فعال شدن سیاهچاله پس از ۲۵ سال
فعال شدن سیاهچاله پس از ۲۵ سال
در ۲۵ خرداد ماه امسال، سیاهچالهای پس از ۲۵ سال غیر فعال بودن به ناگهان فعال شد و شروع به انتشار اشعهی ایکس در فضا کرد. اما دلیل فعالیت دوبارهی این سیاهچالهی خفته چه بوده است.
محققان این سیاهچالهی دوباره زنده شده را به نام نواختر اشعهی ایکس میشناسند که به معنای افزایش ناگهانی نور یک ستاره است. دانشمندان این انفجار را به دلیل ورود یک شی به درون آن میدانند.
این پدیده ابتدا توسط ماهوارهی سویفت ناسا و سپس بوسیلهی محققان ژاپنی در ایستگاه فضایی بینالمللی مشاهده شده است. نیل گرلز، مدیر تحقیق سویفت میگوید:
این انفجارها در سیاهچاله بسیار نادر هستند. پس وقتی چنین اتفاق نادری را مشاهده میکنیم تمام توجهات ما به سمت آن جلب میشود و تمام طیفها از امواج رادیویی تا اشعههای گاما را تحت نظر میگیریم.
سیستم دوتایی که این سیاهچاله در آن قرار دارد به نام V404 Cygni شناخته میشود. این سیستم دارای ستارهای کوچکتر از خورشید است که به دور سیاهچالهای که جرمی معادل ۱۰ برابر آن دارد میچرخد. دورهی چرخش این ستاره ۶.۵ روز است که حتی سریعتر از سرعت چرخش سیارهی عطارد به دور خورشید است.
به دلیل فاصلهی کم بین سیاهچاله و ستاره، سیاهچاله جریانی از گاز را از ستاره به سمت خود میکشد که مانند حلقهای در اطراف آن قرار میگیرند.
زمانی که گاز سرد است میتواند جاذبهی سیاهچاله را تحمل کند اما با گرم شدن تدریجی، گاز به سمت سیاهچاله کشیده میشود. این گاز که با سرعت زیاد به درون سیاهچاله در حرکت است در مسیر ورود به درون آن، باعث ایجاد انفجار شده و اشعهی ایکس منتشر میشود.
این سیستم قبل ها نیز فعال بوده است و در سالهای ۱۹۳۸ و ۱۹۵۶ میلادی نور مرئی و در سال ۱۹۸۹ اشعهی ایکس از خود ساطع کرده بود.
بعد از آخرین انفجار این سیاهچاله نوسانهای روشنایی فراوانی را داشته و بسیار روشنتر از قبل شده است طوری که در حال حاضر یکی از روشنترین منابع اشعهی ایکس به شمار میرود. این سیاهچاله ۶۰ بار چراغ اخطار تلسکوپ اشعهی گامای فرمی را به صدا در آورده که در این بازه دیگر اجرام آسمانی مجموعا ۵۵ بار این چراغ اخطار را روشن کردهاند.
تابش این اشعهها هنوز نیز ادامه دارد و بسیاری از تلسکوپ ها چه در روی زمین و چه در ایستگاه فضایی در حال بررسی آنها هستند.