فضانورد روسی: سوراخ ایستگاه فضایی از داخل دریل شده است
فضانورد روسی: سوراخ ایستگاه فضایی از داخل دریل شده است
پیشتر انتشار خبر مربوطبه کشف یک سوراخ در داخل فضاپیمای سایوز و انجام پیادهروی فضایی فضانوردان روسیبرای بررسی علت حادثه، شگفتی کارشناسان را برانگیخت. قضیه از آنجا شروع شد که فضانوردان ایستگاه بینالمللی فضایی (ISS) بهدنبال دریافت گزارش نشت هوا در این ایستگاه، به جستجوی علت مشکل برآمده بودند.
پس از بررسیها، آنها مطلع شدند که علت این نشتی هوا، یک حفرهی کوچک در فضاپیمای سایوز بوده است که در آن زمان به ایستگاه فضایی متصل شده بود. این سوراخ بهسرعت مسدود شد ولی از آن زمان تاکنون، علت حادثه در هالهای از ابهام باقی مانده بود.
برای تعیین یکی از علل احتمالی و بررسی وضعیت حفره از خارج فضاپیما، خدمهی هیئت اعزامی ۵۷ مستقر در ایستگاه بینالمللی فضایی در ۱۱ دسامبر اقدام به انجام یک پیادهروی بیسابقه در فضا کردند. پس از جمعآوری نمونهها از خارج فضاپیما، مهندسان پرواز اولگ کونوننکو و سرگی پروکوپیوف اینطور جمعبندی کردند که این سوراخ از داخل کپسول حفر شده؛ اظهاراتی که پرسشهای بیپاسخ بیشتری را پیش روی کارشناسان گذاشته است.
سوراخ در فضاپیمای سایوز
طی این پیادهروی فضایی، کونوننکو و پروکوپیوف عایقبندی حرارتی و سپر حفاظتی سفینهی فضایی را دربرابر شهابسنگها کنار زدند تا بتوانند سوراخ را از نزدیک بررسی کنند. آنها همچنین تعدادی تصویر دیجیتال از این سوراخ تهیه کردند و بههمراه نمونههای بهدستآمده در ۱۱ دسامبر به زمین ارسال کردند تا بررسیهای بیشتر روی آن انجام شود.
در ابتدا، علت ایجاد سوراخ به برخورد یک ریزشهابسنگ به بدنه نسبت داده شد؛ اما بلافاصله معلوم شد که نتیجهی یک سوراخکاری بوده است. این سوراخ تهدیدی برای ایستگاه یا خدمهی آن محسوب نمیشد؛ زیرا ابعاد آن بسیار کوچک بود و تنها باعث افت جزئی در فشار هوا شد. بااینحال، پس از اینکه کنترلکنندهها و خدمهی ایستگاه، منبع نشتی هوا را شناسایی کردند، بدون هرگونه اتلاف وقت، سوراخ را با اپوکسی مسدود کردند.
نتایج حاصل از تجزیهوتحلیلهای انجامشده پس از بازگشت خدمه به زمین و طی یک کنفرانس مطبوعاتی با حضور پروکوپیوف و همکارانش سرنا آنون کانسلور (از ناسا) و الکساندر گِرست (از آژانس فضایی اروپا) به اشتراک گذاشته شد. سوراخ مذکور، خطری را متوجه فضانوردان در بازگشت به زمین ایجاد نمیکرد؛ چراکه بخش معیوب پیش از ورود به جو زمین از فضاپیما جدا شد.
مطابق توضیحات پروکوپیوف، این حفره از داخل کپسول فضاپیما ایجاد شده است (به این معنی که از داخل سوراخکاری شده) و نهادهای انتظامی روسیه در حال تحقیق دربارهی این مسئله هستند. پروکوپیوف همچنین شایعات پیرامون احتمال حفر عمدی این سوراخ را رد کرد؛ این شایعات درنتیجهی بیانیهای که در ماه سپتامبر منتشر شد، شکل گرفته بود.
