نیمی از ماهواره‌های مدار زمین استفاده از داده‌های اقلیمی را محدود می‌کنند

دانشمندان و سیاست‌گذاران برای درک و اقدام در مورد تغییرات اقلیمی به اطلاعات و داده‌های ماهواره‌ای نیاز دارند. با این حال بیش‌ از نیمی‌ از ماهواره‌های طبقه‌بندی‌نشده در رده‌ی محرمانه که کار نظارت بر زمین را بر عهده دارند، به طریقی با محدودیت‌هایی مواجه هستند.

وقتی دولت‌ها افراد یا نحوه‌ی استفاده‌ی آن‌ها از اطلاعات ماهواره‌ای را محدود می‌کنند، روند پیشرفت علم نیز کند می‌شود. حالا که روند جذب سرمایه‌ی اقلیمی در آمریکا در معرض خطر قرار دارد، باید از دسترسی پژوهشگران و سایرین به اطلاعات جمع‌آوری‌شده‌ی ماهواره‌ای اطمینان حاصل شود.

پرسش این است که چرا برخی از کشورها تصمیم به محدود کردن داده‌های ماهواره‌ای می‌گیرند؛ درحالی‌که بقیه به‌راحتی اطلاعات را در اختیار عموم قرار می‌دهند؟ کتاب فضای باز با استفاده از مجموعه‌ای از مطالعات موردی تاریخی و همچنین با بررسی گسترده‌ی شیوه‌های ملی، نشان می‌دهد که چگونه نگرانی‌های‌ اقتصادی و اولویت‌های آژانس‌ها، شیوه‌ی رفتاری ملل درخصوص برخورد با اطلاعات را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

قیمت و ارزش اطلاعات

ماهواره‌ها می‌توانند از اقیانوس‌ها، مناطق قطبی و سایر مناطق کم‌جمعیتی که نظارت انسانی بر آن‌ها سخت است، اطلاعات جمع‌آوری کنند. آن‌ها همچنین به‌طور مداوم براساس دو عامل مکان و زمان اطلاعات جمع‌آوری می‌کنند که چنین کاری می‌تواند دقت زیادی در پژوهش درمورد تغییرات اقلیمی به‌ وجود بیاورد.

به‌عنوان مثال، دانشمندان از اطلاعات ماهواره‌ی آمریکایی آلمانی گریس، برای اندازه‌گیری توده یخ زمینی قطب شمال و جنوب استفاده می‌کنند. گریس با جمع‌آوری منظم اطلاعات در بازه‌ی زمانی ۱۵ ساله متوجه کاهش اندازه در ورقه‌های یخ زمینی قطب جنوب و گرینلند از سال ۲۰۰۲ به این طرف شد. آب شدن یخ‌های زمینی از سال ۲۰۰۹ سریع‌تر شده است.

ماهواره‌ها داده‌های ارزشمندی جمع‌آوری می‌کنند که البته گران هستند و قیمت آن‌ها بین ۱۰۰ میلیون دلار تا نزدیک‌ به ۱ میلیارد دلار آمریکا به‌ازای هر مأموریت است. ماهواره‌ها معمولا برای انجام عملیات‌های ۳ تا ۵ ساله طراحی می شوند؛ ولی اغلب اوقات عمری بیش‌ از حد انتظار دارند.

بسیاری‌ از کشورها سعی در فروش یا تجاری‌سازی داده‌ها دارند تا برخی‌ از هزینه‌های خودشان را جبران کنند. حتی اداره ملی اقیانوسی و جوی آمریکا و آژانس فضایی اروپا که تقریبا همه‌ی اطلاعاتشان را در دسترس عموم قرار داده‌اند، سعی در فروش داده‌ها در مراحل ابتدایی برنامه‌هایشان دارند. برنامه‌ی لندست آمریکا که ابتدا توسط ناسا در اوایل دهه ۱۹۷۰ آغاز به‌ کار کرد، در دهه ۱۹۸۰ به شرکت خصوصی واگذار شد و بعد از آن دوباره تحت کنترل دولت درآمد. تحت چنین سیستم‌هایی، قیمت‌ هر عکس بین صدها تا هزاران دلار است.

داده‌های ماهواره

از بین ۴۵۸ ماهواره‌ مشاهده‌کننده زمین که در فاصله زمانی ۱۹۵۷ تا ۲۰۱۶ به فضا پرتاب شدند، تنها ۳۸ درصد آن‌ها اطلاعاتشان را کاملا در اختیار عموم قرار می‌دهند.

در سایر موارد، اولویت‌های آژانس از هر گونه دسترسی‌ به اطلاعات ممانعت به‌ عمل می‌آورند. از سال ۲۰۱۶ بیش از ۳۵ کشور در توسعه و عملیات‌های ماهواره‌ای برای مشاهده زمین شرکت داشته‌اند. در بسیاری از موارد، کشورهایی مثل مصر و اندونزی که برنامه‌ی فضایی کوچک یا نوظهوری داشته‌اند، ماهواره‌های نسبتا کوچکی ساخته‌اند تا تنها تجربه کار را برای مهندسانشان فراهم کنند.

