شبانگاه ماه موجب مرگ جوانه‌های پنبه درون سطح‌نشین چانگ ای 4 شد

به گزارش خبرگزاری گلوبال‌تایمز، جوانه‌های بسیار کوچک پنبه که به‌تازگی درون محفظه‌ی سطح‌نشین چانگ‌ای ۴سبز شده بودند، نتوانستند سرمای شدید شب‌هنگام ماه را تاب بیاورند. پرورش جوانه‌های پنبه بخشی از آزمایش زیست‌شناسانه‌ی چانگ‌ای ۴ بود که علاوه‌بر آن، دانه‌های سیب‌زمینی، گیاهان رشادی و کلزا و همچنین تخم‌های مگس میوه و مخمر را نیز شامل می‌شد. این ارگانیسم‌ها درون محفظه‌ای ۲.۶ کیلوگرمی بسته‌بندی شده بودند و در صبح پنجشنبه ۱۳ دی‌ماه به‌همراه سطح‌نشین چانگ‌ای ۴ در نیمه‌ی پنهان ماه فرود آمدند.

آزمایش مورد بحث که درست چند ساعت پس از فرود تاریخی فضاپیمای چین درون دهانه‌ی ۱۸۶ کیلومتری فون کارمان آغاز شد، قصد داشت نحوه‌ی رشد و نمو حیوانات و گیاهان را در محیط بیگانه‌ی قمری ارزیابی کند. سطح ماه، محیطی با جاذبه‌ی بسیار کم، سطوح بالای تشعشع و نوسانات شدید دمایی است.

دانه‌های پنبه دست‌کم در ابتدا بر این شرایط سخت غلبه کردند و به نخستین گیاهانی تبدیل شدند که تا به حال روی سطح جهانی دیگر جوانه زده‌اند. مقامات فضایی چین هنوز درباره‌ی عملکرد دیگر ارگانیسم‌ها اظهار نظری نکرده‌اند.

اما به‌نظر می‌رسد که محفظه‌ی سطح‌نشین گرمکنی برای حفظ دما ندارد؛ در نتیجه آغاز شبانگاه ماه ناقوس مرگ را برای جوانه‌های پنبه نواخت. یک دور چرخش کامل ماه به دور خودش نزدیک به ۲۷ روز زمینی طول می‌کشد؛ از این‌رو یک شب و روز در نزدیک‌ترین همسایه‌ی زمین هرکدام دو هفته به‌طول می‌انجامد. این دوره‌ی چرخشی همچنین با دوره‌ی مداری ماه تطابق دارد؛ بدین معنی که یک دور چرخش کامل ماه به دور زمین نیز تقریبا نیازمند گذشت همین مقدار زمان است. به‌همین دلیل ما همیشه یک روی ماه را می‌بینیم که سمت پیدای ماه نامیده می‌شود و روی دیگر ماه برای همیشه ار نظرها پنهان است.

لی هانلوگ، سرپرست آزمایش زیست‌شناسی در در دانشگاه چونگ‌چینگ، به‌تازگی در کنفرانسی مطبوعاتی گفت که درجه‌ی حرارت درون محفظه‌ی یک‌لیتری به منهای ۵۲ درجه‌ی سلسیوس کاهش یافته و از این‌رو آزمایش پس از ۲۱۲/۷۵ ساعت به نقطه‌ی پایان خود رسیده است.

به‌گفته‌ی مقامات فضایی چین، گیاهان مُرده پس از طلوع آفتاب بر فراز دهانه‌ی فون کارمان در هشتم بهمن خواهند پوسید؛ اما محفظه، سیستمی محصور است؛ بنابراین مواد در حال تخریب به سطح ماه درز نخواهند کرد.

هرچند بنابر اعلام اعضای تیم چانگ‌ای ۴، تجربه‌ی بالقوه‌ی آزمایش زیست‌شناسی قرار بود به هموار کردن  مسیر برای سکونت آتی در ماه کمک کند؛ اما تلاش برای رشد گیاهان روی سطح ماه هدف اصلی مأموریت آن‌ها محسوب نمی‌شد. مقامات فضایی چین در سال ۲۰۱۵ از دانشجویان سرتاسر کشور خواستند به‌منظور انتخاب محموله برای پرواز همراه چانگ‌ای ۴ ایده بدهند. به‌نقل از خبرگزاری شین‌هوآ، از بین بیش از ۲۵۰ پیشنهاد ارائه‌شده، ایده‌ی مینی‌زیست‌کره برنده‌ی رقابت شد.

سطح‌نشین و ماه‌نورد چانگ‌ای ۴ در حال جمع‌آوری داده درباره‌ی سطح و زیر‌سطح نزدیک دهانه‌ی فون کارمان هستند. این اطلاعات ازطریق ماهواره‌ای به نام Queqiao به زمین ارسال می‌شوند که چین آن را در می ۲۰۱۸ بهنقطه‌ی لاگرانژی فراتر از ماه پرتاب کرد. بااین‌حال، هر دو آن‌ها با آغاز شب‌هنگام ماه به خواب رفته‌اند و فعالیت‌های علمی خود را پس از طلوع آفتاب در ماه آینده ادامه خواهند داد.