راهکارهای مناسب در شرایط جدید آموزش برای کودکان

وضعیت شیوع ویروس کرونا در شرایط آغاز سال تحصیلی جدید، والدین، بخش‌های بهداشتی و مدارس را با چالش‌های منحصر به ‌فرد و خاصی مواجه کرده است. به گونه ای که همه به فکر ارائه  راهکارهای مناسب در شرایط جدید آموزش برای کودکان  و خردسالان هستند .

هرچند در اقصی نقاط جهان مدارس در حال گشایش هستند و حتی بسیاری از آن‌ها بازگشایی شده است، هنوز هم گفتگوها درباره چگونگی ادامه روند کار آموزش و پرورش و نحوه دسترسی کامل دانش‌آموزان به تمام امکانات آموزشی در عین حفظ ایمنی و سلامت آن‌ها با توجه به برقرار بودن خطر شیوع ویروس کرونا در جریان است.

شرایط روحی ما و به خصوص فرزندانمان دست­خوش تغییراتی شده است. در حال حاضر ما به دنیایی با قوانین جدید دعوت شده‌ایم. پس بهتر است به قوانین میزبان احترام بگذاریم.در همین خصوص سعی داریم در این مقاله به نقش خانواده در کاهش استرس کودک  و خردسالان ، همچنین تاثیر والدین در افزایش یادگیری مهارت های تازه و…بپردازیم.

راهکارهای مناسب در شرایط جدید آموزش برای کودکان  وخردسالان :

در شرایط جدید آموزش که در سایه بیماری کرونا و چالش های خاص آن قرار گرفته ، توجه به برخی نکات بسیار مهم و حیاتی است. این شرایط علاوه برتغییر در شیوه آموزش در دبستان ها و به طور کلی مدارس ، بر روح و روان کودکان نیز تاثیر میگذارد .

 نقش خانواده در کاهش استرس کودک ، نحوه برخورد آنها در این برهه از زمان و کمک آنها به آموزش های علمی، مهارتی و حتی بهداشت فردی و روانی کودکان و خردسالان  بسیار حساس است . پس در ادامه برای بررسی برخی از راهکارها با ما همراه باشید :

توضیح شرایط جدید برای کودکان و خردسالان :

قبل از هر چیز بهتر است ساده و صمیمی و رو‌راست با فرزندمان صحبت کنیم و قانون­های جدید زندگی­مان را مرور کنیم. بد نیست که کودک بداند، در صورت پایبندی به قانون­های جدید اصلا و ابدا شرایط بد نیست و یک اتفاق گذرا در زندگی محسوب می‌شود.

آموزش نکات بهداشتی به کودکان  :

 می‌توانیم نکات بهداشتی را درقالب داستان جای دهیم، این کار کمک می‌کند تا کودک در کنار تفریح و شنیدن داستان، نکات بهداشتی را هم  یاد بگیرد و رعایت کند. از راهکارهای شرایط جدید آموزش خلاق بودن درارائه روش های آموزش است.

کمک به افزایش یادگیری مهارت‌های تازه :

مهارت‌هایی را که فرزندمان علاقه‌مند به یادگیری آن‌هاست، به او یاد دهیم. اما به نظرش احترام بگذاریم. او حق آزمون و خطا دارد، از او حمایت کنیم و دورادور نیز مراقب باشیم! بهتر است شرایطی را در منزل فراهم کنیم که احساس معذب بودن در حضور ما را نداشته باشد و همان‌طور که در مدرسه بدون حضور ما آموزش می‌بیند رفتار کند.

با توجه به تعطیلی مدارس و آموزشگاه‌ها به دلیل شیوع کرونا خانواده‌ها باید در کنار آموزش مطالب درسی به فرزندان دانش‌آموز خود، از این شرایط برای آموزش مهارت‌های زندگی به آنها نیز استفاده کنند.

خانواده‌ها از همین دوران باید فرزندان خود را با مهارت‌های مختلف زندگی به اقتضای سن آنها به تدریج آشنا کنند و آنها را برای ورود به مقاطع بعدی زندگی آماده نمایند.

از آنجایی که در وضعیت فعلی کودکان بیشتر در منزل به سر می برند، خانواده ها  با برنامه ریزی دقیق و اصولی و با مشورت گرفتن از مشاوره روانشناسان برای کودکان خود برنامه ریزی کنند و آنها را در کنار درس و آموزش با علاقمندی های خود نیز آشنا کنند.

کودکان دارای استعدادهای فراوانی هستند که خانواده ها باید در سنین کودکی این استعدادها را کشف و نسبت به پرورش آنها تلاش کنند، تا در آینده فرزندانی خلاق و باهوش داشته باشند. کشف استعداد در کودکی منجر به بروز خلاقیت در آینده می شود .

