تلاش کمپانیهای خصوصی برای رسیدن به ماه و استفاده از منابع معدنی
تلاش کمپانیهای خصوصی برای رسیدن به ماه و استفاده از منابع معدنی
Moon Express کمپانی کالیفرنیایی است که درصدد ارسال اولین فضاپیمای روباتیک به کرهی ماه است. این کمپانی اخیرا توافق جدیدی را با ناسا به امضا رسانده که از اینرو یک قدم دیگر به ارسال فضاپیمای خود نزدیک شده است.
مون اکسپرس در نظر دارد تا اولین فضاپیمای روباتیک خود را روانهی کرهی ماه کند. مون اکسپرس در ابتدای سال جاری لقب اولین کمپانی را از آن خود کرد که موفق به آزمایش نمونهی توسعه یافته در مرکز فضایی کندی در فلوریدا شد. آزمایش موفقیت آمیز در مرکز فضایی کندی در کنار شمار دیگری از آزمایشها که تا پایان سال جاری میلادی انجام خواهد شد، راه را برای ارسال اولین فضاپیمای مون اکسپرس در سال ۲۰۱۶ باز میکند.
مون اکسپرس آزمایشهای خود را با کمک و پشتیبانی مهندسان ناسا انجام میدهد. ناسا اطلاعات خود را در اختیار مون اکسپرس و سایر کمپانیهایی قرار میدهد که در این زمینه در حال تحقیق و آزمایش هستند. سازمان فضایی ایالات متحده برنامهای را برای ارسال فضاپیما به ماه با عنوان کاتالیست (Catalyst) اجرا میکند که هدف از آن طراحی و تولید فضاپیماها به منظور ارسال به ماه برای بهرهبرداری از منابع بیشماری است که در این کره قرار دارند. در کنار مون اکسپرس کمپانیهای دیگری نظیر Astrobotic Technologies از پیتسبورگ پنسیلوانیا و Masten Space Systems از موهاوی کالیفرنیا در حوزهی ساخت فضاپیماهای روباتیک به ماه فعالیت میکنند. این کمپانیها نیز از نظر فنی توسط ناسا پشتیبانی میشوند.
نَوین جِین، مدیرعامل کمپانی مون اکسپرس، اخیرا توافق جدیدی را با ناسا به امضا رسانده که براساس آن این کمپانی قادر خواهد بود تا از مجتمع فضایی ۳۶ در Cape Canaveral برای انجام آزمایشها و تحقیقات خود استفاده کند. این مرکز که سابقهی درخشانی در تاریخ سفرهای فضایی ناسا دارد برای توسعهی برنامهی فرود ماه مون اکسپرس و همچنین پروازهای آزمایشی این کمپانی مورد استفاده قرار خواهد گرفت. پیش از آنکه ناسا با امضای توافق نامه این مرکز را در اختیار مون اکسپرس قرار دهد، از آن برای اجرای برنامهی راکتی Atlas-Cenaur و فضاپیماهای Surveyor استفاده میکرد.
جین در این خصوص میگوید:
به طور قطع در مورد سفر به ماه، ناسا تجربیات بسیار ارزشمندی دارد و متخصصان این کمپانی نیز در این مورد دانش بالایی دارند. آژانس فضایی آمریکا مشتاقانه در پی آن است تا داشتههای خود را در اختیار کمپانیهایی نظیر ما قرار دهد که شانس بالایی برای موفقیت در رسیدن به اهدافمان داریم.
جین پیش از تاسیس کمپانی مون اکسپرس، سابقهی تاسیس کمپانیهای نظیر InfoSpace و Intelius را نیز در کارنامه دارد. جین معتقد است که کرهی ماه ذخایر فلزی و مواد معدنی بسیار ارزشمندی است که میتوان با بهرهبرداری از آنها روند مصرف انرژی، درمان و چالش پایان یافتن منابع زمینی را بهبود بخشید.
در میان منابع موجود روی کرهی ماه میتوان به طلا، کبالت، آهن، پالادیوم، پلاتینیوم، تنگستن و هلیوم-۳ اشاره کرد. هلیوم-۳ گازی است که در کرهی ماه به وفور یافت میشود و میتوان با استفاده از آن بدون ایجاد ضایعات هستهای به تولید انرژی هستهای پرداخت.
وی در این خصوص میگوید:
ما ۵۰ سال پیش به ماه سفر کردیم. امروزه گوشیهایهوشمند مورد استفاده در کارهای روزانه در مقایسه با کامپیوترهایی که سفر به ماه با مشاکرت آنها انجام شد، قدرت بیشتری دارند. پیشرفتهای نمایی صورت گرفته در در حوزهی فناوری امکان انجام کارهایی را فراهم کرده که پیش از این غیرممکن بود.
