سیارک کوچکی به عنوان شبه قمر کره زمین شناسایی شد
سیارک کوچکی به عنوان شبه قمر کره زمین شناسایی شد
به تازگی یک سیارک کوچک در مداری به دور خورشید شناسایی شده که آن را به عنوان یک همراه ثابت برای کرهی زمین قلمداد میکنند و آن طور که به نظر میرسد، تا قرنهای آینده نیز به همین روال باقی خواهد ماند.
به نظر می رسد این سیارک جدید که 2016 HO3 نامگذاری شده، همزمان با اینکه به دور خورشید در گردش است، در مداری نیز پیرامون کرهی زمین گردش میکند. البته فاصلهی این سیارک از زمین به قدری دور است که نمیتوان آن را به عنوان یک قمر واقعی برای سیارهمان به شمار آورد. اما شاید بتوان آن را به عنوان بهترین و پایدارترین مثال تا به امروز از یک «شبه قمر» نزدیک کرهی زمین دانست. پل کوداس (Paul Chodas)، مدیر مرکز مطالعات اجرام نزدیک به زمین ناسا (NEO) در آزمایشگاه پیشرانش جت در پاسادنا، کالیفرنیا در این باره میگوید:
از آنجا که 2016 HO3 حلقهای را پیرامون سیارهی ما طی میکند، اما هرگز از حد معینی بیشتر از سیارهی ما دور نمیشود، بنابراین آن را به عنوان یک شبهقمر برای کرهی زمین به شمار میآوریم. یک سیارک دیگر به نام 2003 YN107 نیز از یک الگوی مداری مشابه برای بیش از ۱۰ سال پیش پیروی میکرده است، اما از آن زمان به بعد، از مجاورت کرهی زمین دورتر شده و سرانجام نیز جدا شده است. این سیارک جدید بسیار بیشتر از مورد قبلی روی کرهی زمین قفل شده است. محاسبات ما نشان میدهد که 2016 HO3 برای نزدیک به یک قرن، به صورت یک شبهقمر برای زمین مطرح بوده است و در ادامه نیز انتظار میرود که تا چندین قرن آینده نیز این شبهقمر از الگوی موجود برای همراهی کرهی زمین استفاده کند.
سیارک 2016 HO3 در پیمایش سالانهی خود به دور خورشید، حدود نیمی از این زمان را نسبت به زمین در فاصلهی نزدیکتری تا خورشید قرار داشته و جلوتر از سیاره ما قرار میگیرد و در حدود نیمی از زمان را هم در فاصلهی دورتری قرار دارد که باعث عقب ماندن آن میشود. مدار آن نیز هر سال تحت تاثیر صفحهی مداری زمین کمی کج شده و باعث میشود تا اندکی به سمتهای بالا و پایین انحراف داشته باشد. در واقع، این سیارک کوچک در یک بازی جهش قورباغهای با کرهی زمین قرار دارد و احتمالا برای صدها سال آینده نیز چنین وضعی ادامه خواهد داشت. مدار این سیارک نیز بیش از چند دههی متعدد، دستخوش جابجابیهای آهسته به سمت عقب و جلو بوده است. کوداس در این مورد میگوید:
حلقههای مداری این سیارک به دور زمین، سال به سال کمی به سمت جلو یا عقب انحراف تدریجی پیدا میکنند، اما زمانی که آنها در این روندشان بیش از حد به سمت جلو یا به عقب متمایل شوند، در آن صورت گرانش زمین به اندازهی کافی قوی است تا این انحراف را دوباره نگه داشته و فاصلهی بین سیارک و زمین را به گونهای حفظ کند که هرگز دورتر از فاصلهای در حدود ۱۰۰ برابر فاصلهی ماه و زمین نشود. همین اثر گرانشی کرهی زمین هنگام نزدیک شدن بیش از حد سیارک به زمین نیز اعمال میشود و در واقع سیارک نمیتواند از فاصلهای به مقدار ۳۸ برابر فاصلهی زمین تا ماه به کرهی زمین نزدیکتر شود. به نوعی میتوان گفت که این سیارک کوچک در نوعی حرکت رفت و برگشتی رقصمانند با کرهی زمین گرفتار شده است.
سیارک 2016 HO3 اولین بار در تاریخ ۲۷ آوریل ۲۰۱۶، توسط تلسکوپ کاوشگر سیارکها به نام Pan-STARRS 1هالیاکالا، هاوایی، توسط موسسه نجوم و بودجه دانشگاه هاوایی شناسایی شد. این مرکز توسط دفتر هماهنگی دفاع سیارهای ناسا اداره میشود. اندازهی این جسم کوچک هنوز به طور دقیق مشخص نشده است، اما این احتمال وجود دارد که بزرگتر از ۴۰ متر و کوچکتر از ۱۰۰ متر باشد.
مرکز وب سایت مطالعات NEO (http://neo.jpl.nasa.gov/) یک لیست کامل از روشهای فعلی و روشهای آینده را در خود دارد. همچنین تمام دادههای دیگر دربارهی مدار NEO های شناخته شده نیز جمعاوری شده است. بنابراین دانشمندان و اعضای رسانهها و مردم میتوانند این اطلاعات را روی اشیا شناخته شده پیگیری کنند.