آگاهی از نتایج آزمایش DNA میتواند روی عملکرد بدن تاثیر داشته باشد
در سال گذشته ارائهی آزمایشهای DNA خانگی اوج گرفت و به میلیونها فرد در سرتاسر جهان، دانش تازهای در مورد نحوهی عملکرد ژنهای آنها بخشید و به پیشبینی خطر ژنتیکی ابتلای آنها به بیماری کمک کرد. با اینحال این دانش میتواند خطرناک باشد. نتایج پژوهش جدیدی نشان میدهد که این نوع دانش ژنتیکی فقط جنبهی اطلاعاتی نداشته و میتواند تحولآفرین باشد. نتایج آزمایشات DNA دارای اثر شبهداروی ژنتیکی است که واقعا روی نحوهی عملکرد بدن افراد تاثیر میگذارد. آلیا کروم از دانشگاه استنفورد توضیح میدهد که دریافت اطلاعات ژنتیکی فقط موجب آگاهی بیشتر شما نمیشود. مطالعه یادشده نشان میدهد که این امر میتواند تاثیر فیزیولوژیکی نیز روی بدن داشته باشد؛ بهصورتی که واقعا پروفایل کلی خطر شما را تغییر دهد.را گرفتند. سپس این افراد به دو گروه تقسیم شدند که در هر گروه بیش از صد نفر حضور داشتند. یکی از این گروهها یک تست ورزشی روی یک تردمیل انجام داد؛ در حالی که گروه دیگر یک وعدهی غذایی کوچک خوردند. یک هفته بعد شرکتکنندگان برای تکرار ورزش خود (یا خوردن غذا) بازگشتند اما با یک تفاوت اساسی. این بار قبل از انجام آزمایش دوم، به آنها اطلاعاتی درمورد آزمایشهای ژنتیکیشان داده شد. البته نتایج واقعی آزمایش ژنتیکی به آنها گفته نمیشد. بهطور تصادفی به نیمی از افرادی که تست ورزش انجام میدادند، گفته شد که آنها دارای یک واریانت ژنی مرتبط با ظرفیت ضعیفتر ورزش هوازی هستند و به بقیه گفته شد که آنها دارای ژنی هستند که موجب افزایش استقامت ورزشی میشود. بههمین ترتیب، به نیمی از گروه غذا گفته شد که آنها بهعلت داشتن یک واریانت ژنی که موجب میشود بعد از خوردن احساس سیری نکنند، در معرض خطر چاقی هستند؛ در حالی که به بقیه گفته شد آنها دارای ژنی هستند که به آنها احساس سیری داده و این موضوع از آنها در برابر چاقی محافظت میکند.
پس از ارائهی این اطلاعات گمراهکننده و تصادفی که ارتباطی با ژنوتیپ حقیقی آن افراد نداشت، مشخص شد انتقال این اطلاعات غلط روی نحوهی عملکرد آنها در آزمایش بعدی تاثیرگذار بود. افرادی که با تصور داشتن توانایی پایین ورزش هوازی روی تردمیل در حال دویدن بودند، بعد از مدتی تقلا، سریعتر از دفعهی قبل دستگاه را ترک میکردند و آنهایی که اعتقاد داشتند ژن افزایندهی استقامت را دارند، مثل قبل کارشان را انجام دادند.
در آزمایش غذا، افرادی که تصور میکردند مستعد به چاقی هستند، مثل قبل غذا خوردند و سطح سیری خود را مثل قبل دستهبندی کردند و سطوح مشابهی از هورمون سیری در خونشان وجود داشت. اما شرکتکنندگانی که به آنها گفته شده بود به علت ژنی که دارند، در برابر چاقی محافظت میشوند، میزان تولید هورمون سیری در خونشان در حدود ۲۵۰ درصد بیشتر از آزمایش هفتهی قبل بود.
این مساله چه چیزی را نشان میدهد؟ پژوهشگران تاکید میکنند که این بدان معنا نیست که تعیین توالی ژنوم شما بد است اما میگویند لازم است مردم بدانند که حتی اگر از لحاظ ژنتیکی نسبت به چیزهای خاصی مستعد نباشند، اطلاعات ژنتیکی بهخودیخود دارای اثری قابل اندازهگیری روی فیزیولوژی است. کروم میگوید:
پیامی که در اینجا وجود دارد این است که اهمیت ذهنیتی که شما با تحویل اطلاعات ژنتیکی در مردم ایجاد میکنید، کم نیست.
این ذهنیت که از لحاظ ژنتیکی در معرض خطر یا مورد حفاظت از عاملی هستیم، میتواند روی احساس و نحوهی عمل ما تاثیرگذار باشد و حتی واکنش بدن ما را نیز تغییر میدهد. با دانشی که ما درمورد اثر شبهدارو و قدرت اسرارآمیز آن در تغییر ذهن و بدن خود داریم، جای تعجبی نیست که اطلاعات ژنتیکی هم بتوانند چنین اثراتی داشته باشند و با توجه به رواج انفجاری آزمایشات ژنتیکی در میان افراد جامعه، لازم است که مردم از این موضوع آگاه شوند.
اگرچه هنوز موضوعات زیادی برای بررسی وجود دارد ولی مطالعهی حاضر نشاندهندهی یک پیشرفت عمده در درک ما از تاثیر افشای خطر ژنتیکی است. نتایج این مطالعه بر ضرورت همراهی پیشرفتهای بیولوژیکی در ژنتیک و افزایش درک ناشی از تاثیر ارائهی اطلاعات خطر ژنتیکی روی سلامت بیماران تاکید میکند.