اطلاعات درست در اختیار کودکانمان قرار دهیم :

از فرزندمان درمورد ویروس کرونا سوال بپرسیم و اطلاعاتش را درباره این بیماری تصحیح کنیم تا با اطلاعات درست با این بیماری مواجه شود. در واقع  نقش خانواده در کاهش استرس کودک با همین روش های ساده هم ممکن می شود ، چون با ارائه  اطلاعات صحیح به کودک آرامش به او تزریق می شود.

بازی با تکالیف

کودکان از بازی و سرگرمی در یک محیط شاداب استقبال می­کنند، برای تشویق­شان به مطالعه و انجام تکالیف می­توانیم درس­ها را تا جایی که امکان دارد در قالب بازی و قصه برایشان بازخوانی­ کنیم، چون کودکان کار­های جدی را در قالب تفریح بیشتر می­پسندند تا دستورهای اجباری.

وسایل کمک آموزشی هم در یادگیری بهتر کودک مؤثرند. استفاده از این وسایل آموزش را آسان‌تر و ساعات تمرین را برای کودک لذتبخش‌تر می‌کند. در حالی که بسیاری از خانواده‌ها از این موضوع چشمپوشی می‌کنند و یا خیلی از مربی‌ها در مورد مزایای استفاده از وسایل کمک آموزشی، در شرایط جدید آموزش برای کودکان توضیح نمی‌دهند.
خانواده‌ها هم در آموزش کودک نقش دارند و می‌توانند با حمایت و ایجاد محیط آرام و با نشاط سبب افزایش انگیزه یادگیری در کودک شوند. به‌طور مثال والدین می‌توانند در برنامه‌ریزی زمان تمرین و آموزش به کودک کمک کنند. کودکان در این مورد برنامه‌ریزی درستی ندارند و ممکن است زمان‌هایی که به این کار اختصاص می‌دهند، مناسب نباشد.

فعالیت‌های فیزیکی

مراقب باشیم تا در خانه ماندن باعث نشود که کودک کمتر فعالیت فیزیکی داشته باشد. سعی کنیم یک برنامه هرروزه داشته باشیم. این برنامه‌ها می‌تواند به شکل پیاده‌روی یا ورزش روزانه در منزل باشد.

در نهایت می‌توان گفت انعطاف‌پذیر بودن برنامه‌های آموزشی، مهم‌ترین شرطی‌ست که اجرای آن‌ها از سوی فرزندمان را ممکن می‌سازد. نیازهای اولیه کودک را برای او فراهم کنیم تا با لذت موضوعات مورد علاقه خود را دنبال کند، بیاموزد و خلق کند.

نقش خانواده در آموزش کودکان در دوران کرونا:

در شرایط جدید آموزش برای کودکان  ( دوران کرونا) نقش خانواده برای آموزش علمی بهتر کودک پررنگ تر شده است. بیماری کرونا مانند دیگر بلایای طبیعی به صورت خیلی غیر مترقبه به زندگی ما وارد شده است و تقریبا تمام جنبه‌های زندگی افراد را تحت تاثیر خود قرار داده است.

یکی از این جنبه‌ها کودکان و روند آموزش آن‌ها در این دوران است، کودکانی که تا قبل از شیوع این ویروس منحوس،  طبق روال همیشگی به مدرسه می‌رفتند و تقریبا بیشتر بار آموزشی آن‌ها بر عهده مدرسه و به طور اخص بعهده معلم آن‌ها بود، حال بعد از شیوع این بیماری مجبور به ماندن در خانه شدند و آموزش از طریق دنیای مجازی انجام شد؛ که به علت نوظهور بودن آن در کشور ما، حضور دائمی یکی از والدین در کنار دانش آموز را می‌طلبید.

خانواده به عنوان اولین پایگاه اجتماعی کودک مسئول تربیت صحیح و انتقال ارزش‌ها و قوانین جامعه به کودک است، بار دیگر در این دوران نقش خانواده برای آموزش علمی بهتر کودک پررنگ‌تر می‌شود و باید به تاثیری که می‌توانند در آموزش بهتر داشته باشند تاکید شود.

ولی موضوع مهم این است که قرار نیست والدین نقش معلم را بر عهده گیرند و قرار نیست آن‌ها در قبال دروس فرزندانشان مهارت‌های یک معلم را دارا باشند، حتی اگر به موضوعات درسی کتاب فرزندشان تسلط داشته باشند؛ چرا که تدریس شرایط خاص خود را داراست؛ بنابراین نیاز است والدین در مسئولیتی که برای خود تعریف می‌کنند واقع بین باشند.

