بستن
0 محصول
مشاهده سبد خرید
ماه گرفتگی یکم بهمن را از چه ساعتی تماشا کنیم؟
فریبا نظامیوند
1397-11-12
ماه گرفتگی یکم بهمن را از چه ساعتی تماشا کنیم؟
دوشنبه صبح اندکی پیش از طلوع آفتاب به وقت ایران، جهان یکی از ماه‌گرفتگی‌های کامل چند سال اخیر را شاهد خواهد بود که به ماه خونین نیز معروف است.
بیش از سه سال از زمان وقوع ماه‌گرفتگی کامل آمریکای‌شمالی گذشته است؛ اما امشب این رویداد تکرار خواهد شد. مردم ایالات متحده‌ی آمریکا و کانادا می‌توانند ماه‌گرفتگی را به‌طور کامل مشاهده کنند. شرق قاره‌ی آمریکا بهترین موقعیت برای مشاهده‌ی ماه‌گرفتگی است. مدت قرارگرفتن ماه در سایه‌ی کامل تقریبا یک ساعت و دو دقیقه و زمان کل ماه‌گرفتگی سه ساعت و هفده دقیقه است. بااین‌حال، این رویداد در بسیاری از دیگر مناطق جهان، ازجمله ایران، به‌صورت جزئی مشاهده‌کردنی خواهد بود.
برای توصیف پدیده‌ی خسوف، یک سالن تئاتر را درنظر بگیرید. در این سناریو، سالن تئاتر، نماد زمین در هنگام شب و صحنه‌ی نمایش، نماد ماه کامل و فیلم، نماد سایه‌ی زمین است که روی چهره‌ی ماه (صحنه‌ی نمایش) می‌افتد.
مرحله‌ی کامل ماه‌گرفتگی از نیم‌کره‌ی غربی، اروپا، بخش غربی آفریقا و نیز شمالی‌ترین مناطق روسیه دیده خواهد شد. به‌طورکلی با فرض وضعیت آب‌وهوای مناسب، ۲.۸ میلیارد نفر بخت دیدن این پدیده را خواهند داشت. البته درست مانند مثال تئاتر، افرادی دید بهتری دارند که جلو صحنه‌ی نمایش نشسته‌اند.
مراحل ماه‌گرفتگی
در ابتدا، لبه‌ی ماه وارد مرحله‌ی نیم‌سایه می‌شود. در حالت نیم‌سایه، سایه‌ی زمین روی ماه کمرنگ‌تر است. بااین‌حال، این مرحله کاملا دورازدید است. تا ۲۵ دقیقه قبل از ورود ماه به مرحله‌ی سایه‌ی تاریک‌تر، هیچ تغییری در ظاهر ماه مشاهده نمی‌شود. پس از ورود به مرحله‌ی دوم سایه، سایه‌ای کم‌رنگ در سمت شرق ماه مشاهده‌شدنی است که با گذشت زمان، شدیدتر می‌شود.
وقتی‌که ماه وارد مرحله‌ی سایه (Umbra) می‌شود، تغییرات چشمگیر خواهند بود. این بخش از سایه‌ی زمین از نیم‌سایه تاریک‌تر و لبه‌هایش تیز است. با فرورفتن ماه در سایه، ماه به رنگ خردلی یا قهوه‌ای تیره درمی‌آید.
ماه گرفتگی در ایران: بخش بی رنگ: غیرقابل مشاهده. بخش بنفش: ماه گرفتگی نیم سایه‌ای و بخش قرمز ماه گرفتگی جزئی
رنگ ماه در ماه‌گرفتگی کامل که ۶۲ دقیقه به‌طول می‌انجامد، نامشخص است. بعضی ماه‌گرفتگی‌ها به رنگ خاکستری تیره یا مشکی هستند. در این حالت، ماه کاملا از دید خارج می‌شود. در ماه‌گرفتگی‌های دیگر، رنگ ماه به نارنجی روشن درمی‌آید.
ماه‌گرفتگی درنهایت، زمانی به‌پایان می‌رسد که لبه‌ی ماه از حالت سایه خارج شود. لبه‌ی سایه برای عبور از روی ماه، تنها به یک ساعت زمان نیاز دارد. در ۲۵ دقیقه‌ی آخر، آخرین نیم‌سایه نیز کنار می‌رود و ماه درخشش خود را بازمی‌یابد.
زمان آغاز ماه‌گرفتگی به وقت محلی ایران، تقریبا ۷ صبح خواهد بود. کل آمریکای‌شمالی، آمریکای‌جنوبی، بریتانیا، ایرلند، گرینلند، پرتغال، بخش‌هایی از اسپانیا، فرانسه و نروژ و نیز ایسلند می‌توانند خسوف کامل را ببینند. افزون‌براین، ساکنان هاوایی، تقریبا کل آفریقا، بخش‌هایی از اروپا و آسیا، ازجمله ایران، می‌توانند خسوف را به‌صورت جزئی تماشا کنند. بااین‌حال، این ماه‌گرفتگی نه به‌صورت جزئی و نه به‌صورت کامل در هند، چین، استرالیا، نیوزلند، کشورهای جنوب شرق آسیا، کره، پاکستان و بخش‌های از ژاپن، قرقیزستان، مغولستان و بخش‌های از افغانستان و تاجیکستان مشاهده‌کردنی نیست.
ماه خونین؟
البته نام ماه خونین زیاد هم صحیح نیست. رنگ ماه در هنگام خسوف به عواملی مثل وضعیت جوّ زمین وابسته است و می‌تواند از رنگ سیاه تا قهوه‌ای یا قرمز و حتی رنگ مسی روشن متغیر باشد؛ بنابراین، انتساب نام براساس رنگ ماه کار اشتباهی است.
اصطلاح ماه خونین احتمالا از کتابی گرفته شده که در سال ۲۰۱۳، دو نظریه‌‌پرداز مسیحی آن را منتشر کردند. به‌عقیده‌ی آن‌ها، ماه‌گرفتگی‌های کامل در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ علامت شومی هستند و برای اشاره به عمق فاجعه از اصطلاح ماه خونین استفاده کردند.
