تغییرات اقلیمی چگونه باعث ایجاد سامانه‌های فاجعه‌بار آب‌وهوایی می‌شود؟

سامانه‌های فاجعه‌بار آب‌وهوایی نتیجه تغییرات اقلیمی ، در این مقاله نقش تغییرات آب‌وهوایی روی ایجاد سامانه‌های آب‌وهوایی ویرانگر که باعث بروز سیل یا خشکسالی در استرالیا شدند، بررسی شده است.بسیاری از مناطق استرالیا تابستان امسال از حوادث آب‌وهوایی شدید و در برخی از موارد بی‌سابقه رنج بردند. یک ویژگی مشترک بسیاری از این حوادث که شامل موج گرمای تاسمانی و سیل‌ های ویرانگر تاونزویل می‌شدند، این بود که آن‌ها توسط سامانه‌های آب‌وهوایی ایجاد شدند که روزها یا هفته‌ها در یک مکان ثابت قرار گرفته بودند.

تمام این رخدادهای اقلیمی با یک پرفشار بلاکینگ در ماه‌های ژانویه و اوایل فوریه در دریای تاسمان شروع شد. دلیل این نام‌گذاری این است که این سامانه از پیشرفت دیگر سامانه‌های آب‌وهوایی نزدیک جلوگیری می‌کند. این سامانه از عبور باران جبهه‌های سرد از تاسمانی جلوگیری کرد و منجربه وزش بادهای گرم و خشک طولانی‌مدت شمال شرقی، بارندگی کمتر از حد متوسط و درجه حرارت سوزان شد.

در همین حال، در شمال، وزش باد شدید موسمی بر فراز کوئینزلند غربی به مدت ۱۰ روز ادامه داشت. این باد از جناح شمال‌شرقی توسط بادهای به‌شدت اشباع‌شده شمال‌غربی از اندونزی تغذیه می‌شد. این بادها، با بادهای قوی تبادلی و مرطوب از دریای کورال، ناحیه‌ای وسیع‌تر در منطقه شمال‌شرقی کوئینزلند را پوشش می‌دادند که به آن منطقه، ناحیه همگرا می‌گفتند.

به‌طرز عجیبی، این بادهای تبادلی از جناح شمالی پرفشار بلاکینگ در دریای تاسمان سرچشمه گرفته بودند و درحالی‌که جزیره را خشک ترک می‌کردند که در کوئینزلند طوفان به‌پا کردند.

نواحی هم‌گرایی در طول فصل بارانی که از ماه دسامبر تا مارس است، کمیاب نیستند. اما برای یک ناحیه هم‌گرایی ساکن بسیار نادر است که بیش از یک هفته دوام بیاورد. آیا امکان‌پذیر است که این الگو به تغییرات اقلیمی ربط داده شود؟ آیا ما شاهد کاهش تدریجی سامانه‌های آب‌وهوایی خودمان و افزایش وضعیت‌های سامانه‌های فاجعه‌بار آب‌وهوایی که باعث بروز سیل یا خشکسالی  می شوند ، هستیم؟

به‌نظر می‌رسد که پیوند قابل‌قبولی بین گرمایش کره‌‌ی زمین ناشی از فعالیت‌های انسان، کاهش تندبادها، پرفشار بلاکینگ، و شرایط آب‌وهوایی شدید در سراسر دنیا وجود دارد. پرفشار بلاکینگ اخیر دریای تاسمان نیز می‌تواند همراه‌با دیگر پرفشار بلاکینگ‌ها که سال گذشته باعث آتش‌سوزی‌های بی‌سابقه در کالیفرنیا و موج گرمای شدید در اروپا شدند، به فهرست بالا اضافه شوند.

همچنین گرایشی به کاهش سرعت روبه‌جلو (برخلاف سرعت باد) برای طوفان‌ در سرتاسر دنیا وجود دارد. پژوهشی جدید نشان داد که بین سال‌های ۱۹۴۹ تا ۲۰۱۶، متوسط سرعت روبه‌جلو طوفان‌های گرمسیری در سرتاسر جهان کاهشی به میزان ۱۰ درصد داشته است. درحالی‌که، در همین بازه‌ی زمانی، سرعت روبه‌جلو طوفان‌های گرمسیری در استرالیا کاهشی معادل ۲۲ درصد داشته است.

انتظار می‌رود که تغییرات اقلیمی (سامانه‌های فاجعه‌بار آب‌وهوایی )، به علت گرم شدن هوا در عرض های جغرافیایی بالا در مقایسه با مناطق استوایی موجب تضعیف بادهای گردشی در سرتاسر دنیا شود که باعث کاهش سرعت حرکت روبه‌جلو در طوفان‌های گرمسیری شده است.

