ادامه اختلافات کردها درباره ریاست ‌جمهوری‌ عراق؛ پیشنهادهای بارزانی‌ها و برنامه صالح

اختلافات دو حزب حاکم اقلیم کردستان درباره پست ریاست جمهوری عراق رو به افزایش است، این اختلافات حتی ممکن است از نتایج احتمالی انتخابات پیش روی محلی هم متاثر گردد.

رقابت های دو حزب حاکم درباره پست ریاست جمهوری عراق افزایش یافته است، سفر دو نامزد معرفی شده حزب دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی به بغداد و دیدارهای صورت گرفته آنها با سران جریان های سیاسی عراقی برآیندی از این رقابت است، هنوز مشخص نیست که جریان های شیعی و اهل سنت در نهایت کدام نامزد را شایسته حضور در کاخ ریاست جمهوری عراق می دانند.

فواد حسین که از سوی شخص مسعود بارزانی رئیس حزب دموکرات کردستان به عنوان نامزد ریاست جمهوری عراق معرفی شده است به دلیل مواضع رفراندومی و حمایت از طرح تجزیه عراق در سال 2017 مورد انتقاد است، از سوی دیگر رسانه های کردی گزارش داده اند که نامزد معرفی شده بارزانی دارای همسری هلندی است و حتی گفته شده بود که یهودی است و با واکنش های که در پی داشت اعلام کرد که از خانواده ای مسیحی است.

همزمان برهم صالح به عنوان نامزد رسمی معرفی شده از سوی شورای رهبری اتحادیه میهنی هم که سابقه معاونت نخست وزیری عراق را در کارنامه خود دارد به دلیل تفاوت مواضع خود به زبان کردی و عربی مورد انتقاد واقع شده است. سفر هیئت های دو حزب حاکم به بغداد با هدف کسب حمایت دیگر جریان های سیاسی عراقی به نتیجه خاصی منجر نشده است و مشخص نیست که کدام نامزد از شانس حمایت اکثریت پارلمان برخوردار خواهد شد.

تنش های سیاسی میان دو حزب حاکم همزمان با آخرین روزهای تبلیغات انتخابات پارلمانی محلی رو به افزایش است و اظهارات سران و مسئولان ارشد آنها بیانگر اختلافی است که میراث جنگ داخلی دهه نود میلادی بوده و ائتلاف اجباری آنها در چارچوب حکومت اقلیم کردستان هم نتوانسته است از میزان آن بکاهد. وضعیت کنونی و اختلافات حزب دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی به حدی است که بخشی از رسانه های اقلیم کردستان گزارش داده اند ممکن است چنین اختلافاتی به بازگشت به سیستم دو اداره ای گذشته منجر شود.

سایت شارپرس از سایت های مطرح اقلیم کردستان در گزارشی اعلام کرده است که در آخرین نشست سران ارشد دو حزب چنین تنش ها و تهدیداتی وجود داشته است که ممکن است اقلیم کردستان را به سوی دو اداره ای گذشته سوق دهد.

در چنین شرایطی که اتحادیه میهنی کردستان همچنان مصر به تصاحب پست ریاست جمهوری عراق است و حزب دموکرات کردستان هم تاکید می کند که این پست در دوره کنونی بر اساس استحقاق انتخاباتی قابل وصول است و به هیچ عنوان در تملک حزب خاصی نخواهد بود، گفته می شود که بارزانی ها پیشنهادهایی را به حزب رقیب در اقلیم کردستان ارائه کرده اند.

پیشنهادهای بارزانی ها چیست؟

نخستین پیشنهاد حزب دموکرات کردستان این است که پست استانداری کرکوک که بر اساس استحقاق انتخاباتی این استان به اتحادیه میهنی تعلق خواهد گرفت به صورت دو دوره دو ساله میان آنها قابل توافق باشد.

