کشف دو سیاره فراخورشیدی هم اندازه با زمین که احتمالا سکونت پذیر هستند
کشف دو سیاره فراخورشیدی هم اندازه با زمین که احتمالا سکونت پذیر هستند
ستارهشناسان برای نخستینبار به کمک تلسکوپ فضایی هابل ناسا موفق به آنالیز جو دو سیارهی فراخورشیدی شدهاند که فراتر از منظومهی شمسی ما قرار داشته و هماندازهی زمین هستند. آنها با بررسیهای خود به این نتیجه رسیدهاند که احتمالا سیارههای یاد شده گزینهای ایدهآل برای حیات و سکونت باشند.
این یافتهها نشان میدهند که دو سیارهی فراخورشیدی TRAPPIST-1b و TRAPPIST-1c که تقریبا در فاصلهی ۴۰ سال نوری واقع شدهاند، اتمسفری مبتنی بر هیدروژن ندارند، به گفتهی پژوهشگران، این موضوع میتواند احتمال قابل سکونت بودن سیارههای یاد شده را تقویت کند چرا که اتمسفرهایی با چگالی هیدروژن بالا معمولا منجر به اثرات گلخانهای ویرانگری میشوند.
یکی از اعضای تیم، نیکول لوئیس از موسسهی علوم تلسکوپ فضایی در ایالات متحده میگوید:
فقدان پوشش هیدروژنی – هلیومی با چگالی بالا، احتمال سکونتپذیری این سیارهها را افزایش میدهد. چنانچه مقدار قابل توجهی از پوشش هیدروژن – هلیوم در آنها وجود میداشت، احتمال آنکه یکی از این دو سیاره قابل سکونت باشد، به صفر میرسید، چرا که در چنین اتمسفر چگالی، احتمال وقوع اثرات گلخانهای بسیار بالا است.
این دو سیارهی فراخورشیدی در ابتدا در سال ۲۰۱۵ توسط تلسکوپ TRAPPIST واقع در رصدخانهی لاسیلای ESA در شیلی، کشف شده است. در حال حاضر پژوهشگران میدانند که این سیارات در حال چرخش به دور ستارهای هستند که گفته میشود، ۵۰۰ میلیون سال است که در داخل صورت فلکی دلو قرار دارد.
از زمان شناسایی سیارات یاد شده، ستارهشناسان از مطالعهی این دو سیاره بسیار هیجانزده هستند چرا که احتمالا آنها در حال چرخش در داخل منطقهی گلدیلاکس هستند، این منطقه عبارت است از فاصلهای که نه بیش از حد دور و نه بیش از حد نزدیک به یک ستاره است و بنابراین این منطقه، دمای مناسبی را برای حیات به ارمغان میآورد.
مقامات ناسا میگویند:
سیارهی TRAPPIST-1b ظرف ۱.۵ روز یک دور کامل به دور ستارهی کوتولهی قرمز خود میچرخد و TRAPPIST-1c این روند را در طی ۲.۵ روز به اتمام میرساند. فاصلهی این دو سیاره از ستارهشان بین ۲۰ و ۱۰۰ برابر نزدیکتر از فاصلهی زمین از خورشید است.
از آنجا که این ستاره بسیار ضعیفتر از خورشید است، دانشمندان بر این باور هستند که احتمالا سیارهی TRAPPIST-1c در منطقهی قابل سکونت قرار گرفته است، چرا که دمای متوسط و معتدل آن، شرایط مناسبی را برای وجود آب به فرم مایع فراهم میکند.
مطالعهی جدید در خصوص اتمسفر در تاریخ چهارم ماه مه صورت گرفت. در این تاریخ هر دو سیاره به صورت همزمان در مقابل ستارهی خود قرار گرفتند، این رویداد با نام “گذار دوگانه” شناخته میشود و در هر دو سال تنها یک بار رخ میدهد. از آنجا که هر دو سیاره قابل رویت بودند، بنابراین اعضای تیم قادر به استفاده از طیفسنجی برای شناسایی عناصر سازندهی اتمسفر آنها بودند.
اگرچه ساختار شیمیایی هنوز به طور دقیق مشخص نشده است، اما اعضای تیم میگوید که آنها موفق به رد احتمال وجود سطوح بالایی از هیدروژن و هلیوم در اتمسفر سیارههای مذکور شدهاند و این موضوع احتمال سکونتپذیری آنها را افزایش میدهد.
سرپرست تیم، جولین ده ویت از دانشگاه MIT میگوید:
این سیارات هماندازهی زمین نخستین نمونههایی هستند که ستارهشناسان به طور دقیق و توسط تلسکوپهای کنونی قادر به بررسی وضعیت سکونتپذیری و امکان آغاز حیات بر روی سطح آنها شدهاند. تلسکوپ هابل به کمک امکانات و قابلیتهای خود قادر به انجام بررسیهای اولیه است تا بدین ترتیب یکی از این دو سیاره به عنوان کاندید اصلی جهت انجام مطالعات بیشتر توسط تلسکوپ وب، انتخاب شود.
اعضای این تیم امیدوار هستند که با فعال شدن تلسکوپهای بیشتری مانند تلسکوپ فضایی جیمز وب، قادر به درک کامل ترکیبات سازندهی این سیارات فراخورشیدی شوند تا به این ترتیب میزان شباهت آنها به کرهی زمین را تعیین کنند.
یکی از اعضای تیم، هانا ویکفورد از مرکز پروازهای فضایی گودراد ناسا میگوید:
با دادههای بیشتر، ما احتمالا قادر به شناسایی متان یا اثرات آب در جو خواهیم بود و این موضوع به تخمین عمق اتمسفرها کمک میکند.
این پژوهش جدید در ژورنال نیچر منتشر شده است.