بدیهی است که اگر سرعت حرکت طوفان‌های گرمسیری کاهش یابد، این موضوع می‌تواند باعث افزایش بارش‌های شدید در برخی مناطق شود. در سال ۲۰۱۷، هیوستون و برخی از نواحی اطراف تگزاس بارش‌های بی‌سابقه‌ای که حاصل «ماندن بیش از حد» طوفان هاروی بود، دریافت کردند.

سیل تاونزویل این الگو را تکرار کرد. در نزدیکی مرکز باران‌های سنگین موسمی، هوای گرم بسیار اشباع‌شده به‌علت برخورد با بادها، مجبور به بالارفتن شد، و درنتیجه باعث حجم بارش بیش از یک سال در عرض یک هفته در بخش‌هایی از کوئینزلند شد وایجاد سیل کرد.

این بارش گسترده باعث افزایش قابل‌توجه سطح آب بسیاری از رودخانه‌هایی شد که به خلیج کارپنتاریا و دیواره بزرگ مرجانی راه داشتند. همچنین برخی از روان‌آب‌ها نیز به کانال کانتری ریختند و درنهایت به دریاچه ایر در استرالیای جنوبی رسیدند. متاسفانه، روان‌آب‌های کوچک راه خود را به سمت قسمت بالای سیستم رودخانه دارلینگ یافتند.

تصاویر ماهواره‌ای از سیل در شمال‌غربی کوئینزلند

تاثیرات عمیق:

تأثیرات اجتماعی، اقتصادی و محیط‌زیستی فجایع  آب‌وهوایی اخیر استرالیا بسیار زیاد بوده است. آتش‌سوزی فاجعه‌آمیز که باعث نابودی بخشی از جنگل‌های باستانی تاسمانی شد، در حالی‌که سیل بی‌سابقه تاونزویل باعث وارد آمدن خساراتی بیش از ۶۰۰ میلیون دلار استرالیا شد و ضربه‌ای اقتصادی به ارزش یک میلیارد دلار استرالیا به دامداران اطراف آن ناحیه زد.
روخانه‌ی راس در تانزویل، که از حومه‎‌های پائین‌دست سد رودخانه راس جاری می‌شود، به سطح سیلابی ۵۰۰ ساله رسیده است. برخی از انشعاب‌های این سد شاهد مقادیر فوق‌العاده زیاد روان‌آب‌هایی بودند که با اطمینان می‌توان آن‌ها ‌را به‌عنوان یک رکورد جدید در ۲۰۰۰ سال گذشته در نظر گرفت.

تخمین زده می‌شود که بیش از نیم میلیون دام در سرتاسر این ناحیه در اثر شرایط نامساعد آن‌ها پس از سال‌ها خشکسالی، همراه‌با قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آب و باد در مدت حادثه‌ی بارندگی شدید، تلف شدند.

در مناطق دورتری که شامل دو جزیره نورفک و جزیره لرد هاوو می‌شود که در زیر آسمان پرفشار بلاکینگ قرار دارند، تاکنون در سال جاری بارش باران بسیار پائین بوده است که شرایط خشکسالی ناشی از سال خشک ۲۰۱۸ را بدتر می‌کند. این جزایر مناطق نیمه استوایی در دریای تاسمان در تلاش هستند تا آب کافی برای تأمین نیازها و خواسته‌های ساکنان و توریست‌ها را بیابند.

بسیاری از بخش‌های استرالیا در سال جاری حوادث آب‌وهوایی شدید( سامانه‌های فاجعه‌بار آب‌وهوایی )که برخی از آن‌ها رکوردهای قبلی را تغییر دادند، تحمل کردند؛ رخدادهایی که نتیجه‌ی سال گرم و به‌طور کلی خشک ۲۰۱۸ بود. در حقیقت، از زمان ثبت قابل اعتماد دما از سال ۱۹۱۰، ۹ سال از ۱۰ سال گرم استرالیا از سال ۲۰۰۵ اتفاق افتادند، و تنها سال ۱۹۹۸ مربوط‌به قرن گذشته است. گرم شدن مداوم جو زمین و اقیانوس‌ها مستقیماً با شرایط آب‌وهوایی شدید ( سامانه‌های فاجعه‌بار آب‌وهوایی )و سخت در استرالیا و سرتاسر جهان مرتبط است.