از سوی دیگر، گفته می شود که حزب بارزانی به اتحادیه میهنی کردستان پیشنهاد داده است از طریق روابط خود با دیگر جریان های سیاسی شیعی، شرایطی را فراهم کند که نماینده این حزب در منصب ریاست ستاد کل نیروهای مسلح عراق قرار گیرد. پستی که پیشتر بابکر زیباری از حزب دموکرات کردستان هدایت آن را بر عهده داشت، اما در سال 2015 حیدر العبادی، عثمان غانمی را به جای وی منصوب کرد.

همزمان برخی از رسانه های دیگر گزارش داده اند که بارزانی ها به اتحادیه میهنی کردستان پیشنهاد کرده اند برهم صالح را به عنوان وزیر امور خارجه عراق در کابینه جدید این کشور معرفی کنند. هوشیار زیباری از حزب دموکرات کردستان پیشتر وزیر امور خارجه عراق بوده است.

اما در صورتی که اتحادیه میهنی کردستان به دو پیشنهاد ارائه شده بارزانی ها رضایت ندهد، سرنوشت پست ریاست جمهوری عراق که به کردها تعلق گرفته است چه خواهد بود؟

حزب دموکرات کردستان در صورت چنین وضعیتی پیشنهاد کرده است که فراکسیون های کردی پارلمان عراق از میان فواد حسین و برهم صالح نامزد نهایی را به پارلمان عراق معرفی کنند. چنین وضعیتی در سال 2014 هم در میان فواد معصوم و برهم صالح روی داد و در نهایت این معصوم بود که نظر مساعد نمایندگان کرد را به خود جلب کرد و لذا پیش بینی می شود برهم صالح با چنین تجربه ای خواهان عملیاتی کردن پیشنهاد حزب بارزانی نباشد.

اما گفته می شود که برهم صالح حاضر به رقابت با نامزد معرفی شده بارزانی در پارلمان عراق است و در این راه به روابط گذشته خود با شخصیت ها و جریان های سیاسی عراق چشم دوخته است و امیدوار است در نهایت به عنوان رئیس جمهوری جدید این کشور انتخاب شود.

فرضیه هایی در خصوص اصرار بارزانی به معرفی نامزد ریاست جمهوری عراق مطرح است؛ نخست اینکه بارزانی به این دلیل به مخالفت با اتحادیه میهنی برخاسته است که معرفی برهم صالح به عنوان نامزد رسمی و نهایی این حزب به دور از نظر و مشورت با وی بوده است، دوم اینکه بارزانی ها با اهمیت خاصی به کرکوک و منابع نفتی آن می نگرند و پست استانداری آن را به مذاکرات ریاست جمهوری با اتحادیه میهنی مرتبط کرده اند، فرضیه سوم این است که این رقابت ها ممکن است با نتایج انتخابات 30 سپتامبر اقلیم کردستان هم در ارتباط باشد و بارزانی ها همچنان در پی ریاست حکومت محلی و مناصب عالی این منطقه بوده و بدین وسیله می خواهند در قبال پست ریاست جمهوری عراق امیتازاتی از حزب رقیب دریافت کنند.

اما شرایط کنونی اقلیم کردستان و رقابت های احزاب حاکم در خصوص پست ریاست جمهوری عراق گویای یک واقعیت است که اختلافات حزب دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی همچنان در عرصه سیاسی و اجتماعی اقلیم قابل مشاهده است، از سوی دیگر با توجه به جدیدترین اظهارات عارف رشدی مشاور دفتر سیاسی حزب دموکرات کردستان که گفته است این حزب می خواهد از طریق ریاست جمهوری مانع تضییع حقوق پیش بینی شده کردها در قانون اساسی عراق شود، ممکن است بارزانی برنامه هایی برای چهار سال آتی سیاسی عراق پیش بینی کرده باشد که با توجه به دفاع روزهای گذشته وی از موضوع رفراندوم برگزار شده سال 2017 ، امکان تنش زایی وی در عرصه سیاسی این کشور بیشتر هم خواهد شد.