انتشار نخستین پژوهش‌های پروژه ۱۰۰ میلیون دلاری جستجوی بیگانگان فضایی

در ماه جولای سال ۲۰۱۵ یوری میلنِر، میلیونر روس و مدیر پروژه بزرگ ناسودبر Breakthrough Initiatives، اعلام کرد که به‌منظور یافتن هوش فرازمینی، یک پروژه جدید به نام Breakthrough Listen راه‌اندازی می‌کند که از زیرمجموعه‌های Breakthrough Initiatives خواهد بود. این یک پروژه ۱۰ ساله با بودجه ۱۰۰ میلیون دلار خواهد بود و گروهی که هدایت آن را بر عهده گرفته‌اند، از آخرین تجهیزات علمی و نرم‌افزار مدرن استفاده می‌کنند تا بتوانند به جستجوی ارتباطات فرازمینی بپردازند و محیطی برابر با ۱ میلیون ستاره و ۱۰۰ کهکشان نزدیک را پوشش دهند.

روز پنج‌شنبه ۷ اردیبهشت، در جریان نشستی با عنوان Breakthrough Discuss، افرادی که در پروژه Listen فعالیت می‌کنند، نتایج پژوهش‌های یک سال نخست کار خود را منتشر کردند. این داده‌های اولیه توسط رادیو تلسکوپ گرین بنک و پارکس از ۶۹۲ ستاره جمع‌آوری شده‌اند و در میان آن‌ها، ۱۱ رویداد عجیب نشانه‌های لازم را برای بررسی حیات فرازمینی دارند. از سال ۲۰۱۶ تا به امروز، گروه Listen‌ با استفاده از رادیو تلسکوپ گرین بنک در ویرجینیای غربی و رادیو تلسکوپ پارکس در استرالیا، داده‌های بسیار زیادی از ستاره‌ها جمع‌آوری کرده‌اند. تمام این داده‌ها توسط گروهی از پژوهشگران مرکز تحقیقاتی مؤسسه هوش فرازمینی (SETI) مورد بررسی قرار گرفته‌ است. افراد این گروه از روش‌های خاصی برای اسکن کانال‌های رادیویی مختلف استفاده می‌کنند تا بتوانند سیگنال‌های منحصربه‌فرد را از میان انبوهی از سیگنال‌ها شناسایی کنند.

البته نتایج به‌دست‌آمده‌ الزاماً قطعی نیستند؛ اما یک جهش بزرگ در این برنامه ۱۰ ساله محسوب می‌شوند. دکتر اندرو سیمیون، مدیر گروه مرکز تحقیقاتی مؤسسه هوش فرازمینی، در یک بیانیه رسمی این‌چنین گفت:

نخستین دستاوردهای علمی پروژه‌ی Breakthrough Listen اکنون برای جهانیان در دسترس هستند و همه می‌توانند آن‌ها را بررسی کنند. همچنین، این پروژه هنوز موفق نشده است مستقیماً یک سیگنال از تمدن‌های بیگانه دریافت کند؛ اما این را در نظر داشته باشید که پروژه به‌تازگی تأسیس شده است و قطعاً در آینده دستاوردهای مهمی خواهد داشت. نتایج اولیه، زمینه را برای بررسی دقیق‌تر داده‌هایی که به‌زودی منتشر می‌شوند، آماده کرده‌اند.

رادیو تلسکوپ گرین بنک، برای جستجوی سیگنال‌های ویژه، از یک گیرنده به نام L-Band استفاده می‌کند که توانایی جمع‌آوری داده در فرکانس‌های ۱.۱ تا ۱.۹ گیگاهرتز دارد. در این فرکانس‌ها، سیگنال‌های مصنوعی (ساخته بشر) از سیگنال‌هایی که منشأ طبیعی دارند (مانند تابش زمینه کیهانی، تپ اخترها و اختروش‌ها) تفکیک می‌شوند. همان‌طوری که پیش‌تر گفته شد، افراد گروه تاکنون موفق شده‌اند ۶۹۲ ستاره را مورد بررسی قرار دهند. برای هر ستاره مشکوک، آن‌ها سه بازه‌ی پنج‌دقیقه‌ای رصد در نظر گرفته‌اند و دیگر ستاره‌ها را نیز برای پنج دقیقه رصد کرده‌اند. آن‌ها رصدهای رادیویی را با اثر دوپلر (تغییر فرکانس در اثر حرکت حرکت  گیرنده یا فرستنده) ترکیب کرده‌اند و در نهایت، کانال‌های رادیویی هر ستاره را به‌صورت مجزا شناسایی کرده‌اند.

