معمای ۱۰۰ ساله فشار خون حل شد

رفلکس بارورسپتور یک پدیده‌ی پزشکی شگفت‌انگیز است. این مکانیزم توسط نورون‌های اختصاصی کنترل می‌شود و کمک می‌کند تنها در یک ثانیه فشار خون بدن نسبتا ثابت بماند؛ به‌عنوان مثال وقتی برای مدتی در حالت ایستاده قرار دارید، فشار خون شما به‌طور طبیعی افت سریعی پیدا می‌کند؛ اما شما غش نمی‌کنید! در اینجا رفلکس بارورسپتور به کمک شما می‌آید و با بالاتر بردن ضربان قلب باعث می‌شود خون بیشتری به سمت مغز حرکت کند.

طبق نتایج تحقیق اخیری که در ژورنال Science منتشر شده است، دو نوع پروتئین در این پدیده دخیل هستند. در این بررسی نخست به این موضوع پرداخته شد که Mechnotransduction یا «احساس تغییر فشار خون» در سلول ها به چه شکل صورت می‌گیرد. وی-ژنگ زنگ، نویسنده‌ی اول این مقاله می‌گوید:

تنظیم دقیق فشار خون برای سلامت بدن امری ضروری است. نورون‌های بارورسپتور با حساسیت بالایی، فشار خون را احساس می‌کنند؛ اما چگونگی این موضوع معمایی بود که بیش از ۱۰۰ سال حل نشده باقی مانده بود.

تحقیقات آزمایشگاهی نشان داد که دو پروتئین PIEZO1 و PIEZO2 در این پدیده نقش عمده دارند. پیش از این، محققان در چند سال قبل به این نتیجه رسیدند که پروتئین‌های PIEZO از قابلیت‌های بسیاری برخوردار هستند. نتایج این آزمایش‌ها نشان داد که این نوع پروتئین مسئول حس کردن فشار در ریه‌ها، تشخیص حس‌های مختلفی مانند درد و نرمی اشیا است. از طرفی، PIEZO1 به گلبول‌های قرمز خون کمک می‌کند تا شکل خود را حفظ کنند.

دانشمندان با تمرکز روی پروتئین‌های PIEZO به این نتیجه رسیدند که این پروتئین‌ها نقش اصلی در پدیده‌ی بارورسپتور رفلکس ایفا می‌کنند؛ زیرا ژن‌های موجود در هر دو نوع پروتئین PIEZO1 و PIEZO2 وابسته به مرکز حسی نورون‌های درگیر در بارورسپتور رفلکس است. از طرفی، آزمایش‌های دانشمندان روی موش‌ها نشان داد که وجود این پروتئین‌ها برای ثابت نگه داشتن فشار خون بدن ضرورت دارد.یکی از محققان این بررسی می‌گوید:

انگیزه‌ی ما برای این مطالعه، ریشه در علوم پایه دارد؛ هر چند که چنین یافته‌هایی می‌تواند کاربردهای قابل توجهی در بهبود درک ما از سلامت انسان ایجاد کند.

زنگ هم در این خصوص می‌گوید:

با وجود اینکه هنوز در مراحل آغازین تحقیقات قرار داریم، دانشمندان بر این گمان هستند که این پروتئین‌ها می‌توانند به منظور اهداف درمانی برای بیماران مبتلا به «فشار خون بالا مقاوم به درمان» موثر باشد. این بیماری نوعی اختلال بالینی است که در آن فشار خون بالای بیمار نسبت به دارو واکنش نشان نمی‌دهد.

کارا مارشال، از دیگر محققان دستیار در این مطالعه می‌گوید:

دانستن هویت سنسورهای کنترل فشار خون به ما ایده می‌دهد که راهکارهای درمانی بهتری برای بیماران مبتلا به فشار خون مقاوم به درمان یا دیگر بیماری‌های مرتبط با فشار خون پیدا کنیم. دانشمندان این مطالعه در تلاش هستند تا در بررسی‌های بعدی خود به چگونگی تعامل این دو نوع پروتئین با یکدیگر و عملکرد آن‌ها در برابر نورون‌های مختلف بپردازند.

مارشال درا دامه گفته است:

ما علاقه‌مند هستیم بدانیم که تغییرات ژنتیکی انسان چگونه می‌توانند در خصوص عملکرد این پروتئین‌ها در تنظیم فشار خون تاثیرگذار باشند.