چون هدف چنین برنامه‌هایی به‌جای توزیع یا استفاده از اطلاعات، تنها ساخت ظرفیت و نمایش فناوری جدید است، سیستم‌های اطلاعات ماهواره‌ای، بودجه‌‌ی مناسبی دریافت نمی‌کنند. آژانس‌ها از پس هزینه‌های توسعه‌ی درگاه‌های اطلاعاتی و سایر سیستم‌هایی که دسترسی به داده‌ها در حجم بزرگ را فراهم می‌کند، برنمی‌آیند. آژانس‌ها همچنین به اشتباه فکر می‌کنند که تقاضا برای اطلاعات ماهواره‌های آزمایشی پایین است.

افزایش دسترسی

چون ارائه‌ی اطلاعات به یک کاربر، میزان اطلاعات موجود برای بقیه را کاهش نمی‌دهد، توزیع اطلاعات به‌صورت گسترده، مزایای اجتماعی کار را به حداکثر خواهد رساند. هرچه میزان استفاده از اطلاعات آزاد بیشتر شود، میزان نفع بردن ما از پژوهش‌ها و محصولات جدید بیشتر خواهد شد.

ارائه‌ی اطلاعات به‌صورت رایگان، بهترین راه برای اطمینان از دسترسی و استفاده‌ی مردم از آن است. در سال ۲۰۰۱ سازمان زمین‌شناسی آمریکا ۲۵ هزار تصویر لندست را فروخت که در آن زمان رکورد محسوب می‌شد. سپس اطلاعات لندست درسال ۲۰۰۸ در دسترس عموم قرار گرفت. درسال بعد، آژانس بیش از ۱ میلیون از تصاویر لندست را توزیع کرد.

برای کشورهایی که فکر می‌کنند تقاضا برای اطلاعات‌ ماهواره‌ای‌شان پایین است یا منابع کافی برای سرمایه‌گذاری در سیستم‌های توزیع اطلاعات ندارند، تنها مسائل اقتصادی نمی‌تواند جوابگو باشد. پژوهشگران و سایر گروه‌های کاربری باید پتانسیل‌های استفاده از این اطلاعات و اشتیاق برای دسترسی و استفاده از آن‌ها را به دولت‌ها نشان دهند.

سازمان‌های بین دولتی مثل گروه مشاهدات زمین می‌توانند با ارتباط برقرار کردن بین پژوهش و جوامع کاربری با تصمیم‌گیرندگان دولتی، مؤثر واقع شوند. سازمان‌های بین‌المللی هم می‌توانند کشورها را تشویق به‌ اشتراک‌گذاری داده‌ها به‌صورت جهانی کنند. کمک فنی و لجستیکی (کمک‌ به ایجاد درگاه‌های اطلاعات یا میزبانی اطلاعات خارجی در درگاه‌های کنونی) هم می‌تواند میزان منابع مورد نیاز برای سرمایه‌گذاری در برنامه‌های کوچک‌تر را کاهش دهد.

قولی برای آینده

فناوری ماهواره‌ای به‌سرعت درحال بهبود است. آژانس‌ها باید راه‌هایی برای سود بردن از چنین پیشرفت‌هایی پیدا کنند و تا می‌توانند، اطلاعات را در دسترس عموم قرار دهند.

ماهواره‌ها همچنین نسبت‌ به گذشته اطلاعات بیشتری جمع‌آوری می‌کنند. لندست ۸ در دو سال اول عملیاتش، اطلاعات بیشتری نسبت‌ به لندست ۴ و ۵ در ۳۲ سال جمع آوری کرد. آرشیو لندست در حال حاضر روزانه یک ترابایت داده جمع‌آوری می‌کند.

گسترش داده‌ها، امکانات جدیدی برای تحلیل‌های یادگیری ماشینی فراهم می‌کند؛ ولی نیازمند سیستم‌های دسترسی داده جدیدی است. آژانس‌ها استفاده از فناوری ابری را راه‌ حلی برای این چالش می‌دانند؛ اما بسیاری از آن‌ها هنوز با هزینه‌ها مشکل دارند. آیا آژانس‌ها باید هزینه‌ی ذخیره سازی اطلاعات را به ارائه‌دهندگان ابری پرداخت کنند یا اینکه سیستم‌های خودشان ارتقاء دهند؟ چه کسی هزینه منابع ابری مورد نیاز برای انجام تحلیل‌ها را پرداخت می‌کند: آژانس‌ها یا کاربران؟

داده‌های ماهواره‌ای می‌توانند در طیف گسترده‌ای از زمینه‌ها مفید باشند: تغییرات اقلیمی، آب و هوا، بلایای طبیعی، توسعه کشاورزی و …؛ اما وقتی اطلاعات ماهواره‌ای مفید هستند که کاربران بتوانند به آن‌ها دسترسی پیدا کنند.