صنعت کفش تبریز در خطر نابودی؛ پای کمبود نقدینگی و مواد اولیه در کفش تبریز

به گزارش خبرگزاری بازدیدایده از تبریز، صنعت کفش تبریز با حدود یک قرن فعالیت پرفراز و نشیب خود، رونق بخش اقتصاد غیرنفتی ایران بوده است اما اکنون با مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کند.

از قدیم‌الایام تبریز را با کفش و چرمش می‌شناسند و این شهر پایتخت چرم و کفش کشور است.

صنعتی که شغل موروثی تبریزی‌ها بود

آغاز فعالیت صنعت کفش در تبریز و آذربایجان‌شرقی به سال 1308 بازمی‌گردد و نخستین واحد چرم با نام چرم خسروی در این شهر ایجاد شد.

از سال 1340 سیر صعودی رونق چرم و کفش در این شهر و استان پا گرفت و اکنون آذربایجان‌شرقی و در رأس آن تبریز دارای سابقه حدود یک قرنی در صادرات چرم و کفش بوده، به نحوی که این شغل در برخی خانواده‌های تبریزی به صورت موروثی ادامه داشته است.

تبریز به عنوان مرکز اصلی تولید و عرضه کفش دست‌دوز تمام چرم بود که آوازه جهانی داشت ولی افسوس که در اثر بی توجهی به این صنعت و در این اواخر به جهت نبود ثبات نرخ ارز و به تبع آن، متغیر بودن قیمت تأمین مواد اولیه، صنعت کفش تبریز را با مشکل بزرگ روبه‌رو کرده است.

برای بررسی مشکلات این قشر تلاشگر، گشت و گذاری در بازار تاریخی کفاشان تبریز زده و ضمن بازدید از بازاری که این روزها بدلیل گرانی و رکود، مشتریان خود را تا حدودی از دست داده، صحبتی با فروشندگانی که زمانی تولید کننده نیز بودند، انجام داده‌ایم.

بالا رفتن قیمت مواد اولیه، افزایش هزینه‌های تولید و گرانی کفش را به‌دنبال می‌آورد

رسول عظیمی از فروشندگان کفش تبریز که سابقه‌ای سی ساله در این کسوت دارد در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم می‌گوید: فعالان صنعت کفش تبریز برای رقابت و صادرات باید کفش‌هایی با کیفیت و با قیمت مناسب تولید کنند، ولی بالا رفتن قیمت مواد اولیه موجب شده است هزینه‌های تولید بالا برود و قیمت کفش بالا برود.

وی ادامه داد: با این شرایط هرگز نمی‌توانیم با کشورهای خارجی رقابت بکنیم و دولت باید قیمت ارز را ثابت کند تا هزینه مواد اولیه آنها را با قیمت مناسبی بتوانیم تهیه کنیم و بتوانیم کفش تبریز را با کیفیت‌تر تولید کنیم.

اکثریت واحدهای تولیدی با کمترین ظرفیت ممکن، فعالیت می‌کنند

وی می‌افزاید: شرایط فعلی برای تولیدکنندگان سخت است و در حال حاضر اکثریت واحدهای تولیدی با کمترین ظرفیت تولید، فعالیت می‌کنند و 50 درصد پرسنل خود را کاهش داده‌اند، صنعت چرم و کفش تبریز قدمت بالایی دارد و از مسئولان استانی و کشوری تقاضا داریم تولیدکنندگان را حمایت کنند.

عمده مشکلات موجود در صنعت کفش تبریز، عقب ماندن از پیشرفت‌های علم روز است

عظیمی تاکید می‌کند: اگر بخواهیم تنها به برند کفش تبریز افتخار کنیم، نمی‌توانیم در زمینه صادرات پیشرفت کنیم؛ متاسفانه یکی از عمده مشکلات موجود در صنعت کفش، عقب ماندن از پیشرفت‌های علم روز است؛ که این امر منجر شده تا سایر کشورها از لحاظ تولید کفش‌های مدرن و با کیفیت از ما سبقت بگیرند.

وی با بیان اینکه واحدهای تولیدی در حوزه تکنولوژی دچار مشکل هستند؛ می‌افزاید: در حالی که تکنولوژی دنیا روز به روز در حال پیشرفت است، اختلاف سطح تکنولوژی مورد استفاده ما با فناوری روز، زیاد است.

این فروشنده باسابقه کفش تبریز در ادامه صحبت‌های خود به گلایه از مسئولین پرداخته و می‌گوید: مشکل اصلی ما نظارت مسئولین است، چون تولید کننده کارش را شل می‌کند و کسی نیست که بر این کار نظارت کند.

وی خاطر نشان می‌کند: صنعت کفش، به عنوان یک برند در سطح کشور شناخته شده، اما به دلیل اینکه حمایت‌های لازم از این صنعت نمی‌شود و از لحاظ مدیریت و کنترل با ضعف مواجه بوده که این صنعت کم کم از بین می‌رود.

حتی جنگ هم، سوری‌ها و عراقی‌ها را مجاب به خرید کفش‌های بی کیفیت نکرد

عظیمی به حال و روز صادرات کفش تبریز افسوس خورده و دلایل این وضعیت را اینگونه بیان می‌کند: وقتی در حلب سوریه، کفش می‌دوختند، عراقی‌ها از آن جا خرید می‌کردند اما بعد از جنگ داخلی سوریه، آن‌ها خواستند به بازار کفش ایران رو آوردند اما کیفیت کفش‌های ما پایین بود و تنوع نیز نداشتیم.