این کار، به افراد گروه اجازه می‌دهد ۸ پتابایت از داده‌هایی را که نتیجه‌ی ۴۰۰ ساعت رصد هستند، به‌دقت با یکدیگر ترکیب کنند. در مجموع، افراد گروه موفق شدند میلیون‌ها هدف مشکوک را شناسایی کنند؛ اما از این میان، ۱۱ رویدادِ عجیب هستند که به نظر می‌رسد با سایرین سازگاری ندارند. این ۱۱ رویداد، در اطراف ۱۱ ستاره‌ی مختلف در فاصله‌های بسیار دور شناسایی شده‌اند و در بازه‌ی 25.4SNR تا 3376.9SNR (نسبت سیگنال به نویز را SNR می‌گویند) قرار گرفته‌اند. با این حال، بسیاری از این سیگنال‌های دریافتی، حاصل فعالیت‌های بشری هستند و منشأ زمینی دارند.

با تمام تداخل‌های به وجود آمده، آن ۱۱ رویداد عجیب، سیگنال‌های منحصربه‌فردی دارند؛ به عبارت دیگر، هیچ‌ یک از آن‌ها سیگنال ساختگی نیست و همگی منشأ طبیعی دارند و هر ستاره سیگنال مخصوص به خود دارد و با سایرین شباهتی ندارد. حال که این ستاره‌ها مشخص شده‌اند، افراد گروه اهدافی را یافته‌اند که بتوانند روی آن‌ها مجدداً آزمایش کنند و ببینند این ستاره‌ها چه ویژگی‌هایی دارند و چه سیاره‌هایی در اطراف آن‌ها قرار گرفته‌اند. اگر نتایج نهایی مشخص کنند که در آن نواحی واقعاً هوش فرازمینی وجود دارد، آنگاه می‌توانیم به کمک سیگنال‌های رادیویی با آن‌ها ارتباط برقرار کنیم و به نظر می‌رسد افراد گروه Listen به‌راحتی می‌توانند از عهده انجام این کار برآیند. گویا از میان تمام پروژه‌هایی که SETI در آن‌ها مشارکت دارد، پروژه Listen یکی از پیچیده‌ترین‌ها خواهد بود.

رادیو تلسکوپ‌هایی که پروژه Listen به کار می‌گیرد، نسبت به گذشته آسمان را ۱۰ برابر بیشتر پوشش می‌دهند و تجهیزات علمی نصب‌شده روی آن‌ها در مقایسه با دیگر تلسکوپ‌هایی که به جستجوی هوش فرازمینی می‌پردازند، حدود ۵۰ برابر حساس‌تر هستند و طیف‌های رادیویی را ۵ برابر بیشتر پوشش می‌دهند. Listen، یک پروژه ۱۰ ساله است و اکنون یک سال از زمان افتتاح آن می‌گذرد؛ اما افرادی که در این پروژه فعالیت می‌کنند، اعلام کرده‌اند که نتایج رصدهای خود را به‌صورت منظم و در بازه‌های زمانی ۶ ماهه، در دسترس عموم قرار می‌دهند تا همه بتوانند روی آن‌ها کار کنند.

در طول این ۱۰ سال، افراد گروه به‌صورت تمام‌وقت روی سیگنال‌ها کار می‌کنند و کارشناسان یادگیری ماشین، الگوریتم‌های پیچیده‌تری توسعه می‌دهند تا بتوانند داده‌های جمع‌آوری‌شده را سریع‌تر بررسی کنند. مادامی‌که افراد گروه Listen به جستجوی هوش فرازمینی می‌پردازند، افراد گروه Starshot‌ که آن‌ها نیز از زیرمجموعه‌های پروژه بزرگ Breakthrough Initiatives هستند، نخستین نمونه از فضاپیمای مجهز به بادبان نوری را توسعه می‌دهند تا بتوانند آن را در سال‌های پیش رو، به سمت سیاره پروکسیما بی ارسال کنند.

تمامی داده‌های منتشرشده‌ی پروژه Listen، از اینجا برای عموم قابل دسترسی هستند.