کره زمین اولیه، یک توپ گلی بزرگ بوده است
کره زمین اولیه، یک توپ گلی بزرگ بوده است
محققان با استفاده از شبیهسازیهای کامپیوتری نشان دادهاند که توپهای غولآسای منظومه شمسی اولیه که پیش از این تصور میشد سخت و سنگی بودهاند، به احتمال زیاد توپهای گلی شکنندهای بودهاند. محققان دانشگاه کورتن در استرالیا و مؤسسهی علوم سیارهای در آریزونا، آمریکا، فرضیهای را بررسی کردهاند که نشان میدهد سیارههای خاکی اولیه از شهابسنگها تشکیل شدهاند. بر اساس مدلسازیهای این محققان، سیارههایی مانند زمین در ابتدا شهابسنگهایی بودهاند که بر اثر نیروی گرانشی شدید به هم فشرده شدهاند. برایان تراویس، محقق ارشد این مطالعه از مؤسسهی علوم سیارهای آریزونا، میگوید:
این سیارهها میتوانستند بهعنوان تودهای از سنگهای آذرین و غبارهای اولیه به همراه یخ پدید آمده باشند؛ و این توده گِل عظیم، پس از اینکه یخها از گرمای ناشی از فروپاشی ایزوتوپهای رادیواکتیو و همچنین آب ناشی از غبارها ذوب شدهاند؛ پدیده آمده باشد.
این بدان معنا است که زمین ابتدایی یک توپ گلی عظیم بوده است. زمین باستانی ممکن است توپ گلی حاوی غبار و کندرلها (سنگهای ریز فضایی که ذوب و سپس سرد شدهاند) و آب بوده باشد که بهتدریج به هم فشرده شدهاند. اما هیچ یک از این فرضیات نمیتواند توضیح مناسبی برای مرطوب بودن زمین نسبت به سیارات همسایهی ما باشد. بهترین مدلسازیهای کنونی هنوز نشان میدهند که اجرام یخی بخشهای بیرونی ممکن است آب را به زمین آورده و موجب متعادل شدن دما و میدان مغناطیسی زمین شده باشند. شاید هم سیارهی گلی بزرگ ما در ابتدا از اکنون هم مرطوبتر بوده است، سپس جرم بزرگی به آن برخورد کرده و موجب در کنار هم قرار گرفتن ماه و زمین شده است.
پذیرفتهشدهترین فرضیه در این خصوص، فرضیهی تیا (Theia) است. بر اساس این فرضیه، ۴.۵ میلیارد سال پیش، زمین با سیاره فرضی به نام تیا برخورد کرده و سپس ماه بعد از انتقال به فضا در مدار زمین قرار گرفته و غبار حاصل از این برخورد در اطراف زمین پخش شده است. این غبارها سپس توپ خاکستری بزرگی را شکل دادهاند که بهمرور تبدیل به ماه شده است.
همانطور که ما به دنبال کشف اجرام کیهانی بیشتری در منظومه شمسی و جستجو سیاراتی در اطراف ستارگان دوردست هستیم، در این شکی نیست که در آینده شواهد بیشتری در مورد چگونگی تکامل سیارات خاکی به دست خواهیم آورد.