 برعهده گرفتن مسئولیت بیش از حد توان ، می‌تواند پیامد‌های نامطلوبی هم برای آن‌ها و هم فرزندانشان به همراه داشته باشد، در نظر گرفتن شرایط فعلی یعنی دوربودن از محیط آموزشی نیز مهم است؛ این موضوع از عواملی است که طبیعتاً بر انگیزه درس خواندن دانش‌آموزان تأثیرگذار بوده است.

اگر والدین این روز‌ها با کاهش انگیزه فرزندانشان مواجه می‌شوند ، نباید این موضوع را فاجعه‌آمیز تلقی کنند؛ زیرا فقط مختص فرزند آن‌ها نیست. ولی والدین می‌توانند در این موضوع نقش مهمی داشته باشند.

از جمله برقراری ارتباط با معلم یا معلمان از طریق وسایل ارتباطی در دسترس یا با مشاوران تحصیلی مدارس به صورت منظم، تا از این طریق از تجربیات آن‌ها  بعنوان  راهکارهای شرایط جدید آموزش فرزندانشان در منزل استفاده کنند.

نظارت با دخالت بیش از اندازه در امور درسی فرزندان یا تدریس به آن‌ها متفاوت است،  نقش والدین  به نظارت بر فرزندشان برای استفاده به موقع از کلاس‌های آموزشی برگزار شده از طریق فضای مجازی و تلویزیون یا ارتباط در مواقع لزوم با معلم یا مشاوران تحصیلی باید باشد.

حفظ آرامش در محیط خانواده، مشغول بودن والدین به کاری مفید از جمله خواندن کتاب و مجله در زمان انجام تکلیف فرزندان، کاهش دادن محرک‌های محیطی که می‌تواند عامل حواس‌پرتی باشد، از جمله صدای بلند تلویزیون، و نظارت و هدایت بدون دخالت بیش از حد از طرف والدین وفراهم کردن شرایط برای یادگیری مطلوب در وضعیت کنونی مؤثر خواهد بود.

نقش خانواده در کاهش استرس کودکان :

موضوع مهم‌تر که والدین نیاز است در نظر داشته باشند این است که اگر چه یادگیری کتاب‌های درسی مهم است، اما فرصت برای یادگیری آن‌ها همیشه است؛ برای جبران عقب‌ماندگی‌های آموزشی در آینده فرصت فراهم است؛ آن چیزی که این روز‌ها و در این شرایط مهم است توجه به سلامت جسمانی و سلامت روانی اعضای خانواده به خصوص فرزندان است.

بیماری کرونا موجب ایجاد احساساتی نظیر اضطراب، استرس و عدم اطمینان می‌شود، این احساسات به ویژه در میان کودکان و نوجوانان، در سنین مختلف، بیشتر دیده می‌شوند. اگرچه کودکان به طرق مختلف به این احساسات واکنش نشان می‌دهند، مثلاً بیشتربه والدین بچسبند، مضطرب و گوشه‌گیرو یا عصبانی و آشفته شوند و حتی دچار شب ادراری شوند. اما بطور کلی در مواجه با رویداد‌هایی همچون تعطیلی مدارس و لغو برنامه‌ها و دوری از دوستان، بیش ازپیش به حمایت‌های عاطفی نیاز دارند.

به واکنش‌های کودکتان به گونه‌ای حامیانه پاسخ دهید، به نگرانی‌های‌شان گوش دهید و تا می‌توانید عشق و توجه بیشتری نثارشان کنید.کودکان در شرایط سخت به عشق و توجه بزرگترها نیاز دارند. بنابراین تا می‌توانید به آنها توجه کنید و برایشان وقت بگذارید.

به خاطر بسپارید که به حرف‌های کودکتان گوش کنید، با مهربانی با آنها صحبت کنید و به آنها اطمینان خاطر دهید.

حتی‌المقدور فرصت بازی کردن با کودکان و آرامش آنها را فراهم کنید.سعی کنید که کودکان به والدین و خانواده خود نزدیک باشند و تا حد امکان از جدا کردن آنها از سرپرستان‌شان خودداری کنید. چنانچه به دلایل مختلف (به عنوان مثال بستری شدن در بیمارستان) مجبور به جدایی شدید، مرتب با کودک‌تان تماس داشته باشید (مثلاً از طریق تلفن) و همچنان به آنها اطمینان دهید که همه چیز مرتب است.

روش های کمک به کودکان برای تداوم یادگیری در دوران شیوع کرونا :

۱. یک برنامه منظم روزانه با یکدیگر تدوین کنید

سعی کنید یک برنامه منظم دائمی داشته باشید ( راهکارهای شرایط جدید آموزش )که شامل برنامه‌های آموزشی بر اساس سن کودکان است. می‌توان آن را به صورت آنلاین، در تلویزیون یا از طریق رادیو دنبال کرد. همچنین زمان بازی و نیز خواندن کتاب را در این برنامه بگنجانید. از فعالیت‌های روزمره به عنوان فرصت‌های یادگیری برای کودکان استفاده کنید.

