سفر به مریخ خطرناک‌تر از تصورات پیشین دانشمندان است

در این بین روسیه هم برنامه‌هایی برای سیاره‌ی سرخ دارد. در همین حال، ایلان ماسک هم قصد دارد، هزینه‌ی سفر به مریخ را کاهش دهد. با وجود همه‌ی این شلوغی‌ها در مسیر مریخ، به نظر می‌رسد، سفر به مریخ چندان خوشایند نباشد. مطالعه جدیدی که انجام گرفته، نشان می‌دهد که سفر به مریخ می‌تواند، تا دو برابر خطرناک‌تر از حد انتظار دانشمندان باشد. مسئله‌ی اساسی در این بین پرتوهای کیهانی است.

پرتوهای کیهانی ذرات اتمی و زیر اتمی با انرژی بالا هستند که از ستارگان دوردست، سیاه‌چاله‌ها و دیگر منابع فضایی ساطع می‌شوند. این پرتوها می‌توانند به دی‌ان‌ای انسان آسیب برسانند، خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند و منجر به آسیب به عصب‌های بینایی و سیستم عصبی و حتی گردش خون شوند. این‌ها تنها بخشی از اثراتی است که ممکن است روی سلامتی فضانوردان بگذارند.

محققان می‌دانند که فضانوردان در فضای عمیق، پرتوهای ماورای بنفش بیشتری نسبت به زمین دریافت می‌کنند. در زمین، جو و میدان مغناطیسی همچون سپر عمل می‌کنند و جلوی پرتوهای کیهانی مضر را می‌گیرند. میدان مغناطیسی زمین به‌قدری قوی است که حتی پرتوهای کیهانی را در ایستگاه فضایی بین‌المللی هم منحرف می‌کند. جایی که فضانوردان در مدار ۴۰۲ کیلومتری زمین در گردش هستند و روزانه ۱۶ بار زمین را دور می‌زنند.

با این وجود سفر به مریخ، موضوع کاملا مجزایی است. دو محقق به نام‌های فرانک کوچینوتا و الیدونا کاکاوت از دانشگاه نوادا در لاس وگاس با بازبینی نتایج چهار مطالعه دیگر به نتایج جالب‌توجه و البته ناخوشایندی دست‌یافته‌اند. آن‌ها مطالعاتی را بررسی کرده‌اند که پیش از این چگونگی تاثیر پرتوهای کیهانی روی موش‌ها را آزمایش کرده بودند. آن‌ها همچنین تاثیر مستقیم پرتوهای کیهانی را هم روی سلول‌ها بررسی کرده‌اند که نشان می‌دهد می‌تواند موجب بروز سرطان هم شود. محققان همچنین به اثرات ثانویه یا غیر هدفمند پرتوهای کیهانی هم پرداخته‌اند.

محققان دریافته‌اند که خطر ابتلا به سرطان در فضا حدود دو برابر بیشتر از برآوردهای پیشین است. آن‌ها بر این باورند که ابتلا به سرطان می‌تواند در اثر گسترش غیرمستقیم آن در بدن باشد. هنگامی‌که یک سلول در معرض پرتوهای کیهانی قرار می‌گیرد، تغییر نمی‌کند. اما علائم شیمیایی را به دیگر سلول‌ها (که در معرض مستقیم پرتوهای کیهانی نبوده‌اند) ارسال  می‌کند که ممکن است، سلول‌های سالم را نیز به سرطان مبتلا کند.

این محققان در مطالعه‌ی خود نوشتند:

موضوع نگران‌کننده‌تر این است که نوع پرتوهای کیهانی که موجب چنین آسیب‌هایی می‌شود، تنها می‌تواند باوجود محافظه‌ای تابشی کاهش یابد.

اما آیا باید قبل از شروع اکتشافات فضایی، برنامه سفر به مریخ را متوقف کنیم؟ آژانس‌ها و کمپانی‌های خصوصی فضایی هم‌اکنون مشغول مطالعه روی تابش‌های کیهانی هستند. به عنوان مثال، یک استارتاپ، جلیقه‌ای طراحی کرده است که موفق به جذب پرتوهای مضر کیهانی می‌شود و ناسا هم اخیرا، طرح پیشنهادی را برای قرار دادن یک ماهواره در مدار مریخ به عنوان نوعی سپر مغناطیسی پیشنهاد داده است. همان‌طور که محققان در مطالعه خود اشاره کرده‌اند، اختلاف زیادی بین میزان سرطان انسان و موش‌ها وجود دارد.

آن‌ها نوشتند:

این تفاوت‌ها می‌تواند پیش‌بینی‌هایی که در این تحقیقات انجام گرفته‌اند را محدود کند.

اما محققان می‌گویند که این شکاف عمیق در دانسته‌های فعلی، دقیقا همان دلیلی است که فضانوردان آینده و آژانس‌های فضایی باید احتیاط را در دستور کار خود قرار دهند.