ما افراد عادی برای حفظ کره‌ی زمین چه کاری می‌توانیم انجام دهیم؟

اگر شما هم درباره‌ی آینده زمین نگران هستید، باید بگوییم که کاملاً حق دارید، چون گزارش‌های جدید پیش‌بینی می‌کنند که برای جلوگیری از فاجعه‌بارترین سناریوی تغییرات آب‌و‌هوایی تنها ۱۰ سال زمان باقی‌مانده است.

در همین حال، وضعیت بد و شرایط نگران‌کننده‌ی آب‌وهوای جهان، هر روز رکوردهای قبلی را پشت سر می‌گذارد. پیش‌بینی می‌شود با روند حاضر، تا سال ۲۰۵۰ وزن پلاستیک‌های درون دریا بیشتر از وزن ماهیان باشد و هم‌اکنون، گونه‌هایی از آبزیان نیز در خطر انقراض هستند که هنوز از جانب ما انسان‌ها شناسایی نشده‌اند.

شاید فکر کنید اثر اقدام‌های ما، مانند استفاده از کیسه‌های چندبار مصرف برای خرید، در برابر تصمیمات دولت‌ها و صنایع بزرگ ناچیز به نظر می‌رسد. اما از لحاظ علمی این‌طور نیست. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۶ نشان داد که بیشترین تأثیر انسانی روی سیاره‌مان، بیشتر از هر عامل دیگری به فعالیت مصرف‌کنندگان وابسته است.

درست است که اقدام‌های فردی و جزئی قادر به حل مشکلی به بزرگی گازهای گلخانه‌ای انتشاریافته در اتمسفر زمین نیستند؛ ولی انتخاب‌هایی که در شبانه‌روز و در زندگی طیف وسیعی از مصرف‌کننده‌ها اتفاق می‌افتد، می‌تواند تأثیرگذار باشد.

ما قبلاً می‌دانستیم که باید کمتر از خودرو‌هایمان استفاده کنیم، بطری‌ها را بازیافت کنیم و لباس‌ها را در آب سرد بشوریم؛ ولی اگر می‌خواهیم کره‌ی زمین را نجات دهیم، نباید به همین کارها اکتفا کنیم.

در ادامه با چند راهکار ساده و علمی که تأثیرات شگفت انگیزی بر محیط‌زیست دارند، آشنا می‌شویم.

ریزدانه‌های پلاستیکی را کنار بگذارید

دانه‌های ریزی که درون محصولات آرایشی و بهداشتی وجود دارند،‌ به محض استفاده کردن و انتقال به فاضلاب، به رودخانه ها و اقیانوس‌ها راه پیدا می‌کنند. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که این دانه‌های ریز پلاستیکی سلامتی ماهی‌ها و سایر موجودات زنده‌ی دریا را تهدید می‌کند. ریزدانه‌ها که خاصیت جذب سموم را دارند، به اشتباه وارد زنجیره‌ی غذایی شده و باعث مسمویت انسان توسط غذاهای دریایی می‌شوند.

بسیاری از کشورها استفاده از این ریزدانه‌ها را ممنوع کرده‌اند؛ ولی اگر شما هنوز از این‌ محصولات استفاده می‌کنید، با مصرف نکردن آن‌ها لطف بزرگی در حق همه و محیط‌ زیست‌ کرده‌اید.

تجدید نظر در استفاده از پدهای بهداشتی

به‌طور میانگین، هر زن در عمر خود ۱۲ هزار پد معادل با ۱۳۶ کیلوگرم مصرف می‌کند. اغلب پدها زیست‌تخریب‌پذیر نیستند و از موادی مانند پلی اتیلن و سایر انواع پلاستیک‌ ساخته شده‌اند.

با احتساب ۳/۸ میلیارد زن ساکن کره‌ی زمین، تخمین زده می‌شود در حدود نیم درصد از زباله‌هایی که زنان تولید می‌کنند، مربوط به همین پدهای بهداشتی است. البته که نیاز به پدها امری ضروری است؛ ولی پیشنهادهای دیگری هم وجود دارد.

