌ی پروین، ستارگانی که چرخش آهسته‌تری دارند میل به سنگین‌تر شدن دارند در حالی که ستارگان چابک‌تر تمایل به سبک‌تر شدن از خود نشان می‌دهند.”

خوشه‌ی پروین در فاصله‌ی ۴۵۰ سال نوری از زمین قرار گرفته است و طیفی غنی از انواع اجرام با ستارگان نور آبی را به همراه خود دارد.

ربول در جمع بندی نهایی خود اضافه می‌کند: “امیدواریم که از طریق مقایسه نتایج خود با دیگر خوشه‌های ستاره‌ای، درک بیشتری از رابطه‌ی بین جرم، سن و تاریخچه‌ی هر ستاره در منظومه شمسی پیدا کنیم.”