وی با بیان اینکه کسی نبود که خواسته و سلیقه آنها را بداند و اینگونه بازار سوریه و عراق را در صنعت کفش از دست دادیم خاطرنشان می‌کند: هر مملکت سلیقه خاص خودش را دارد و ما باید مطابق میل آنها عمل کنیم که بتوانیم فروش داشته باشیم.

واردات اجناس چینی در بلند مدت، مفید واقع شد

عظیمی در پاسخ به تاثیرات اجناس چینی به این صنعت پرسابقه تبریز چنین اظهار می‌کند: از نظر من چین برای ما ضرر نداشته، بلکه مفید نیز بوده است. شاید در کوتاه مدت به ما ضرر رسانده ولی از طرفی برای ما مفید بود است، چون کشور چین در عرصه کفش به ما مدل داده است که باعث پیشرفت ایرانیان می‌شود. از چین کفش می‌آوردیم و از مدل آن‌ها نمونه می‌گرفتیم.

کار بلدها کنار گذاشته می‌شوند

در ادامه به سراغ جوادی از تولید کنندگان و فروشندگان باسابقه بازار کفش تبریز با کوله باری از تجربه 45 ساله در این صنعت رفتیم و وی اینگونه سر سخن را باز کرد: مشکل ما این است که هرکس در عرصه کفش کاری بلد است کنار گذاشته می‌شود. اکثر کارخانه‌های کفش تعطیل است و این برای تبریز تأسف بار است.

وی می‌افزاید: در تبریز هر کارخانه‌ای که کار می‌کند، بطور متوسط 124 خانواده از آن در آمد کسب می‌کند و شغل کفاشی شاید از دور یک کار ساده به نظر برسد ولی خیلی‌ها از این راه در آمد کسب می‌کنند.

جوادی نیز همچون سایر هم صنف‌های خود که با آنها گفتگو کردیم، بحث فقدان نظارت، تحریم مواد اولیه را عامل اصلی گرانی و کاهش کیفیت تولیدات کفش و عدم رضایت مشتری دانست.

کمپین خرید کالای ایرانی، تعداد کفش‌های خارجی و قاچاقی را از ویترین‌های فروشگاه‌ها کاهش داد

رئیس اتحادیه کفاشان و سراجان تبریز هم به تسنیم گفت: آذربایجان شرقی به ویژه تبریز بیش از یک قرن ور صنعت چرم و کفش سابقه دارد و کفش چرم دست دوز تبریز به عنوان برند ملی دارای شهرت جهانی است.

علیرضا جباریان فام، با اشاره به راه اندازی نخستین کمپین خرید کالای ایرانی در تبریز اظهار کرد: اولین کمپین خرید کالای ایرانی در سال 95 با محوریت کفش تبریز اجرا شد که این اقدام در رونق صنعت کفش تبریز بسیار تأثیر گذار بود و موجب کاهش 95 درصد ورود کفش‌های خارجی و چینی شد.

وی بیان کرد: بیش از 40 هزار نفر در صنعت کفش تبریز فعالیت می‌کنند و 110 هزار نفر به صورت مستقیم ارتزاق می‌کنند و 50 هزار نفر نیز به صورت غیر مستقیم در این صنعت فعالیت می‌کنند.

رئیس اتحادیه صنعت کفش تبریز اظهار کرد: افزایش قیمت دلار باعث شده است صادرات به کشورهای عراق، افغانستان و آذربایجان بیشتر باشد و حتی به کشورهای استرالیا و آلمان کفش دست دوز صادر می‌کنیم و با 200 درصد رشد مواجه هستیم.

جباریان فام با اشاره به مشکلات صنعت کفش تبریز تصریح کرد: نبود نقدینگی، کمبود سرمایه در گردش، افزایش قیمت‌ها و نبود مواد اولیه، پراکنده بودن واحدهای تولید کفش در شهر و نبود شهرک‌های تخصصی و رکود بازار از جمله مشکلات صنعت کفش تبریز است.

وی گفت: 3 سال است که برای ثبت ملی و جهانی کفش تبریز تلاش می‌کنیم و بالاخره توانستیم دو ماه پیش کفش دست دوز تبریز را به ثبت ملی برسانیم.

رئیس اتحادیه کفاشان با بیان اینکه 95 درصد کفش‌های تمام چرم کشور در تبریز تولید می‌شود اظهار کرد: بیش از 60 درصد تولید کفش کشور در تبریز اتفاق می‌افتد.

به گزارش تسنیم با این اوصاف برای حفظ اشتغال صنعت کفش و چرم تبریز، حداقل باید با حمایت‌های دولت، تسهیلات تامین نقدینگی در اختیار تولیدکنندگان کیف و کفش چرم قرار گیرد، ضمن اینکه با تزریق مواد اولیه کشف شده کفش از انبارهای محتکران در بازار و تسریع در روند ترخیص مواد اولیه این صنعت از گمرکات، این حوزه را از خطرات احتمالی آینده مصون بداریم.