رقابت برای سفر به ماه با گوشه چشمی به جایزهی گوگل
گوگل جایزهای را مشخص کرده که هدف از آن اهدای ۳۰ میلیون دلار به اولین کمپانی خصوصی است که بصورت تجاری فضاپیمای خود را روانهی کرهی ماه نماید. گوگل با حمایت از بنیاد X Prize این جایزه را به اولین کمپانی اهدا خواهد کرد که تا پیش از سال ۲۰۱۶ میلادی فضاپیمای خود را روانهی ماه کند. این فضاپیما باید مسافتی ۵۰۰ متری را در جو ماه پرواز کرده و تصاویری با کیفیت بالا را به زمین مخابره نماید.
مون اکسپرس را باید کمپانی خواند که پیش از رقبا حرکت میکند. در ماه ژانویه سال جاری میلادی، گوگل به دلیل اینکه مون اکسپرس به فاز اولیه تعریف شده در این پروژه دست یافت، موفق به دریافت یک میلیون دلار از این جایزه شد. همانطور که اشاره کردیم این مبلغ برای آزمایش فضاپیمای مون اکسپرس به این کمپانی پرداخت شد.
جین در خصوص دریافت این جایزه میگوید:
دریافت این جایزه بسیار لذت بخش است، اما احداث یک کمپانی با هدف نهایی رسیدن به ماه، مقصد نهایی ما است. سفرهای فضایی در حال گذر از مرحلهی جدیدی است که طی آن قدرت از دست دولتها به سوی کمپانیهای خصوص هدایت میشود.
انجام آزمایشهای مختلف
مون اکسپرس در حال انجام آزمایشهایی است تا صحت کارکرد فضاپیمای خود را که روی ماه فرود خواهد آمد، در مرکز فضایی تست کند. این کمپانی در مرحلهی اول فضاپیمای خود را با اتصال به یک جرثقیل آزمایش کرده تا خطری جانی و امنیتی افراد حاضر در منطقه را تهدید نکند.
مون اکسپرس در پایان ماه مارس آزمایش جدیتری را به انجام خواهد رساند که طی آن فضاپیما بدون اینکه به به چیزی متصل شده باشد، امتحان خواهد شد. در این آزمایش فضاپیما از روی زمین و محل پیشبینی شده برخواسته و مسیر تعیین شده را طی خواهد کرد. در پایان نیز این پس از طی مسیر مورد نظر، به محل فرود پیشبینی شده باز خواهد گشت.
پس از آنکه تمامی آزمایشهای پیشبینی شده با موفقیت به انجام رسید، فضاپیمای MX-1 آمادهی ارسال به کرهی ماه است. سناریوی مورد نظر برای ارسال این فضاپیما، اتصال آن به یک ماهواره است که در مدار پایین زمین قرار خواهد گرفت. این فضاپیمای کوچک پس از رسیدن ماهواره به مدار مورد نظر، راکتهای خود را که از هیدروژن پروکساید استفاده میکنند، روشن کرده و راهی ماه خواهد شد.
این فضاپیما برای انجام یک ماموریت یک طرفه طراحی شده و به سوی زمین باز نخواهد گشت. جین در این خصوص گفت:
هدف از انجام این پروژه نمایش این موضوع است که برای اولین بار یک کمپانی موفق به توسعهی فضاپیمایی شده که میتواند روی کرهی ماه بنشیند. فرود آمدن روی کرهی ماه سخت نیست، بلکه فرود موفقیت آمیز روی ماه بخش مخاطره آمیز این ماموریت است.
علت مخاطره آمیز بودن فرود روی ماه، جاذبهی کمتر کرهی ماه در مقایسه با زمین در کنار سرعت بالای فضاپیما در هنگام فرود است. جاذبهی ماه یک ششم جاذبهی زمین است. در صورت اشتباه در محاسبهی زمان دقیق برای روشن کردن موتورهای فضاپیما به منظور فرود روی کرهی ماه، فضاپیما به سطح ماه برخورد خواهد کرد. جین در این خصوص میگوید:
برخلاف کرهی زمین، امکان استفاده از جیپیاس روی کرهی ماه میسر نیست و ما باید تمام محسابات را بصورت دقیق انجام دهیم.
جین نظر جالب توجهی در مورد ۱۵ تا ۲۰ ساله آیندهی ماه دارد. از نظر وی در سالهای آتی ماه بهعنوان ایستگاهی بین راهی برای سفر به سایر کرات مورد استفاده قرار خواهد گرفت. وی دومین و سومین مرحله از ارسال فضاپیما به سطح ماه را با هدف آوردن مواد معدنی، فلزات و سنگهایی از سطح ماه خوانده است.