در آن زمان دیمیتری روگوزین، مدیر کل سازمان فضایی فدرال روسیه اعلام کرده بود آنها هنوز نمیتوانند احتمال حفر عمدی این سوراخ را در فضاپیما بهطور کامل رد کنند؛ چه این سوراخ در زمان ساخت فضاپیما ایجاد شده باشد و چه در زمان قرار گرفتن آن در مدار. این اظهارات موجب تکثیر شایعاتی شد مبنی بر اینکه این اقدام احتمالاً بخشی از تلاش برای انجام یک خرابکاری بوده است. این شایعات پس از اظهارات ماکسیم سوروف، فضانورد اسبق و سیاستمدار روس بیشازپیش شعلهور شد.
وضعیت سوراخ پس از مرمت با اپوکسی
در ۴ سپتامبر، سوروف حین بحث درمورد نفوذ در دومای دولتی، بهوضوح دربارهی احتمال وقوع بیثباتی روانی در جریان اخیر سخن گفت. او اظهار کرد:
ما همگی انسان هستیم، همه ممکن است بخواهند به خانه بازگردند، اما این روش کاملاً ناشایست است. اگر این قضیه کار یک فضانورد باشد که البته نمیتوان آن را رد کرد، عملی بسیار زشت بوده است.
در روز ۶ سپتامبر، او بار دیگر این احتمال را تشریح کرد و افزود:
اما اگر این اتفاق در فضا افتاده باشد و صحت آن مورد تأیید کمیسیون قرار گیرد، باز هم جا دارد تاکید کنم که تنها یک فرد احمق و فاقد تعادل روانی میتوانسته اقدام به حفر چنین سوراخی کند؛ چون آنجا خلاء است؛ شما تنها جان خود را به خطر نمیاندازید؛ بلکه جان پنجنفر دیگر را نیز به خطر میاندازید. در این صورت باید بهمعنای واقعی کلمه دیوانه باشید؛ اما من فعلاً کسی را سرزنش نمیکنم.
اما روگوزین اظهارات خود را در آن زمان پس گرفته است و اکنون ادعا میکند که رسانههای خبری سخنانش را تحریف کردهاند. او بهوضوح گفته است که تحقیقات میتواند علت واقعی حادثه را مشخص کند؛ حتی اگر این اقدام ناشی از یک خرابکاری بوده باشد. اما پروکوپیوف در طول کنفرانس مطبوعاتی، احتمال حفر این سوراخ بهصورت عمدی و از سوی یکی از فضانوردان را رد کرد. او در ادامه اظهار داشت که نباید چنین تصور بدی را دربارهی خدمه داشت.
این اظهارات اخیر برای جلوگیری از ادامهی گمانهزنیها دربارهی علت حفر این سوراخ کافی نبوده است. بااینحال، مقامات ناسا و روسیه هر دو در این موضع قاطع هستند که عامل ایجاد این سوراخ ناشناخته است و باید بهطور کامل مورد بررسی قرار گیرد. همانطور که پروکوپیوف در طول کنفرانس جمعبندی میکند:
این موضوع بهعهدهی نهادهای تحقیقاتی است که درمورد نحوهی ایجاد این حفره قضاوت کنند.
فضاپیمای روسی در اتصال با ایستگاه بینالمللی فضایی
او همچنین با قاطعیت خاطرنشان کرد که این حادثه، سطح آمادگی تیم ایستگاه بینالمللی فضایی را نشان میدهد. او گفت که عملکرد سریع فضانوردان در شناسایی و مرمت این سوراخ نشان داد که خدمهی ایستگاه برای هرگونه عملیات توسعهای آماده هستند. در همین حال، عملیات در داخل ایستگاه همچنان ادامه دارد و هیئت اعزامی ۵۸ فعالیت خود را از ۲۰ دسامبر آغاز کردهاند.
خدمهی ایستگاه تحت فرماندهی اولگ کونوننکو هستند (همان فضانوردی که به مسدودسازی حفره کمک کرد و پس از آن در پیادهروی فضایی شرکت داشت). فضانوردان ناسا، آنه مککلین و دیوید سینتجکوز نیز مهندسان پرواز این ایستگاه خواهند بود.