کشف سیارهای جدید و گسترش مرزهای منظومهی شمسی
کشف سیارهای جدید و گسترش مرزهای منظومهی شمسی
دانشمندان در بنیاد علوم و رصدخانهی جمینی گزارشی را منتشر کردهاند که در آن به اکتشاف یک عضو جدید از منظومهی شمسی اشاره کردهاند. این سیارهی کوتوله که به نام 2012 VP113 شناخته میشود، تصور میشود یکی از اعضای دور ابرهای فرضی Oort داخلی باشد. این سیارهی جدید توسط Scott Sheppard و به کمک یک دوربین مشاهدهی انرژی تاریک در تلسکوپ NOAO شیلی مشاهده شده است که به دانشمندان این قابلیت را میدهد که بتوانند ناحیهی وسیعی از آسمان شب را به دنبال اجسام بسیار کوچک و ریز جستجو کنند.
با اکتشاف 2012 VP113، تیم با استفاده از تلسکوپ 6.5 متری ماژلان به رصد این سیارک پرداختند تا مسیر سیر آن را بیابند. بنابر یافتههای تیم تحقیقاتی، این سیاره در نزدیک ترین حالت حدود 80 AU (یک AU به اندازهی فاصلهی زمین تا خورشید است) از خورشید فاصله دارد. این کشف دومین سیارهای است که تا کنون خارج از کمربند کوییپر یافت شده است. کمربند کوییپر از اجسام یخ زدهای تشکیل شده است که در فاصلهی 30 تا 50 AU از خورشید قرار گرفتهاند و هنوز تحت حاکمیت جاذبهی خورشید قرار دارند.
تنها جسم سیارهای دیگری که فراتر از این کمربند تاکنون یافت شده بود Sedna نام داشت که در فاصلهی 50 AU قرار گرفته بود. این سیارهی کوچک تاکنون یکتا تصور میشد، که در نزدیک ترین حالت در فاصلهی 76 AU از خورشید قرار میگرفت، با اکتشاف 2012 VP113 این سیاره نیز از منحصربفرد بودن در آمد.
این اکتشاف جدید مرزهای منظمومهی شمسی ما را گسترش داده است و علاوه بر آن دانستههای ما را در مورد منظومهی شمسی به چالش کشیده است، گویا هنوز چیزهای زیادی برای یادگیری در خصوص منظومهی شمسی خودمان باقی مانده است. هم اکنون مرز نهایی منظومهی شمسی ما به ابرهای Oort داخلی نسبت داده میشود. این ابرها از ابرهای Oort خارجی که در فاصلهی 1500 AU از ما قرار گرفتهاند متمایز میشوند، چراکه ابرهای خارجی به طور مشخص تحت اثر جاذبهی ستارگان دیگر قرار میگیرند. اما ابرهای داخلی به طور مشخص از اثرات این تداخلها به دورند و مدارهای منظم تری را – که البته تحت اثر مستقیم خورشید قرار دارند – دنبال میکنند. تصور میشود که تا حدود بیش از 900 جرم آسمانی در ابرهای داخلی Oort مشابه با 2012 VA113 وجود دارند که هر یک ابعادی حدود 1000 کیلومتری دارند.
برخی از این اجرام ابعادی در حدود مریخ یا حتی زمین دارند اما به دلیل دور بودن بسیار زیاد آنها شناسایی آنها به سختی ممکن است چرا که با فناوری کنونی شناسایی چنین اجرام ضعیفی (منظور فاصله دور است) تاحد زیادی ناممکن است.
تا کنون سه نظریه یکلی در خصوص فواصل بسیار طولانی و ناهمگون 2012 VP113 و Sedna ارائه شده است. در نظریهی اول اعتقاد دارد که در اثر برخورد سیارکهای کوچک سیارهای بسیار بزرگ تشکیل شده است که در نهایت منجر به خروج آن از منظومهی شمسی شده است. در مسیر خروج این سیاره به اجرام کمربند کوییپر برخورد کرده و این منجر به تغییر مسیر و ایجاد مدارهای عجیب در این اجرام شده است، اجرامی که اخیرا نیز کشف شدهاند از این دسته محسوب میشوند. این نظریه اخیرا با توجه به یافتههای جدید ناسا با توجه به دادههای ماهوارهی WISE تاحد زیادی رد شده و شواهدی مبنی بر تایید آن یافت نشده است.
بنابراین این مدارهای عجیب یا میبایست حاصل تداخل جاذبهی سایر ستارگان باشند یا این اجرام پس از شکل گیری – در خارج منظومهی شمسی- نهایتا در طی سفر طولانی خود در دام میدان جاذبهی خورشید افتادهاند. با توجه به یافتههای جدیدی که از ابرهای Oort داخلی با کشف این سیارهی جدید به دست آمده امید میرود که بتوانیم دانستههای خود را در خصوص منظومهی شمسی خود و مدارهای غیرمعمول این اجرام کوچک افزایش دهیم.