کاپ‌های قاعدگی، پدهای با قابلیت استفاده‌ی مجدد و لباس‌های مخصوص، هم به کاهش آسیب به محیط‌زیست کمک خواهند کرد و هم باعث صرفه‌جویی در وقت و هزینه‌ی زنان خواهد شد. پژوهشی در سال ۲۰۱۱ نشان داد ۹۱ درصد زنانی که برای اولین بار از کاپ‌های مخصوص به‌جای پد استفاده کرده‌اند، دوباره به این محصول مراجعه و آن را به دیگران توصیه کرده‌اند.

کمتر گوشت بخورید و به اندازه خرید کنید

ثابت شده است که کاهش میزان گوشت در رژیم غذایی، تأثیر مثبتی بر محیط‌زیست خواهد داشت. البته با جایگزینی میوه و سبزیجات به‌جای گوشت، همه‌ی مشکلات از بین نخواهند رفت. مقاله‌ای در واشنگتن پست به این نکته اشاره دارد که اگر تصمیم گرفته‌اید تا دیگر لب به گوشت نزنید، نمی‌توانید یک کیلوگرم از آن را که ۲۲۸۰ کالری دارد با یک کیلوگرم کلم بروکلی با انرژی ۳۴۰ کالری عوض کنید. فرد برای دریافت ۲۲۸۰ کالری باید ۶.۷ کیلوگرم بروکلی بخورد.

بسیاری از سبزیجات نمی‌توانند انرژی جایگزین گوشت را، با وزن برابر تأمین کنند. ریچارد فیشبک در پژوهش خود نشان داد که گیاه‌خواری و رژیم‌های سالم می‌توانند تاثیر بدتری بر محیط‌زیست داشته باشند.

مشکل واقعی نوع خاصی از غذا نیست. مسئله اینجا است که کشورهای مرفه، بیشتر از میزانی که نیاز دارند، مواد غذایی تهیه می‌کنند. امروزه حدود یک سوم از مواد غذایی که پرورش داده می‌شود، دور ریخته می‌شود.

بنابراین، برای وعده‌های غذایی هر هفته برنامه‌ریزی کنید و رژیم  غذایی متعادل و ساده‌ای را دنبال کنید و هرگز بیشتر از مقدار مورد نیازتان خرید نکنید.

ارگانیک‌ها همیشه مفید نیستند

اغلب این تصور رایج است که همه‌ی غذاهای ارگانیک، برای محیط‌زیست مفید هستند. با این که کاهش میزان آفت‌کش‌ها و کودهای مورد استفاده برای تولید محصولات کشاورزی مفید است، متاآنالیزی در سال ۲۰۱۲ نشان داد که تولید محصولات ارگانیک، ۲۵ درصد کمتر از محصولات معمولی بازده دارد.

درصد فوق به این معنی است که برای تولید محصول یکسان، در روش ارگانیک، یک چهارم زمین بیشتری برای پرورش محصول نیاز است و این تأثیر منفی بر سیاره‌‌ی زمین دارد. البته برخی از روش‌های تولید ارگانیک محصولات کشاورزی، مانند کشت چندمحصولی یا تناوبی به سلامت خاک کمک می‌کند.

شواهد رو به رشدی موجود است که محصولات اصلاح‌شده‌ی ژنتیکی را به‌عنوان یک گزینه‌‌ی مطلوب برای محیط‌زیست معرفی می‌کند. بررسی مطالعاتی ۱۴۷ یافته در سال ۲۰۱۴ نشان داد که فناوری اصلاح ژنتیکی، کاهش ۳۷ درصدی آفت‌کش‌ها و افزایش ۲۲ درصدی بهره‌وری محصولات را در پی دارد.

این به آن معنی نیست که باید از محصولات ارگانیک پرهیز کرد، اما نباید فرض کرد که تنها گزینه‌ی قابل اتکا در پیش رویمان هستند، فراتر از این باید توجه داشت که هنوز تأثیر قطعی این محصولات بر سلامت ما ثابت نشده است.

