اسپیس‌ایکس راکت فالکون ۹ را با موفقیت فرود آورد

صبح امروز، شرکت فضایی آمریکایی اسپیس‌ایکس که دفتر اصلی آن در کالیفرنیا واقع شده است، توانست به کمک راکت فالکون ۹، یک ماهواره‌ی ارتباطی را در مدار زمین قرار دهد و سپس با موفقیت راکت فالکون ۹ را مجدداً روی زمین فرود آورد. فرود موفقیت‌آمیز فالکون ۹ در صبح امروز، یک دستاورد بزرگ برای اسپیس‌ایکس است و این شرکت را یک گام دیگر به تحقق هدف اصلی خود نزدیک‌تر می‌کند. اسپیس‌ایکس در تلاش است با فراگیر کردن استفاده از راکت‌های چندبار مصرف، هزینه‌ها را تا حد زیادی کاهش دهد.

راکت‌هایی که برای پرتاب ماهواره و محموله به فضا مورد استفاده قرار می‌گیرند، یک‌بار مصرف هستند و پس از خروج از جو زمین و انجام مأموریت، از بین می‌روند؛ به همین جهت، هزینه‌‌ی پرتاب هر راکت بسیار زیاد است. شرکت اسپیس‌ایکس می‌خواهد سنت‌شکنی کند و با راکت‌های چندبار مصرف فالکون ۹، هزینه‌های مأموریت‌های فضایی را کاهش دهد. راکت‌های فالکون ۹ می‌توانند پس از خارج شدن از جو زمین و انجام مأموریت، مجدداً به زمین بازگردند و روی سکوی شناور یا ثابت فرود آیند. پیشرانه‌ی راکت فالکون ۹ که صبح امروز پرتاب شد، توانست نیروی لازم جهت فرود راکت را نیز فراهم کند و این راکت به‌صورت دقیق و کنترل‌شده، روی یک سکوی شناور در اقیانوس اطلس فرود آمد.

ایلان ماسک، بنیان‌گذار و مدیرعامل شرکت اسپیس‌ایکس، پس از پرتاب و فرود موفقیت آمیز راکت فالکون ۹ در صبح امروز، طی یک بیانیه رسمی گفت:

من فکر می‌کنم امروز، یک روز فوق‌العاده برای فضا بود. منظور من این است که ما اکنون می‌توانیم با یک پیشرانه، راکت را پرتاب کنیم، فرود آوریم و دوباره این فرآیند را تکرار کنیم! همان‌طوری که می‌دانید، گران‌ترین بخش یک راکت، پیشرانه است. کاری که ما امروز کردیم، یک انقلاب در عرصه‌ی پروازهای فضایی است.

راکت فالکون ۹، ساعت ۲:۵۷ دقیقه بامداد جمعه ۱۱ اسفند به وقت تهران، از پایگاه فضایی کندی در فلوریدا به فضا پرتاب شد. ۳۲ دقیقه پس از پرتاب، ماهواره‌ی ارتباطی SES-10 با موفقیت از راکت جدا شد و در مدار قرار گرفت. این ماهواره پس از جداسازی، توسط سیستم پیشرانه‌ی خود در موقعیتی نزدیک به استوا قرار می‌گیرد تا بتواند برای کارائيب، برزیل و دیگر نواحی آمریکای جنوبی و مرکزی، خدمات ارتباطی و تلویزیونی ارائه دهد.

شرکت اسپیس‌ایکس از دو سال پیش تا به امروز، توانسته است چندین راکت فالکون ۹ را پس از پرتاب، با موفقیت روی سکو فرود آورد. اسپیس‌ایکس چند تلاش ناموفق داشته که البته با توجه به تازه بودن این فناوری، کاملاً طبیعی است؛ اما این شرکت توانست پس از چند شکست و غلبه بر مشکلات، پرتاب‌های اخیر را با موفقیت انجام دهد که جای امیدواری دارد. راکتی که صبح امروز به فضا پرتاب شد و روی زمین فرود آمد، پیش‌تر نیز به فضا پرتاب شده بود و این یعنی تلاش‌های ایلان ماسک بالاخره به ثمر نشسته‌اند. چند راکت دیگر نیز که پیش‌تر با موفقیت روی زمین فرود آمده‌اند، مجدداً برای پرتاب آماده می‌شوند؛ با توجه به اطلاعات ارائه‌شده از سوی اسپیس‌ایکس، قرار است امسال ۶ راکت دیگر نیز به فضا پرتاب شوند و روی زمین فرود آیند.