اگرچه ایجاد یک برنامه منظم و ساختارمند اهمیتی حیاتی برای کودکان و افراد جوان دارد، اما در نظر داشته باشید که در این دوران کودکان‌تان نیازمند سطحی از انعطاف‌پذیری هستند. اگر زمانی که یک برنامه یادگیری آنلاین را پیگیری می‌کنید، کودک‌تان بی‌قرار و کلافه به نظر می‌آید، یک گزینه دیگر که فعالیت بیشتر کودک را می طلبد، انتخاب کنید.

فراموش نکنید که برنامه‌ریزی و انجام کارهای خانه با یکدیگر تمرین خوبی برای تقویت عملکردهای حرکتی ریز و درشت بدن است. با همین روش های ساده می توانید نقش خانواده در کاهش استرس کودک را نیز شاهد باشید . سعی کنید تا جایی که می‌توانید خود را با نیازهای کودکان منطبق کنید.

۲. بی‌پرده و راحت گفتگو کنید

کودک‌تان را تشویق کنید که از شما سؤال پرسیده و احساسات خود را بیان کنند. به یاد داشته باشید که کودک شما ممکن است واکنش‌های مختلفی به استرس نشان دهد، بنابراین صبور باشید و شرایط آنها را درک کنید. این کار را با دعوت از کودک برای گفتگو درباره مسأله آغاز کنید.

ببینید که تا چه حد می‌داند و بگذارید او گفتگو را هدایت کند. درباره اقدامات بهداشتی مناسب صحبت کنید. می‌توانید از لحظات روزمره برای تأکید بر اهمیت اقداماتی به مانند شستشوی مداوم و کامل دست‌ها استفاده کنید. اطمینان یابید که در محیطی امن هستید و به کودک‌تان اجازه دهید آزادانه سخن بگوید. نقاشی، داستان‌ها و دیگر فعالیت‌ها می‌تواند به باز کردن بحث کمک کند.

مطمئن شوید که احساسات آنها را درک کرده و به آنها اطمینان دهید که احساس ترس درباره این مسائل طبیعی است. نشان دهید که شما با تمام توجه به آنها گوش می‌دهید و مطمئن شوید آنها می‌دانند که می‌توانند با شما و معلم‌شان هر زمان که بخواهند سخن بگویند.  پس نقش خانواده در کاهش استرس کودک را هرگز نادیده نگیرید.

۳. به آهستگی پیش روید

فعالیت را با جلسات یادگیری کوتاه‌تر آغاز کنید و سپس به مرور زمان جلسات را افزایش دهید. اگر هدف، یک جلسه ۳۰ یا ۴۰ دقیقه‌ای است، کار را با جلسه ۱۰ دقیقه‌ای شروع کنید. در طول جلسه، زمان یادگیری آنلاین یا از روی صفحه نمایش را با فعالیت‌ها یا تمرین غیر آنلاین ترکیب کنید.اینگونه می توانید  شرایط جدید آموزش برای کودکان را به خوبی پشت سر بگذارید.

۴. از کودکان در فضای آنلاین مراقبت کنید

از راهکارهای شرایط جدید آموزش پلت‌فرم‌های دیجیتال را می توان نام برد که فرصتی برای کودکان پدید می‌آورند .تا یادگیری را ادامه دهند، بازی کنند و ارتباط با دوستان‌شان را ادامه دهند. اما دسترسی فزاینده به فضای آنلاین خطراتی را برای ایمنی، مراقبت و حریم خصوصی کودکان پدید می‌آورد. درباره اینترنت با کودک‌تان گفتگو کنید تا بدانند که چه نوع محیطی است، از چه چیز باید آگاه باشند و اینکه رفتار مناسب در پلت‌فرم‌هایی که استفاده می‌کنند، به مانند تماس‌های تصویری، چگونه است.

قوانینی درباره اینکه چگونه، در چه زمانی و چه مکانی می‌توان از اینترنت استفاده کرد، وضع کنید. بر روی دستگاه‌های آنها تمهیدات کنترلی والدین را ایجاد کنید تا خطرات آنلاین را بالاخص برای کودکان کوچک‌تر کاهش دهید.

۵. با مرکز آموزشی کودک خود در ارتباط باشید

بدانید که چگونه می‌توانید با معلم یا مدرسه کودک‌تان در شرایط جدید آموزش برای کودکان  در ارتباط باشید. تا اطلاعات لازم را کسب کنید، سؤالات‌‌تان را بپرسید و راهنمایی بگیرید. گروه‌های والدین یا گروه‌های محلی می‌توانند روش مناسبی برای حمایت از یکدیگر در زمان آموزش در خانه باشند.