دوش گرفتن بیش از حد لزومی ندارد

اگر از برق و گاز مصرف شده برای ۸.۲ دقیقه حمام (زمان میانگین) صرف‌نظر کنیم، هر امریکایی برای هر بار دوش گرفتن، ۶۵.۱ لیتر آب با ارزش را مصرف می‌کند. این زمان در برخی کشورها بسیار بیشتر هم می‌شود.

بحث فراوانی در کمپین‌های محیط‌زیستی پیرامون کاهش زمان حمام انجام می‌شود؛ ولی همه می‌دانیم وقتی وارد حمام شدیم، انجام کل فرایند شستن بدن در ۲ یا ۳ دقیقه برایمان مشکل می‌شود و بیشتر ما زمان بیشتری را در حمام سپری می‌کنیم.

به‌جای تلاش برای کاهش این زمان، شاید همه‌ی ما باید درباره‌ی تعداد دوش گرفتن‌هایمان تجدید نظر کنیم. در برخی نقاط جهان، افراد بیش از یک بار در روز استحمام می‌کنند.

در عین‌حال دستورالعمل‌های علمی مبنی بر تعداد حمام کافی برای سلامتی مطرح نشده است. البته حمام بیش از حد باعث از دست رفتن رطوبت پوست می‌شود. اگر بوی نامطلوبی نمی‌دهید و هنوز به میزان کافی تمیز هستید، از حمام رفتن خودداری کنید تا محیط‌زیست‌مان کمتر آسیب ببیند!

از خوردن آب بسته‌بندی شده پرهیز کنید

شاید همه از تأثیر منفی بطری‌های پلاستیکی آب آشامیدنی بر محیط‌زیست آگاه باشند؛ ولی از چگونگی آن نه. نتایج یک بررسی که در Environmental research Letters منتشر شده است، نشان می‌دهد که در سال ۲۰۰۷ برای تهیه‌ی بطری‌های آب در ایالات متحده، ۳۲ تا ۵۴ میلیون بشکه نفت مصرف شده است. این مقدار، بسیار زیاد است. سالانه هر امریکایی حدود ۱۴۸ لیتر آب بسته‌بندی‌شده می‌نوشد. این مقدار بیشتر از مقدار مصرف نوشابه و شیر بوده و در حال رشد است.

در شرایط کنونی، در صورت مصرف آب، جایگزینی برای آن نیاز است. به صورت دقیق‌تر، برای جبران یک لیتر آب مصرف شده، ۱.۳۹ لیتر آب مورد نیاز است. متأسفانه در نقاطی از جهان دسترسی به آب شیرین بهداشتی دشوار بوده و وجود بطری‌های آب در آنجا ضروری است. ولی در شهرهای زیادی، آب لوله‌کشی بهداشتی در همه‌ جا موجود است و استفاده از بطری‌های آب، نسنجیده و برای محیط‌زیست مضر خواهد بود.

به دانشمندان در جمع‌آوری داده کمک کنید

برنامه‌های شهروندمحور محیط‌زیستی به‌تازگی اجرا شده‌اند که در آن‌ها مردم عادی می‌توانند مشاهدات خود از تغییرات اقلیمی در کره‌ی زمین را به مراکز مسئول گزارش کنند. به عنوان نمونه در یکی از آن‌ها که توسط ناسا برنامه‌ریزی شده است، شهروندان می‌توانند با استفاده از تلفن‌های همراه خود، مشاهدات محیط‌زیستی، تصاویر و فیلم‌هایشان از تغییرات آب‌وهوایی را به سامانه‌ی ناسا ارسال کنند، همچنین نشنال جئوگرافیک و  SciStarter از دیگر مؤسسه‌هایی هستند که در این زمینه فعالیت دارند.

مسئله محیط‌زیست را جدی بگیرید

یافته‌های علمی، تغییرات دمایی بیش از ۱.۵ درجه‌ی سلسیوس را فاجعه‌آمیز می‌دانند و وظیفه‌ی همه، ثابت نگه داشتن تغییرات دمایی در این محدوده است. رسیدن به این هدف زمانی ممکن خواهد بود که همه‌ی ما در تمام سطوح در جهت حفظ محیط‌زیست عمل کنیم و آن را جدی بگیریم.