بسیاری از مشتریان اسپیس‌ایکس، هنوز به راکت‌های دست دوم این شرکت اطمینان ندارند و یک راکت کاملاً جدید را ترجیح می‌دهند؛ اما اگر اسپیس‌ایکس بتواند بی‌نقص بودن راکت‌های دست دوم خود را همانند امروز ثابت کند، مشتریان این شرکت تقاضای بیشتری خواهند داشت و خاطر جمع خواهند شد. با گسترش استفاده از راکت‌های چند بار مصرف، راکت‌های یک‌بار مصرف پرهزینه کنار گذاشته می‌شوند و هزینه‌ها به شکل چشمگیری کاهش می‌یابند که تمام این‌ها به لطف زحمات ایلان ماسک و همکاران او است.

پیش از اسپیس‌ایکس، برنامه‌ی شاتل‌های فضایی ناسا نیز چندبار مصرف بود و پس از هر پرتاب، پیشرانه‌های سوخت جامد آن به درون اقیانوس اطلس سقوط می‌کردند. ناسا این پیشرانه‌ها را مجدداً به مراکز فضایی باز می‌گرداند و از آن‌ها در پرتاب‌های بعدی استفاده می‌کرد. این باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌شد؛ اما از طرفی پیچیدگی‌های تعمیر و نگهداری از سیستم شاتل‌های فضایی، هزینه‌‌ی بسیار زیادی داشت و صرفه‌جویی‌ها را بی‌معنی می‌کرد.

شرکت اسپیس‌ایکس امیدوار است با پیشرفت سیستم راکت فالکون ۹، این راکت را به راه‌حلی تجاری تبدیل کند. این شرکت فضایی بر این باور است که می‌توان با گسترش سیستم‌های این راکت، از هر پیشرانه تا ۱۰ بار استفاده کرد و حتی شاید بتوان با سطح خاصی از نوسازی، پیشرانه‌ها را تا ۱۰۰ بار نیز به‌ کار گرفت.

ایلان ماسک در خصوص پرتاب صبح امروز می‌گوید:

این نخستین راکت دست دومی بود که ما به فضا پرتاب کردیم. ما روی پرتاب این راکت حساسیت بسیاری به خرج دادیم و با دقت تمامی قسمت‌های راکت و مراحل پرتاب را بررسی کردیم. بدنه‌ی اصلی راکت همچنان سالم است و پیشرانه‌ها نیز سالم هستند؛ اما شاید ما برخی قطعات یدکی را که در مورد سلامت آن‌ها تردید داریم، تغییر دهیم که باز هم می‌گویم، بعید است نیازی به این کار باشد. ما اکنون تغییرات سخت‌افزاری راکت را به صفر رسانده‌ایم و این راکت ظرف مدت زمان ۲۴ ساعت مجدداً آماده‌ی پرتاب است. اکنون تنها چیزی که راکت برای پرتاب نیاز دارد، سوخت است.

دیگر شرکت‌های رقیب اسپیس‌ایکس نیز فاصله‌ی خود را با این شرکت کمتر می‌کنند. جف بزوس، مدیرعامل شرکت بلو اوریجین می‌گوید این شرکت توانسته‌ است یک راکت و سیستم کپسول چندبار مصرف زیر مداری را برای پنج‌بار با موفقیت پرتاب کند و فرود آورد. شرکت بلو اوریجین اکنون یک راکت مداری چندبار مصرف به نام New Glenn را توسعه می‌دهد. شرکت یونایتد لانچ الیانس (United Launch Alliance) که وظیفه‌ی پرتاب مهم‌ترین محموله‌های دولت آمریکا را بر عهده دارد، اعلام کرده است یک راکت جدید طراحی می‌کند که موتورهای آن به کمک چتر به زمین بازمی‌گردند.

شما در مورد راکت‌های چندبار مصرف چه فکر می‌کنید؟