ترس، مانع اصلی موفقیت تکنولوژی‌های نامرئی

این واقعیت در دنیای تکنولوژی ثابت شده که زمان‌بندی از هر چیزی مهم‌تر است. شاید شما بهترین گجت، نرم‌افزار یا تجربه دیجیتالی را ساخته باشید که جهان تابه‌حال به خود دیده، اما اگر بازار آماده‌ی پذیرش آن نباشد، این محصول یا سرویس موفق نخواهد شد.

در حقیقت تاریخ فناوری سرشار از شرکت‌هایی است که ایده‌های معرکه‌ای داشتند، اما آن‌ها را زودتر از موعد یا بدون زمینه‌سازی کافی برای جلب توجه خریداران به بازار عرضه کردند. اپل نیوتون را یادتان هست؟ اولین «تبلت پی‌سی» (Tablet PC) همراه با ویندوز اکس‌پی چطور؟ با این که می‌توانیم از عملکرد و فایده‌ی نمونه‌هایی از این دست ایرادهای فراوانی بگیریم، اما آن‌ها واقعا ایده‌های بدی نبودند. حتی شاید چیزی مانند تکنولوژی دستیار دیجیتالی نیوتون خیلی از زمان خودش جلوتر بود؛ حدود دو دهه جلوتر!

در اواسط سال ۲۰۱۷، ما در حال ورود به عصری از تحولات تکنولوژی هستیم که در آن برخی از جالب‌ترین نوآوری‌ها احتمالا به‌اندازه‌ی گجت‌های پیشرفته و اپ‌های دوست‌داشتنی ما محسوس نیستند. جادوی واقعی بسیاری از این پیشرفت‌های تکنولوژی جدید تقریبا نامرئی خواهد بود. فن‌آوری‌هایی مانند هوش مصنوعی، دستیارهای صوتی و رانندگی خودکار، روش‌های جدیدی را برای تعامل با محصولات و گجت‌هایی فراهم می‌کنند که از قبل می‌شناسیم. در بعضی موارد، این فناوری‌ها منجر به ساخت محصولات جدیدی خواهند شد. مانند اسپیکر محبوب آمازون به نام «اکو» که به دستیار دیجیتالی الکسا مجهز شده است. اما در بسیاری از موارد دیگر، احتمالا هیچ‌گونه نمود فیزیکی از این تحولات به وجود نخواهد آمد. در عوض، اگر این تکنولوژی‌ها به درستی کار کنند، درون جهان و ابزارهای کاربردی اطراف ما حل و نامرئی خواهند شد.

هر چند ممکن است به دلیل طبیعت نامرئی‌تر این فناوری‌های جدید، سازگاری با آن‌ها به نظر آسان‌تر باشد، اما احتمالا این کار بسیار سخت‌تر خواهد بود. درنتیجه، زمان‌بندی صحیح محصولات و خدمات تکنولوژی از هر زمان دیگری چالش برانگیزتر خواهد بود. یک مثال ساده: رانندگی خودکار. ماشین‌هایی که به دستیار رانندگی و رانندگی خودکار مجهز شده‌اند، کاملا شبیه به همان ماشین‌هایی هستند که ما طی چند دهه‌ی گذشته به‌تنهایی رانده‌ایم. ولی در زیر کاپوت آن‌ها، مجموعه‌ی بزرگی از تکنولوژی‌های جدید وجود دارد که به‌طور چشمگیری تجربه‌ی ما را در رانندگی تغییر خواهد داد.

گرچه رانندگی خودکار پیشرفت هیجان‌انگیزی است که بسیاری از مردم مشتاقانه آن را دنبال می‌کنند، در حال حاضر درصد بالایی از مردم نگران این پیشرفت‌های تکنولوژی هستند، و حتی برخی از آن‌ها کاملا ترسیده‌اند. منشا بخش عمده‌ای از این ترس عدم آگاهی است. برخی از مطالعات نشان داده هنگامی که افراد در کار با اتومبیل‌های خودران یا دستیار رانندگی اندکی تجربه کسب می‌کنند، این نگرانی‌ها اغلب با اشتیاق جایگزین می‌شود. بااین‌حال، ۵ تا ۱۰ سال آینده برای شرکت‌های خودروسازی و شرکت‌های فن‌آوری بسیار چالش‌برانگیزی خواهد بود؛ زیرا آن‌ها در طی این چند سال برای تعیین زمان‌بندی و چگونگی ورود بعضی از این ویژگی‌های اتومبیل خودران به بازار، در تکاپو قرار می‌گیرند.

علاوه بر اتومبیل‌ها، با بسیاری از نرم‌افزارها و سرویس‌ها روبرو خواهیم شد که از هوش مصنوعی یا یادگیری عمیق برای بهبود کارایی تجارب موجود استفاده می‌کنند؛ مانند ارائه‌ی پیشنهادهای بهتر موسیقی، فیلم، رستوران و حتی دوست. در مورد هوش مصنوعی، اغلب یک سناریوی دوطرفه در جریان است؛ هرچقدر اطلاعات شخصی بیشتری ارائه کنید، پاسخ‌ها سودمندتر خواهند بود. هر چند بسیاری از افراد کاملا با این نوع بده‌بستان موافق هستند، هنوز هم تعداد زیادی با این موضوع کنار نمی‌آیند و برخی حتی آن را درک نمی‌کنند. همین موضوع پذیرش گسترده‌ی برخی از قابلیت‌های مبتنی بر هوش مصنوعی را با تردید روبرو می‌کند.

درنهایت، مساله‌ی اصلی اعتماد است. وقتی مردم به یک فناوری اعتماد کنند، بیشتر احتمال دارد از آن استفاده کنند. اما زمانی که قسمت زیادی از این فن‌آوری اساسا نامرئی است، کسب اعتماد بسیار سخت‌تر خواهد بود. برای مثال، در حال حاضر تقریبا همه‌ی افراد از گوشی‌های هوشمند استفاده می‌کنند، زیرا به‌راحتی می‌توانند مزایای استفاده از چنین دستگاه کوچکی را ببینند که با نمایشگر لمسی بزرگش همیشه به اینترنت و دیگر افراد متصل است. از سوی دیگر، در یک سرویس مبتنی بر هوش مصنوعی، ما می‌توانیم انتظار داشته باشیم پاسخ‌هایی دقیق‌تر و هوشمندانه‌تر به سؤالاتی که می‌پرسیم یا دستوراتی که می‌دهیم دریافت کنیم. اما تفاوت در این زمینه بسیار نامحسوس‌تر است. در نتیجه ممکن است مردم دیرتر از مزایای ظریف هوش مصنوعی هیجان‌زده شوند. کافی است چند موضوع ترسناک از فیلم‌های علمی-تخیلی مثل برتری هوش مصنوعی نسبت به هوش انسان یا انقلاب ماشین‌ها به میان بکشید تا متوجه شوید منظور ما چیست.

مانند چیزی که در مورد اتومبیل‌های خودران گفته شد، بیشتر این نگرانی‌ها مستدل نیستند. بااین‌حال، نادیده گرفتن این موضوع که مردم همیشه همگام با سرعت پیشرفت تکنولوژی حرکت نمی‌کنند، کاری احمقانه خواهد بود. بله، تحولات فوق‌العاده هیجان‌انگیزی پیش روی ما قرار دارند، اما اگر افراد کافی برای آن‌ها آماده نباشند، تضمینی برای موفقیت آن‌ها وجود نخواهد داشت.